DOSYA 34. Sayı (Ocak Åžubat 2002)

4-7 Nisan 2002 tarihlerinde düzenlenecek olan ‘Havuz, spa, sauna 2002 fuarı’na katılacak olan dergimiz, dosya konusunu ‘Havuz yapılarında kullanılan yalıtım malzemeleri ve uygulamaları’na ayırdı.
Bu nedenle, İzosan İstanbul Bölge Müdürü Tolga Bank ve Ekin Kimya Yöneticisi Hasan Kuru ile bir söyleşi yaptık. Söyleşide havuzlarda su yalıtımı konusunda piyasa koşulları ve uygulama sorunlarını gündeme getiriyoruz.

Sadık Özkan: Havuzlarda su yalıtımını ele alacağımız bu toplantımızda havuz yalıtımında yapı kimyasallarının önemini, yalıtım malzemesini sunanlarla talep edenler arasındaki sorunları, uygulamada yapılan hataları inceleyeceğiz.

Tolga Bank: Bizim gözlemimiz havuz yapımında su yalıtımı yapılması konusunda bir sorun yok. Gerek taahhütçü firmalar, gerek havuz yaptıranlar yalıtım malzemesi kullanmadan  seramik kaplama yapalım demiyorlar. Bu konuda bir sorunumuz yok. Ama uygulanması konusunda sorunlarımız var. Piyasada bulunan malzemeler ambalaj üzerindeki bilgilere göre herkes tarafından uygulanmaya çalışılıyor. Bizim önerimiz işi bilen tecrübeli firmaların uygulama yapması, o yoksa hiç olmazsa bilgili ustaların yapmasıdır. Bizden sadece malzeme isteyenler oluyor, uygulamayı kendilerinin yaptıracaklarını söylüyorlar, onlara uygulamayı anlatan, gösteren bir uzman veriyoruz. Malzeme yanlış kullanılınca etki alınamıyor ve malzemenin kalitesiz olduğu yargısına varılıyor, bu da malzemeye dolayısı ile de firmaya zarar veriyor. Bunu göze alamayacağımız için uygulama konusunda hassasiyet gösteriyoruz.

Hasan Kuru: Yapı kimyasallarının uygulanması çok zor değildir. Bir yapı işçisi ambalaj üzeri bilgilere uyarsa sorunsuz bir uygulama yapabilir. Uymazsanız malzemeyi heba edebilirsiniz. Bu malzemeleri uygulamayı beceremeyenler ya çok cahildir, yada inadına yapıyordur. İnşaatın kabası bittikten sonra, yalıtımı da yaptık, fayans döşendi derz dolguları kaliteli olmazsa sorunlar çıkıyor. Kimyasallar derzleri aşındırıyor, bir süre sonra su kaçmaya başlıyor. Havuzun içine yalıtım yapılıyor, bundan kaçınmıyorlar ama havuzun çevresindeki ıslak mekanlara yalıtım yapılmıyor. Bir havuzda çok düzgün zemin hazırlanmış, üzerine yalıtım yapılmış, üzerine seramiği döşenmiş, epoksi esaslı derz dolgusu kullanılmış diyelim. Çok güzel, ama dışardan sızan sular ne olacak?  Ben, bir havuzdan taşan suyu toplayan bir de çevreden gelen suyu toplayan olmak üzere çift savak öneriyorum.

Sadık Özkan: Biz bir havuz yaparken genelde toprağın içine betonarme bir yapıyı gömüyoruz.

Bu yapının fonksiyonu gereği de içindeki suyu muhafaza amacı ile bunu sağlamaya yönelik bir yalıtım yapıyoruz. Ancak bu betonarme yapının bünyesini de yer altı sularına karşı korumamız gerekiyor. Ben pek çok kez bu anlamdaki yalıtımın pek önemsenmediğini düşünüyorum. Oysa yapımızın sağlıklı ve uzun ömürlü olabilmesi için büyük önem arzediyor.

Hasan Kuru: Bu da çok önemli, bir önemli husus da elektrik tesisatının sürekli suyla ilişkide olması (havuz içi aydınlatma, tesis aydınlatması) bu da çok önemli.

Çetin Tokay: Yapı kimyasalı satan sizin gibi firmaların havuz konusunda tek muhatabı paket olarak havuz işi yapan firmalar mıdır? Şahısların kendi havuzunu yaptırması gibi bir uygulama da mı vardır?

Tolga Bank:  Elbette, örneğin, benim müşterim kendi konutunun havuzunu yaptırıyordur. İnşaatını birine, tesisatını birine, yalıtımını birine verebilir. Taşeron kullanılarak yapılıyor.

Sadık Özkan: Ya da özellikle büyük projelerde havuz yapımı ayrı ayrı taşeronlar tarafından gerçekleştiriliyor. O zaman yalıtımını da diğer su yalıtım işlerini alan firma yapıyor.

Hasan Kuru: Büyük taahhüt işlerinde projeyi üslenen firmanın eğer havuz yapımında bir deneyimi yoksa, bir mimara projesini çizdiriyorlar. Örneğin bize gelip, inşaatını biz yapacağız ama sizden danışmanlık hizmeti istiyoruz diyorlar. Bunun şu yararı oluyor işimizi yapacağımız aşamaya kadar ki aşamaları denetleyebiliyoruz. Böylece uygulamamızı yaparken beklemediğimiz sorunlarla karşılaşmıyoruz.

Sadık Özkan: Havuz yalıtımında hangi tip su yalıtım malzemesi kullanılıyor?

Tolga Bank: Betonarme havuzlarda sürme esaslı malzemeleri kullanmak her zaman için daha doğrudur, zaten genel eğilim bu yöndedir. Havuzu mebranla kaplayabilirsiniz ama detaylarda sorunlar yaşama olasılığınız yüksek. Ama yüzey uygulamasında yerine göre çözüm üretilebilir. Kristalize de olabilir, çift kompenentli de olabilir, yüzeyin durumuna göre değerlendirilir. Yalıtımı bu yüzden uzman kişilerin yapmasını söylüyorum.

Yüzey hazırlığı çok önemlidir, betonun yapısını iyi bilmek lazım. Örneğin gerekirse yüzeyi önce basınçlı su ile yıkıyoruz veya seyreltik asit ile pürüzlendiriyoruz. Havuz yapılarının nedenini bilemiyorum ama beton kalitesi düşük oluyor. Önemsenmiyor her halde, segregasyonlu, boşluklu, sulandırılmış betonların dirençleri de düşük oluyor. Betonun yapısını bilmek ona göre yalıtım çözümü üretmek lazım.

Sadık Özkan: Size katılıyorum. Uzun süre şantiyecilik yapmış biri olarak bu tür yapılarda beton kalitesinin istenen düzeyde olmadığına çok kez rastladım. Bu genelde doğru kalıp sisteminin kullanılmaması, buna bağlı olarak yeterli takviyenin yapılamaması, beton döküm aşamasında da vibratör kullanılmaması bazen de akıcılığı sağlamak için betona su ilave edilmesi gibi nedenlerden kaynaklanıyor. Bu durumda bazen pek de sağlıklı ve düzgün olmayan bir yapıyı yalıtmak zorunda kalıyorsunuz. Kullandığınız malzeme ve işçiliğiniz kaliteli de olsa kötü bir sonuçla karşılaşabilirsiniz. Bu anlamda nelere dikkat ediyorsunuz?   

Tolga Bank: Bu, havuzun oturduğu zeminden, işçiliğine kadar çok çeşitli faktörlere bağlıdır. Biz imalata geçmeden önce betonarmenin oturmasını bekleriz. Bütün betonarme yüzeylerin, sadece su ile temas eden yüzeylerin değil, toprakla temas eden yüzeylerin de yalıtılması lazım. Havuzun içini güzel yalıttığınız zaman su dışarı çıkmıyor ama toprak tarafından içeri su giriyor. Bu da betonarme yapının bozulmasına, ömrünün kısalmasına neden oluyor. Bu duruma önem verilmiyor.

Hasan Kuru: Bu sorunlar eski havuzlarda daha çok karşımıza çıkıyor. Yeni yapılanlarda kaçınılmıyor. Havuz zaten lüks bir yapı. Benim gördüğüm çok eski veya ucuz sitelerde havuz da olsun diye yapılan havuz yapılarında bu sorunlar var. 20 milyara villada oturamazsınız ve havuzuna giremezsiniz. Aynı şekilde havuz yapım işinin de bir maliyeti vardır. Bu maliyeti göze alamazsanız yada çok aşağı çekmeye kalkarsanız kaliteyi de düşürürsünüz. Türkiye’de havuz inşaat kaliteleri çok düşük değil. Deprem sonrası İstanbul’da benim gördüğüm havuzlarda oluşan yapısal çatlaklar çok azdı. Oysa ki eğer kalite düşük olsaydı havuzların kullanılamaz hale gelmesi gerekirdi. 500 tonluk bir havuza, 500 ton yük biniyor.

Sadık Özkan: Özel villalar, sitelerin yanı sıra devlet ihalesi olarak yapılan sportif yüzme havuzları da var. Ben öyle bir örnek verebilirim, havuz yanılmıyorsam günde 12 ton su kaçırıyordu.

Hasan Kuru: Yapım aşamasında havuz yalıtımı çok basit ve ucuz ama yapıldıktan sonra ki maliyet çok yüksek. Onun için ona kimse yanaşmıyor. Kamuda 3 ay yaz sezonu boyunca gitsin de yeterli deniliyor. Havuzlarda sorunu bulmak da zor, derz aralarından mı kaçırıyor, soğuk derzlerden mi kaçırıyor, çatlaklar mı var, çevreden mi, hepsini bulmanız lazım.

Hasan Kuru: Söylediğiniz yerde, sadece havuz içinden değil, savaktan, tesisattan, pompalardan, filtrelerden, suyun geçtiği her yerden kaçırıyor olabilir. Galeri sistemiyse görebilirsiniz, müdahale şansınız var. Değilse, havuzun çevresini dolanamıyorsanız, PVC’ler gizliyse bir şey yapamazsınız.

Sadık Özkan: Dört yıl önce  bir ilaç fabrikasının büyük su depolarının su yalıtımını yapmıştık. Yapısal hatalardan kaynaklanabilecek sorunlar dışında yaptığımız uygulamaya 2 yıl garanti verdik. İnşaat sırasında müteahhit firma ve mal sahibi firmanın kontrolü oldukça titiz bir çalışma yürütüyordu. Kalıp sistemi, beton kalitesi ve takip edebildiğim kadarı ile işçilik oldukça iyi düzeydeydi. Sanırım bir yıl sonra  aradılar; 20-30 yerden su kaçıyor, dediler. Kontrol amacı ile su doldurmuşlar. Ben de kaçıran yerleri işaretleyin dedim. 10 gün sonra gittiğimde 4-5 yerde kaçak sürüyordu. Diğer yerleri kristalize malzeme kapatmış. Bir tanesi bizim hatamız çıktı. Diğerleri de kristalize malzemenin dolduramayacağı çatlaklardı. Yapıda zaman içinde oturmalar olmuş.  

Tolga Bank: Su deposu ve havuzlarda sonradan ortaya çıkan sorunların ortaya çıkmaması için veya daha az maliyetle kurtarabilmek için su ile doldurup testini yapmak lazım. Biz yalıtım uygulamamız bitince suyu doldurur seviyesini işaretleriz, bir kaçak var mı diye test ederiz. Bizden sonra havuza girecek olan malzeme ve uygulamalardan kaynaklanacak sorunların yalıtımcılara yüklenmesi gibi adaletsizce bir tutuma meydan vermemek için. Bu uygulamayı müşterinin isteği ile değil kendi işimize duyduğumuz saygıdan ve sorunsuz teslimat yapmak için yapıyoruz. Sizin örneğinizdeki gibi gözden kaçan bir tierod deliği sorun yaratabilir ama kristalize malzemenin rahatlığı küçük bir sorun çıktığında lokal bir tedavi yapabilmesidir. Bu nedenle ekonomiktir.  Diğer uygulamalarda suyun yürüyüp başka bir yerden çıkma olasılığı var. Bu durumda suyun kaynağını bazen epey zor bulursunuz.

Hasan Kuru: Kristalize malzemelerde kalite farkı çok var. İyi markaların ürünleri kullanılırsa olabilir ama her malzemeyle de yapılmasını önermiyorum açıkçası. Ben, çift kompenentli çimento esaslı esnek yalıtım malzemeleri tercih ediyorum. Büyük deprem hareketlerini değil elbette ama diğer betonun oturmasından kaynaklanan hareketleri tolere eder. Çimento esaslı olduğu için betonla birlikte hareket eder. Kristalize malzemenin kalitesi, uygulaması çok önemli. Ben malzemeyi kötülemiyorum sadece tercihim bu tarafta. Bazı uygulamalarda her iki malzeme de kullanılıyor. Ama bu malzemeler ucuz malzemeler değil, inşaatçı, müteahhit olarak baktığınızda epey bir maliyet. Bu gün kilosu 4 milyon liraya kadar çift kompenentli malzemeler var piyasada, torbası 100 milyon liradan 12 m2 yalıtım yapacaksınız, uygulaması ile çok büyük rakamlar bunlar. Havuz lüks yapılarda oluyor, ihtiyaç değil onun için maliyetlerini satış fiyatına ekleyebiliyorsun.

Sadık Özkan: Türkiye’de genel anlamda baktığımızda özellikle su yalıtımı konusunda pek çok malzemeyi pazarda görüyoruz. Elbette ciddi bir sertifikasyon zorunluluğu da olmayınca kalitesiz malzemeler de tüketiciye sunulabiliyor. Bu durum sizlerin rekabet gücünüzü olumsuz yönde etkiliyor mu? Tüketicinin kaliteli ürün seçmeye yönelik bilinç düzeyi ne durumda?

Tolga Bank: Kalitesiz ürünler var, olacakta ama bunların pazarda sürekli kalma şansları yok. Su yalıtımı çok somut sonuçlara endekslenmiş bir yapı kalemi. Bu anlamda belgeler de tek başına bir şey ifade etmiyor. Onun için ben uygulamanın önemi üzerinde çok duruyorum. Bu tip ürünler zaman zaman pazara sürülse de uygulamacıların engeline takılıyor ve kayboluyorlar. Bu nedenle çok önemsemiyoruz biz bu tip firmaları ve ürünleri. Malzemenin adını kötüye çıkarmamak çok önemli. Birkaç örnek oldu mu bu hemen dağılıyor. İnşaat sektörü çok büyükmüş gibi görünse de herkes birbirini tanıyor ve bir şekilde ilişkisi var. Su yalıtımı çok nettir, bu gerçek su götürmez.

Hasan Kuru:  Bu malzemeler burada üretiliyor gözükse bile ham maddelerinin % 70-80’i yurtdışından geli-


 

---

R E K L A M