Temmuz 2013 Ekonomi Raporu Özeti

2 Ağustos 2013 | DOSYA 113. Sayı (Ağustos 2013)

Türkiye İMSAD'ın hazırladığı Temmuz 2013 Ekonomi Raporu'na göre 2013 yılının ilk çeyreğinde Türkiye ekonomisi yüzde 3 büyürken, inşaat sektöründe büyüme yüzde 5,9 olarak gerçekleşti. Ancak ilk çeyrekte özel sektör inşaat harcamaları yüzde 13,4 oranında küçüldü.
Büyüme Kamu Kaynaklı Gerçekleşiyor
2013 yılının ilk çeyrek döneminde ekonomi yüzde 3,0 büyürken, inşaat sektöründe büyüme yüzde 5,9 olarak gerçekleşmiştir. Ancak ilk çeyrek dönemde özel sektör inşaat harcamaları yüzde 13,4 oranında küçülmüştür. Özel sektörün inşaat sektöründe büyümeye katkısı olmamıştır. Aynı dönemde yüzde 79,7 genişleyen kamu inşaat harcamaları ilk çeyrekte inşaat sektöründe yaşanan büyümenin tek kaynağı olmuştur. Yılın ikinci çeyrek döneminde de büyük ölçekli altyapı projeleri odaklı olmak üzere kamu inşaat harcamalarının hızlı büyümesini sürdürdüğü görülmektedir.

Mevcut İşlerin Seviyesi Geçen İki Yılı Henüz Yakalayamadı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayınladığı İnşaat Sektörü güven endeksi Haziran ayı verilerine göre mevcut inşaat
işleri mevsimsellik ile artışını sürdürürken, inşaat işlerinin seviyesi henüz geçen iki yılı yakalayamamıştır. Son üç aydır yeni alınan inşaat işlerinde ise gerileme yaşanmaktadır. Bu nedenle inşaat sektörü güven endeksi de zayıflamaktadır.

Konut Kredileri Yıllık Büyüme Hızı Yüzde 26 Konut kredileri mayıs ayı sonunda 97,4 milyar TL’ye yükselmiştir. Konut kredisi büyüme hızı yıllık olarak yüzde 26’ya ulaşmıştır. İlk çeyrek dönemde 152 bin kişi yeni konut kredisi kullanmıştır. Bu son 9 çeyreğin en yüksek sayısıdır. Toplam konut kredisi stoğu 100 milyar TL’yi aşacaktır.

Ürünlere Talep Kamu Yatırımlarından ve Devam Eden İnşaatlardan Geliyor
2013 yılının ilk beş ayında inşaat malzemeleri sanayindeki alt sektörlerde üretim artışına yol açan talep, öncelikle kamunun alt ve üst yapı inşaatlarında, daha sonra ise devam eden inşaat işlerinden kaynaklanmaktadır. İhracat artışı ile dış talep etkisi ise çoğu sektörde sınırlı kalmaktadır.

Yılın ilk beş ayında çimento sanayi üretimi yüzde 22.1, hazır beton üretimi yüzde 18.0 ve inşaat amaçlı beton üretimi yüzde 14.9 ile hızlı artışlar göstermiştir. İnşaat malzemeleri içinde ağırlıklı olarak yer alan inşaat demiri üretimi yüzde 3.7, çelikten profiller ise yüzde 10.5 büyüme göstermiştir. Plastik inşaat malzemelerinde büyüme, yılın ilk beş ayında yüzde 8.6 olmuştur. Fırınlanmış kilden tuğla ve karo malzemelerinde büyüme yüzde 7.4, taş ve mermer ürünlerinde ise yüzde 4.9 olarak gerçekleşmiştir. İnşaat boyalarında yılın ilk dört ayında üretim artışı yüzde 2.5 ile zayıf kalmıştır. Yılın ilk beş ayında düz cam ürünleri imalatı yüzde 4.9, teknik camlar imalatı ise yüzde 0.1 gerilemiştir. Sıhhi ürünler imalatı ile seramik karo imalatı ise yılın ilk beş ayında gerileme göstermiştir.

İnşaat Malzemeleri İhracat Artış Temposu Yavaşladı
2013 yılının ilk aylarında inşaat malzemesi ihracatında artış performansı yavaşlamaktadır. İlk beş ayda ihracat 8.85 milyar dolar ve ihracat artışı sadece yüzde 1.8 olmuştur. 2013 yılının mayıs ayı itibariyle inşaat malzemeleri yıllık ihracatı 21.29 milyar dolara ulaşmıştır. Ancak yılbaşından bu yana ihracat artışı zayıf kalmaktadır. Pazarlardaki yavaşlama, ihracatı olumsuz etkilemektedir.

AB Euro Bölgesinde İnşaat Sektörü 11 Çeyrek Dönemdir Küçülüyor
Avrupa Birliği ve Euro bölgesinde yaşanan resesyon inşaat sektörünü olumsuz etkilemeyi sürdürmektedir. Türkiye’nin önemli ihracat pazarı olan Euro alanında inşaat sektörü son 11 çeyrek dönemdir gerilemektedir. 2013 yılı ilk çeyrekte de yüzde 4.2 küçülme yaşanmıştır. İnşaat sektöründeki küçülme, inşaat malzemeleri pazarını ve ithalatını da sınırlamaktadır.

İnşaat Malzemesi Fiyatları Küresel Ölçekte Geriliyor
Küresel ölçekte yılbaşından bu yana inşaat demiri, bakır ve kereste fiyatları gerileme eğilimindedir. Uluslararası piyasalarda yılbaşında 656 dolar olan inşaat demiri ton fiyatı Temmuz ayında 595 dolara kadar gerilemiştir. İnşaat işlerindeki küresel yavaşlama, malzeme talebini sınırlamaktadır.

FED’in Çıkış Stratejisi ile İlgili Açıkladığı Takvim, İnşaat Faaliyetlerini Yavaşlatabilir
ABD Merkez Bankası FED’in parasal genişlemeye son vermesine ilişkin takvim açıklaması önemli etkiler yaratmaya başlamıştır. Etkiler, öncelikle mali piyasalarda görülmektedir. İlerleyen dönemde dünyanın geri kalanından dolar likiditesinin çekilmesi ile genel olarak işlerde ve özel olarak da inşaat faaliyetlerinde yavaşlama olması endişesi bulunmaktadır.

Konut Kredisi Faiz Artışları Talebi Sınırlayabilir
ABD Merkez Bankası FED’in aldığı kararlar ile küresel ölçekte faiz oranları artarken, Dolar dışındaki para birimleri de değer kaybetmektedir. Türkiye’de de döviz kurları sepet kur itibariyle 2,20-,25 aralığına otururken, faiz oranları da yükselmektedir. Bono, mevduat ve kredi faizi yükselişi konut kredisi faiz oranlarına da yansımıştır. Aylık konut kredisi faizleri ortalama 0,80 dip seviyesinden dönerek ilk aşamada yüzde 0,90’a yaklaşmaktadır. Konut kredisi faiz oranlarındaki artışlar inşaat ve konut piyasasını olumsuz etkileyebilecektir.

Mısır’da Yaşanan Gelişmelerin Toplam İhracata Etkisi Sınırlı Kalır
Türkiye’nin toplam inşaat malzemesi ihracatı içinde Mısır pazarı 2012 yılında yüzde 2,2 pay almaktadır. Bu itibarla Mısır’da yaşanan son gelişmeler ile birlikte pazarda yaşanacak olumsuz gelişmelerin Türkiye’nin toplam inşaat malzemesi ihracatına etkisi sınırlı kalacaktır. Bununla birlikte inşaat malzemesi ihracatında bu yıl yaşanan yavaşlama dikkate alındığında, küçük ölçekli pazar kayıpları dahi önemli olabilecek ve ikame edilme olasılığı düşük olacaktır.

Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Dündar Yetişener: “Özel Sektör Yatırımlarını Özendirecek
Önlemler Alınmalı”
Mevsimsel olarak inşaat sektörünün canlı olduğu bu dönemde, inşaat malzemesi sanayicileri olarak açıklanan son verileri dikkatle ve özellikle sürdürülebilirlik açısından iyi değerlendirmeliyiz. Yılın ilk çeyreğinde ekonomimiz yüzde 3 büyürken, inşaat sektöründe bu oran yüzde 5,9 ile pozitif gerçekleşti. Ancak, bu büyümenin tek kaynağı, aynı dönemde yüzde 79,7 genişleyen kamu yatırımları oldu ve yüzde 13,4 gerileyen özel sektör yatırımlarının inşaat sektöründeki büyümeye katkısı olmadı. Yılın ikinci çeyreğinde de büyük ölçekli altyapı projeleri odaklı olmak üzere kamu inşaat harcamalarının hızlı büyümesini sürdürdüğünü görmekteyiz.

Son dönemdeki mega projelerin ve diğer kamu yatırımlarının ekonomimize, inşaat ve inşaat malzemeleri sektörlerine kuşkusuz büyük katkısı olacaktır. Bununla birlikte unutmayalım ki, büyümenin sürdürülebilir olması önemlidir. Bu noktada kamu yanında özel sektör harcamalarının da beklenen payı alması büyük önem taşıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayınladığı inşaat sektörü güven endeksi Haziran ayı verilerine göre, mevcut inşaat işleri mevsimsellik ile artışını sürdürürken, inşaat işlerinin seviyesi henüz geçen iki yılı yakalayamadı. Son üç aydır yeni alınan inşaat işlerinde ise gerileme yaşanıyor. Bu trende bağlı olarak yılın ilk beş ayında sektörümüzün alt dallarında üretim artışına yol açan talep, öncelikle kamunun alt ve üst yapı inşaatlarından, daha sonra ise devam etmekte olan inşaat işlerinden kaynaklanıyor.

Dış pazarlardaki durgunluk, ihracattaki artış performansını da yavaşlatıyor ve ihracatın büyümeye fazla katkısı olmayacağını gösteriyor. Bu koşullarda büyümenin iç pazara dayanarak sağlanabileceği görülüyor. Hedeflenen büyümenin gerçekleşebilmesi için bir yandan özel sektör inşaat harcamalarını özendirecek, diğer yandan konut kredilerini satışlardaki ivmeyi sürdürecek düzeyde tutacak önlemlerin alınması önem taşıyor.

Pazarın canlanması açısından bu süreçte kentsel dönüşümün daha da hızlandırılması, fırsata çevrilmesi gerektiği inancındayız. Kaliteden taviz verilmeden uygulanmasını istediğimiz kentsel dönüşümün “fiyat değil, kalite odaklı” olması gereklidir.


 

---

R E K L A M