İtici Güç Yine Özel Sektör Olacak

13 Nisan 2015 | DOSYA 133. Sayı (Nisan 2015)

“Türk Yapı Sektörü Raporu 2014” için yapılan toplantıda, inşaat sektörünün 2015 yılında yaklaşık 
yüzde 4 büyüyeceği açıklandı. 
Yapı-Endüstri Merkezi tarafından Türk yapı sektörünün yıllık performansına dair en geniş değerlendirmeyi sunan “Türk Yapı Sektörü Raporu 2014”, Yapı-Endüstri Merkezi’nde geçtiğimiz ay yapılan bir toplantıyla açıklandı. 2015 yılına dair öngörülerin de paylaşıldığı toplantıda, 2015 yılında inşaat sektöründe yüzde 3,5-4,0 oranında büyümenin öngörüldüğü belirtildi. 2014 yılında inşaat sektöründeki büyümeyi özel sektör inşaat harcamalarının sürüklediği vurgulanan toplantıda, inşaat harcamalarının artmasındaki en önemli nedenin, konut inşaatları ve kentsel dönüşüm faaliyetleri olduğu belirtildi. Rapor’da 2015 yılında özel sektör inşaat harcamalarının yüzde 4,0 ile yüzde 5,0 arasında büyüyeceği öngörülüyor. “Türk Yapı Sektörü Raporu” 2014’te, yapı sektörünün gelecek yıllara ait öngörüleri, inşaat malzemeleri sanayisine ait üretim, tüketim, ihracat ve ithalat büyüklükleri gibi çok çeşitli veri, önceki yıllarla karşılaştırmalı olarak analiz edildi.
Ekonomist Dr. Can Fuat Gürlesel, Rapor’un sunumuna, 2014 yılında dünyadaki ve Türkiye’deki ekonomik gelişmeleri değerlendirerek başladı. Gürlesel, dünyadaki ve Türkiye’deki ekonomik gelişmelerin inşaat sektörünün performansını etkilediğini belirterek, 2014 yılında dünya ekonomisinde yüzde 2.6’lık bir büyüme gerçekleştiğini ifade etti. Gürlesel, 2014 yılına daha yüksek bir büyüme beklentisiyle girilmesine karşın jeopolitik gelişmelerin, Batı ile Rusya arasındaki gerginliğin ve küresel mali piyasalardaki dalgalanmaların, büyümenin beklentilerin altında gerçekleşmesine yol açtığının altını çizdi. 2014 yılında Avrupa Birliği’nin ve ABD’nin büyüdüğüne dikkatleri çeken Gürlesel, Rusya, Çin gibi ülkelerde ise büyümenin yavaşladığını belirtti. Gürlesel, dünya ekonomisindeki yavaşlamaya bağlı olarak dünya ticaretinin 2012 ile 2013 yıllarının ardından 2014 yılında da zayıf bir performans gösterdiğini ifade ederek, dünya mal ticaretindeki yavaşlamanın ihracat olanaklarını da sınırladığına vurgu yaptı.


Büyümeyi özel sektör taşıdı
Türkiye ekonomisindeki büyümenin 2014 yılında yavaşladığına dikkati çeken Gürlesel, ilan edilen yüzde 4,0’lük büyüme hedefi ve 3.3’lük büyüme beklentisine karşılık, ilk dokuz aylık ekonomik büyümenin yüzde 2.8 olarak gerçekleştiğini bildirdi. Türkiye ekonomisinin büyümesine doğru orantılı olarak inşaat sektöründe de büyümenin 2014 yılında yavaşladığını ifade eden Gürlesel, 2014 yılında inşaat sektöründe ilk dokuz ayında büyümenin yüzde 2.9 olarak kaydedildiğini belirtti. 2014’te inşaat sektöründeki büyümeyi, özel sektör inşaat harcamalarının sürüklediğini vurgulayan Gürlesel, buna karşılık kamu inşaat harcamalarındaki büyümenin ise 2014 yılında yavaşlayıp, ilk dokuz ayda yüzde 0.2 olarak gerçekleştiğini bildirdi. Özel sektör inşaat harcamalarının artmasındaki en önemli sebebin konut inşaatları ve kentsel dönüşüm faaliyetlerinden kaynaklandığını anlatan Gürlesel, yabancılara satış mütekabiliyet düzenlemesinin de olumlu sonuçlarının artış üzerinde etkili olduğunu söyledi. Gürlesel, inşaatta yavaşlamaya rağmen yapı ruhsatlarında da artış olduğunu, sektörde istihdamın da sürdüğünü de ifade etti.


2015 öngörüleri
Dünya ekonomisinin yüzde 3.0’lık bir büyüme beklentisiyle yıla başladığını dile getiren Gürlesel, 2015 yılında gelişmiş ülkelerdeki büyümenin yüzde 2.4 ile geçen yılın üzerinde, gelişen ülkelerde ise yüzde 4.3 ile geçen yılın altında kalacağını kaydetti. Dünya inşaat harcamalarında yüzde 4.0’lık büyüme beklendiğini ifade eden Gürlesel, “Bu büyüme beklentisine bağlı olarak 2014 yılında 9.35 trilyon dolar olan inşaat harcamaları 2015 yılında 9.72 trilyon dolara ulaşacaktır” dedi. Gürlesel, dünya inşaat malzemeleri pazarının dünya inşaat harcamalarındaki gelişmelere paralel olarak büyüdüğünü ifade ederek, 2015 yılında dünya inşaat malzemeleri pazarının yüzde 4.0 büyümesi ve 6.8 trilyon dolara ulaşmasının beklendiğini kaydetti. Orta vadeli programın Türkiye ekonomisinde 2015 yılı için yüzde 4.0 büyüme hedefi koyduğuna dikkat çeken Gürlesel, petrol fiyatlarındaki düşüş ile ortaya çıkan pozitif ayrışmanın büyümeyi destekleyeceğinin öngörüldüğünü belirtti. 


Yüzde 3.5 ile 4.0 arasında büyüme bekleniyor
2015 yılında Türk inşaat sektöründe yüzde 3.5 ile 4.0 arasında büyümeyi öngördüklerini bildiren Gürlesel, kamunun inşaat harcamalarında herhangi bir büyüme beklemediklerini belirtti. Gürlesel, özel sektör inşaat harcamalarında 2014 yapı ruhsatlarına bağlı olarak yeni işlerde artış beklentisinin olduğunun altını çizerek, devam eden işler gözönüne alındığında 2015 yılında özel sektör inşaat harcamalarının yüzde 4.0 ile yüzde 5.0 arasında büyüyeceğini ifade etti. Gürlesel, inşaat malzemesi iç pazarının reel olarak yüzde 4.0, cari fiyatlarla yüzde 12.0 büyüyerek 131 milyar TL hacme ulaşacağını tahmin ettiklerini belirtti. Gürlesel, inşaat malzemeleri ihracatının 2014 yılında yüzde 0.2 azaldığını hatırlatarak, 2015 yılında ihracat malzemelerinin ihracatı ile ilgili sınırlayıcı unsurlar olduğuna dikkat çekti. 

Yapı Kimyasalları
Yapı kimyasalları sektöründe üretici, satış ve uygulayıcı olarak beş yüze yakın firma bulunuyor. Bu firmalarda yaklaşık 13-15 bin kişi istihdam ediliyor. 2012 yılında yapı kimyasalları pazar büyüklüğü 1,9 milyar TL’ye ulaştı. Yapı kimyasallarına talep yaratan ilişkili sektörlerdeki büyümeye bağlı olarak pazar büyüklüğünün 2013 yılında 2,3 milyar TL, 2014 yılında ise 2,6 milyar TL’ye ulaştığı tahmin ediliyor. Sektörün üretim değerinin ise 2012 yılında 1,7 milyar TL iken, 2013 yılında 2,06 milyar TL’ye, 2014 yılında ise 2,33 milyar TL’ye ulaştığı öngörülüyor. 
Yapı kimyasalları iki ana ürün grubuna sahip. İlki çimento, beton ve hazır beton üretiminde kullanılan dolgu-katkı ürünleri. İkinci ana ürün grubu ise seramik karo, fayans, su yalıtımı ve zemin kaplama alanlarında kullanılan dolgu ve yapıştırıcı malzemeler. 
Yurtiçi pazarda yapı kimyasalları bu ürün gruplarına bağlı olarak üç alt ürün grubunda toplanıyor. Buna göre en büyük alt pazarı yüzde 40’a yakın payı ile sentetik örtüler, bitümlü örtüler, PU-akrilik-çimento-bitüm esaslı sürme ve püskürtme ürünleri kapsayan su yalıtım malzemeleri. Beton, hazır beton ve çimento katkı ürünlerinin payı yaklaşık yüzde 20 olarak öngörülüyor. Yapıştırıcı, dolgu, kaplama malzemeleri de yüzde 40’a yakın bir pay alıyor. 





Firma Sayısı: 500
İstihdam: 13.000-15.000
Üretim: 2,33 milyar TL
Tüketim: 2,60 milyar TL



Yapı kimyasallarının kullanıldığı bu üç alt sektörde 2013 ve 2014 yıllarında büyümeler sürdü. Hazır beton üretimi 2012 yılında 93,1 milyon ton iken, 2013 yılında 102 milyon ton oldu.  2014 yılında üretim 107 milyon ton olarak tahmin ediliyor. 
Su yalıtım malzemeleri pazarı 2013 yılında yaklaşık 35 milyon m2ye ulaştı. 2014 yılında ise pazarın 38 milyon m2 olduğu tahmin ediliyor. Seramik karo üretimi ise 2012 yılında 280 milyon m2 iken, 2013 yılında 330 milyon m2ye yükseldi, 2014 yılında ise 300 milyon m2ye geriledi. Yapı kimyasallarının kullanıldığı alanlardaki büyümeler yapı kimyasalları talebini ve pazarını da genişletiyor. 
Yapı kimyasalları sektöründe çok sayıda uluslararası yabancı firma Türkiye’de orta-büyük ölçekli yatırımları ile üretim yapıyor. Yine sektörde orta-büyük ölçekli önemli Türk üretici firmalar yer alıyor. 
Yüksek bir rekabetin yaşandığı sektörde inşaat sektöründe yeni yatırımlar, yenileme ve güçlendirme faaliyetleri ve kentsel dönüşüm ile ortaya çıkacak talep, yapı kimyasallarına yönelik talep artışını destekleyecek.

Yalıtım
Enerji Kimlik Belgesi’nin binalarda zorunlu hale gelmesi ile canlılık kazanan yalıtım sektörü, son zamanlarda gündeme gelen kentsel dönüşüm projeleriyle büyümesini hızlandırdı. İki yüzden fazla firmanın yer aldığı yalıtım sektöründe 85 bin kişi istihdam ediliyor. Sektör, Türki cumhuriyetleri ve Ortadoğu ülkelerine ihracat gerçekleştiriyor. 2013 yılı yalıtım sektörü pazar büyüklüğü yüzde 10 büyüyerek 12 milyar TL oldu. 2014 yılında ise yine yüzde 10-12 arasında büyüme olduğu ve pazar büyüklüğünün 13,0-13,5 milyar TL’ye ulaştığı tahmin ediliyor. 
2013 yılında ısı yalıtım malzemesi kullanımı 16,4 milyon m3 iken, 2014 yılında 18,8 m3 kullanım olduğu tahmin ediliyor. Isı yalıtım malzemeleri içinde en çok kullanılan EPS ürünlerin tüketiminin 2013 yılında 7,8 milyon m3, 2014 yılında ise 8,3 milyon m3 olarak öngörülüyor.
Türkiye’deki 20,5 milyon konutun yüzde 80’inin hâlâ yalıtımsız olduğu dikkate alındığında, kentsel dönüşüm projeleri ve yasal düzenlemelerin de etkisiyle önümüzdeki yıllarda yalıtım sektörünün hızlı büyümesini sürdüreceği tahmin ediliyor. 





Yalıtım sektörü özellikle bina standartlarında yapılan düzenlemelerle ivme kazanıyor. 2000 yılında yayımlanarak ısı yalıtımını yeni binalar için zorunlu kılan TS 825 Isı Yalıtımı Yönetmeliği, sektörün gelişimi açısından çok önemli bir basamak oldu. Ardından 1 Ocak 2001’de yürürlüğe giren Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği gereğince de yeni inşa edilen binalara Enerji Kimlik Belgesi alınması zorunlu kılındı. Mevcut binaların da 2017 senesine kadar bu belgeyi alması gerekiyor. 2012 yılında başlayan kentsel dönüşüm hareketi ise sektörün gelişiminde önemli bir yere sahip.
Yalıtım sektöründe iç pazar, dinamik yapısını sürdürüyor. 10 yıl önce 350 milyon USD büyüklüğünde olan pazar, 5 milyar USD hacmini aştı. Bu büyüklüğün içinde malzeme üreticileri ve uygulamacılar bulunuyor. Gelişmiş ülke örnekleriyle karşılaştırıldığında pazarın birkaç kat daha büyüme potansiyeli bulunuyor.



Firma Sayısı: 222 (İZODER üyesi üretici ve satıcı-uygulayıcılar)
İstihdam: 85.000
Tüketim: 18,8 milyon m3 (Isı Yalıtımı Tüketimi)



 

---

R E K L A M