Bu yapılarda görülecek su sızıntıları en iyimser durumda havuzun kendi taşıyıcı sistemine, daha geniş düşünüldüğünde ise bağlı bulunduğu binaların taşıyıcı sistemine zarar verecektir. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası yayınlarından alınan bilgiye göre korozyon nedeni ile 12 mm çapındaki donatı demirleri yaklaşık yedi yılda yük taşıma kapasitelerini yarı yarıya kaybetmektedir. Kullanım amaçları farklı olsa da yalıtım açısından su depoları, sarnıçlar ve benzeri yapılar da havuzlar ile eşit olarak değerlendirilmelidirler.

Bu yazıda su barındıran yapıların inşaat aşamasında yalıtılmaları ile ilgili sıkça sorulan sorular ve cevapları bulunmaktadır. Yazıda bahsi geçen ürünler Emülzer bayilerinden temin edilebilir.

Havuz ve su depolarının yapımında nasıl bir beton kullanılmalıdır?

Mümkünse hazır beton kullanılmalıdır. Betonarme betonu yüksek sınıfta ve su geçirimsizlik katkılı olarak talep edilmelidir. Beton, şantiyede imal edilecekse Emülzer Permo Stop su geçirimsizlik katkısı kullanılarak geçirimsiz beton elde edilebilir. Permo Stop kullanımı 50 kg çimentoya 330 gram katkı karıştırılmasından ibarettir. )

Betonarme betonunun dökümü sırasında iş derzleri oluşuyor. Ne yapılmalı?

Beton dökümü sırasında molalar, gecikmeler, aksamalar nedeniyle tabakalar arasında soğuk derzler oluşur. Bu durumda Permo Chim Crystal kristalize su yalıtım malzemesi tabakalar arasına serpilmelidir. Permo Chim Crystal'in oluşturacağı kristaller soğuk derzi doldurarak su geçirimsizliğini sağlarlar.

Taban betonu ile perde betonları arasında soğuk derz oluşuyor. Nasıl yalıtılmalı? Bunun için en doğru yöntem su tutucu bant kullanılmasıdır. Su tutucu bantlar PVC, sodyum bentonit ve bitüm esaslı olabilir. PVC esaslı bantların birim fiyatı oldukça düşüktür; ancak donatının arasına döşenmeleri, tellerle bağlanmaları ve ek yerlerinin birleştirilmesi çok zahmetli ve risklidir. En sık görülen sorun, ek yerlerinde yapılan kaynağın başarısız olması ve bandın üzerine beton dökülmeye başlandığında tellerin koparak bandın formunun bozulmasıdır. Sodyum bentonit esaslı şişen bantların uygulaması, bandın perde betonu dökülmeden önce donatının arasına serilip, çakılarak veya kendi mastiği ile yapıştırılarak sabitlenmesinden ibarettir. Su ile temas ettiğinde Swellflex şişer ve betondaki boşlukları doldurarak derzin geçirimsizliğini sağlar. (Resim 3) Swellflex 12cm'den daha ince betonlarda kullanılamaz. Daha ziyade süs havuzlarında rastladığımız ince betonların derzlerinde BIBAFLEX bitüm esaslı şişmeyen su tutucu bant kullanılmalıdır. BIBAFLEX taban betonu döküldükten hemen sonra yarısı açıkta kalacak şekilde beton üzerine serilir ve hidratasyon sırasında betona kaynar.

Taban betonu ile perde betonu arasındaki soğuk derzin oluşmaması için bütün betonun tek seferde dökülmesi de kullanılan bir yöntemdir; ancak bu yöntemde uygulama zorluğu nedeniyle genelde betonda ayrışma (seğregasyon), içinde hava boşlukları kalması ve daha çok iri agregaların arasının çimento hamuru ile dolmaması nedeniyle oluşan peteklenmeler görülebilir. Tesisat ve ışıklandırma giriş çıkışlarının etrafı nasıl yalıtılmalıdır? Betonarme içinden geçen boruların etrafına Swellflex sarılması en doğru yöntemdir.

Borular beton dökümü sırasında yerleştirilirse sadece boru etrafına Swellflex şişen bant sarılması yeterlidir. Boru geçişi için beton dökümünden sonra delik açılırsa, Swellflex hem boru etrafına, hem de açılan deliğin etrafına döşenmelidir. (Resim 5) Bu durumda açılan deliği doldurmak için kullanılacak dolgu harcına Emülzer Latex karıştırılmalıdır.

Tij (çiroz) delikleri nasıl kapatılmalıdır?

Tij delikleri rötre yapmayan bir harç ile doldurularak kapatılmalıdır. Bu işlem için çift komponentli epoksi esaslı Emülzer Ankraj Harcı kullanılabilir. Normal harç veya poliüretan köpük sıkarak delikleri doldurmak ileride sorun yaratacaktır. Kaba inşaat sonrasında kaplama altında nasıl bir yalıtım uygulanmalıdır? Havuzlar büyük hacimlerde su barındıran ve doluboş durumları arasında çeperlerinde yüksek basınç farkları ve hareket oluşan yapılardır. Bu nedenle kullanılan yalıtım malzemesi hem elastik olmalı hem de beton ve kaplama malzemesi ile uyumlu bir malzeme olmalıdır. Bu koşulları Emülzer Permo Chim Duo çift komponentli elastik su yalıtım harcı sağlamaktadır. Uygulama en az iki kat olmak üzere ve katlar arasında alkali dayanımlı donatı filesi kullanılarak yapılmalıdır. (Resim 6) Köşelerin pahlanması unutulmamalıdır.

Son kat kaplamaya ne zaman başlanmalıdır?

Uygulamadaki herhangi bir aksaklık nedeniyle kaplamayı kaldırmak çok zor ve masraflı olacağından son kat kaplama yapılmadan önce kullanılan malzemelerin kürünü tamamlaması beklenmeli ve su testi yapılmalıdır. Su testinde hacim su ile doldurulduktan sonra su seviyesi ve beton dış yüzeyinin durumu belli bir süre gözlenir. Yalıtımın başarılı olduğu görüldükten sonra kaplamaya başlanabilir. Aderans artırıcı olarak öncelikle Emülzer Latex katılmış bir şerbet ile astarlama yapılmalıdır.

Seramik derzleri nasıl yalıtılmalıdır?

Seramiklerin kendileri su geçirimsiz olmakla birlikte, bunlardan yüzlercesi yan yana dizildiğinde aralarındaki derzlerden su sızıntısı olabilmektedir. Derz dolgularının da yalıtım malzemesi gibi elastik ve hijyenik olması gereklidir. Bunun için havuz tipi derz dolguları kullanılması doğru olur.

Emülzer Latex katılarak hazırlanmış derz dolguları da elastikiyetleri, su geçirimsizlikleri ve yüksek aderansları sayesinde kullanılabilir.

Havuzlar dıştan da yalıtılmalı mıdır?

Mutlaka. Su tutulan yapılarda yalıtım sadece içerideki suyun dışarı sızmasını önlemek için yapılmaz. Dışarıdan içeriye sızacak sular da hem hijyen ve hem de havuzun taşıyıcı sisteminin korozyondan korunması açısından son derece önemlidir. Suyun donatı demirleri üzerindeki yıpratıcı etkisini yukarıda belirtmiştik. Dıştan yapılacak yalıtımda bitüm esaslı ürünler kullanılabilir. Bitümlü ürünler hem fiyat hem de elastikiyet açısından son derece avantajlıdırlar. Beton üzerinde astar olarak Emilkote kullanıldıktan sonra, kat aralarında alkali dayanımlı donatı filesi kullanılmak kaydı ile iki kat Elastokote Likit Membran kullanılabilir. Yapılan yalıtımın korunması ve sızıntı sularının drene edilebilmesi için Puntodrain drenaj levhaları kullanılmalıdır.

Havuz yalıtımında kullanılan özel ürünler nelerdir?

Bu ürünler, su altında dahi montaj ve dolgu amaçlı olarak kullanılabilen Emülzer Bitüm Mastik SA ve basınçlı su kaçaklarının durdurulmasında kullanılabilen şok priz alan SpeedX Powder'dır.

İnş. Müh. Ümit ŞİMŞEK