Gürültü Yalıtımı ve Önemi

12 Mayıs 2016 | TEKNİK MAKALE 145. Sayı (Nisan 2016)

Taha Murat Ravaber Yapı Ürünleri San. Tic. A.Ş. Kalite Kontrol Müdür Yardımcısı

Seslerin özel bir türü olan gürültü, toplumsal yaşamda sorun olmaya başladığı ortaçağlardan sonra ancak son yüzyılda akustik bilimi içinde incelenmeye başlanmıştır (Şekil 1). Günümüzde çevre sorunları içinde gürültünün oluşturduğu çevre kirliliği, sanayileşme sürecinin sonuçlarından biri olarak ortaya çıkmış ve kentleşme sürecine paralel olarak yaygınlaşmıştır. Başta ulaşım gürültüleri olmak üzere çeşitli çevre gürültülerinin insan ve toplum sağlığı üzerinde büyük bir risk oluşturduğunun ortaya konulması, gürültüden doğrudan etkilenen kişi sayısının giderek artması, gürültü konusuna verilen önemi artırmıştır. Bu nedenle gürültü niteliğindeki seslerin özel olarak tanımlanması, akustik çözümlenmesi, çevrede yayılması sırasında etkili fiziksel faktörlerin ve bunların etkilerinin sayısal olarak saptanmasında büyük gelişmeler ortaya çıkmıştır. Parametrik çalışmalar, alan ölçümleri ve kuramsal hesaplamalarla sürdürülmüştür. Elde edilen sonuçlar ampirik gürültü tahmin yöntemlerinin geliştirilmesinde ve insan üzerindeki gürültü etkilerinin değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.


Şekil 1: Çeşitli gürültülerin spektrumları

Gürültü, fiziksel olarak gelişigüzel yapılı ve birbiriyle uyumlu tonal bileşenleri bulunmayan, genelde yüksek düzeyli karmaşık ses topluluklarıdır. Toplum içinde “yüksek düzeyli, hoşa gitmeyen, beklenmeyen ses” olarak tanımlanır. Gürültüye, kentleşme süreci içinde ulaşım ve endüstrinin gelişmesine bağlı olarak ortaya çıkan bir tür “teknoloji artığı” da denilebilir. “Çevre Gürültüsü” terimi genellikle yapıların dış çevresinde bulunan, uzun bir etkileme süresine sahip ve yüksek düzeyli olmadıkça işitme kaybı yaratmayan, ancak kısa, orta ve uzun vadede çeşitli sağlık ve konfor sorunları oluşturan kaynaklar için kullanılmaktadır. Gürültü, önceleri bilimsel yayınlarda bile yalnızca sübjektif etkileri vurgulanarak “istenmeyen ses” olarak tanımlanmaktaydı. Ancak 50 yıldan bu yana yapılan bilimsel (fizyolojik, psikolojik) araştırmalarda gürültünün insan konforunun yanı sıra sağlık üzerinde de önemli olumsuz etkileri ve riskleri ortaya konulmuş ve günümüzde bir çevre kirliliği türü olarak tanımlanmıştır.

Gerçekte kentlerin bir sorunu olarak görülse de gürültü, insanın yaşadığı her türlü çevre içinde ve kırsal alanlarda da mevcuttur ve büyük rahatsızlık oluşturabilir. Ancak “çevre” kavramı yapıları da kapsayacak gibi genişletildiğinde insanları olumsuz etkileyen yapı içi gürültü kaynaklarının da gözönüne alınması gerekir. Örneğin işyerlerindeki gürültü ciddi işitme sorunlarının yanı sıra dış gürültüye benzer sorunlar oluşturabilirler. Gürültülerin ölçüm ve değerlendirmelerinde temel ilkeler benzerlik göstermekle birlikte alınacak önemler yapı akustiğinin konusuna girmektedir.

Plansız kentleşmenin ve çevre bilincinden yoksun ulaşım planlamasının getirdiği en büyük olumsuzluklardan birisi olarak gürültü kirliliği, ses fiziği açısından gürültü niteliğine sahip olan ve insan sağlığı için sakıncalı seslerin çevrede yayılmaları sırasında-çevrenin fiziksel özelliklerini de bağlı olarak ortaya çıkan toplumsal etkilenmeyi belirtmek üzere kullanılan bir kavramdır (S. Kurra, 2009).

İnsan sağlığını korumak, yaşadığı ortamda hayat kalitesini ve konforunu artırmak adına yapılması gereken en önemli iş yalıtımdır. İster müstakil yapılarda oturalım, ister birçok daireden oluşan konutlarda hem konutlar arası ses yalıtımı, hem de dışardan gelen seslerin yalıtımı insanın psikolojik ve fizyolojik hayat kalitesinin artması adına hayati önem taşımaktadır. Mimarinin ve teknolojinin bu kadar ilerlediği günümüzde maalesef insanların Ortaçağ’da yaşadığı gürültü problemlerini, giderek artan bir şekilde halâ yaşamaları çok manidardır. Yapı teknolojisinin ülkemiz ve dünyamızda geldiği son noktayı gördüğümüzde, ki 75 günde bir kendini yenileyen bir teknolojiyle neden yalıtımın bu kadar ihmal edildiği sorusu akıllara gelmektedir.



Gürültülerin dB değelerine göre sınıflandırılması şu şekildedir;

30-65 dB I. Derecedeki Gürültü
•    Konforsuzluk
•    Rahatsızlık
•    Sıkılma duygusu
•    Kızgınlık
•    Konsantrasyon bozukluğu
•    Uyku bozukluğu

65-90 dB II. Derecedeki Gürültü
•    Fizyolojik gürültü
•    Kalp atışının değişimi
•    Solunumun hızlanması
•    Beyindeki basıncın azalması

90-120 dB III. Derecedeki Gürültü
•    Fizyolojik gürültü
•    Bas ağrısı

120-140 dB IV. Derecedeki Gürültü
•    Fizyolojik gürültü
•    Bas ağrısı

140 dB V. Derecedeki Gürültü
•    Kulak zarının patlaması

Açık gözenekli yapısı ile taşyünü ses yalıtımının vazgeçilmezidir. Gelen ses bir yüzeye çarptığında sesin bir kısmı yansıtılır, malzeme içerisinden geçen kısmı ise iletilir. Ses enerjisi malzeme içerisinden geçerken hücreler içerisindeki direnç ve sürtünme nedeni ile ısı enerjisine dönüşerek kısmen yutulur. Ravaber Ar-Ge alanında yaptığı yatırımlarla teknolojisini geliştirmiştir ve bu sayede uzun lif yapısına sahip elyaf üretmektedir. Uzun lif yapısı sayesinde hem düşük yoğunluklarda daha rijit ürünler üretmekte, hem de üretmiş olduğu ürünler daha yüksek ses yutum değerlerine sahip olup, daha iyi ses yalıtımı yapmaktadır. Ravaber’in Ecowool markalı ürünü de özellikle gürültü ve ses yalıtımı sorunlarına çözüm getirmek için üretilmiştir. Ravaber bu kapsam da TS EN ISO 11654, TS EN ISO 354 AKUSTİK-ÇINLAMA ODASINDA SES ABSORPSİYONU ÖLÇÜLMESİ standardı kapsamında TÜRKAK tarafından bu deneylerde akredite TSE Tuzla laboratuvarlarında ürünlerini test ettirmiş ve ses yutum katsayıları αw=0,95 ve αw=1,00 olarak mükemmel değerlere ulaşmıştır.

Kaynakça
Çevre Gürültüsü ve Yönetimi, Prof. Selma Kurra, 2009

 

---

R E K L A M