Gölgeleme Elemanlarının Bina Enerji Harcamalarına ve Kullanıcı Konforuna Etkisinin Değerlendirilmesi: Üniversite Kampüsünde Bir Ofis Binası Örneği

22 Mart 2017 | TEKNİK MAKALE 153. Sayı (Aralık 2016)

Naciye Sena ÖZYER Çevre Kontrolü ve Yapı Teknolojisi Yüksek Lisans Programı Öğrencisi / İTÜ, Taşkışla

1.GİRİŞ

Yaşanan enerji krizleri sonucunda enerjiyi verimli kullanma, yeni enerji kaynakları bulma, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı teknolojiler üretme gibi temellere dayanan projeler günden güne çoğalmaktadır [2]. Günümüzde enerji kaynaklarının giderek azalmasına bağlı olarak, yapının enerji tüketiminin en aza indirgenmesi, kullanıcılarının ısıl ve görsel performansının konfor düzeyinde tutulması önem kazanmaktadır. Almanya hükümeti inşaat sektöründe 2050 yılına kadar binalardaki enerji tasarrufunu % 80’e çıkarma hedefi konmuştur [3]. 1990 ve 2011 yılları arasında Almanya’da birincil ve nihai enerji tüketimi sırasıyla %12 ve %8 oranında azalmıştır. İlgili enerji yoğunlukları ortalama %2.0-1.8 oranlarında her yıl düşmektedir [4].
Yapının saydam bileşeni olan pencerelerin, enerji akışının en fazla gerçekleştiği bileşenler olması nedeniyle ısıl performans ve enerji tüketimi üzerine olan etkisi oldukça büyüktür. Güneş ışınları, saydam yapı kabuğundan yani camdan geçerek iç hacimlere girdiğinde sera etkisi oluşturarak hacimde ısı birikmesine yüksek aydınlık ayrımları oluşturarak görsel algılamanın zorlanmasına, eksik ya da yanlış olmasına neden olur. İç mekana ulaşan güneş ışınımları yılın sıcak dönemlerinde soğutma yükü oluşturularak iç yüzey ve ortam sıcaklıklarını yükseltmektedir. Yeni yapı tasarımında veya mevcut bir yapının iyileştirilmesi söz konusu olduğunda bilinçli davranmak gerekir.
Gün içerisindeki soğutma yükleri, güneşin istenmeyen görsel ve ısıl etkileri, cephelerde gölgeleme elemanları kullanılmasıyla azaltılabilir. Binaya doğru uygulanmış bir gölgeleme elemanı, iklimlendirme sistemlerinin yükünü %50-79 oranında azaltabilmektedir [5]. Bu azaltım ancak, gölgeleme elemanlarının uygun boyut ve biçimde tasarlanması ile mümkün olabilmektedir.
Binanın enerji performansını öngörmek amacıyla tasarım sürecinin çeşitli aşamalarında uygulanabilecek pek çok hesaplama yöntemi ve araç geliştirilmiştir [6, 7]. Bir binanın enerji analizi yapılırken, binaların ısıtılması ve soğutulması için binanın ihtiyacı olan net enerji miktarının hesaplanması, binalarda günışığı etkileri göz önüne alınarak aydınlatma enerji ihtiyacının ve tüketiminin hesaplanması gerekmektedir [ 8].
Yapılan çalışmada mevcut bir yapının ofis mekanında uygulanabilecek gölgeleme elemanı tasarımı için Ecotect ve EnergyPlus simülasyon programları kullanılarak öneriler geliştirilmiş, enerji analizleri yapılmış, mevcut durumun bilinen değerleri ile kıyaslanmıştır.

Makalenin devamı için tıklayınız...

 

---

R E K L A M