Yeditepe Üniversitesi Kayışdağı Yerleşkesi Çatı Yalıtımı

UYGULAMA 31. Sayı (Temmuz Ağustos 2001)

Yeditepe Üniversitesi Kayışdağı yerleşkesinde yer alan tüm yapıların çatı yalıtımlarını temsilcisi oldukları Villas-Vedag sistemi ile çok kısa bir süre içinde yapan Ünar Yapı Genel Müdürü Levent Ünüvar yapılan iş ve kullanılan sistemin özelliklerini anlattı.
Bizden de diğer firmalarla birlikte teklif istediklerinde gördük ki çok tecrübeli mimarların bulunduğu, mükemmel bir kadrosu olan İSTEK Vakfı ve inşaatı üstlenen grupta bile ters çatı eğilimi var. Bugün mühendisler olsun, inşaat şirketleri olsun başka hiçbir yöntem yokmuş gibi buna iyice kitlenmiş durumda. Fakat Bedrettin Dalan, ters çatı sistemine eğilim göstermiyordu. Dalan, elektrik mühendisi olmasına rağmen her konuda bilgi sahibi ve fikir üretebiliyor.  Yapılarda gereksiz ağırlıklar istemiyordu, bu nedenle görüşmelerimizde birtakım yeni arayışlar içinde olduklarını anladık. Aslında biz de oraya sistemimizin farklılığı bilindiği için özellikle çağırılmadık, konvansiyonel uygulama yapmak üzere diğer büyük uygulama firmaları ile görüşüldüğü gibi bizimle de görüşüldü. Detaylar üzerinde konuşurken bu durum ve Bedrettin Dalan’ın tutumu ortaya çıktı. Kendisiyle görüşme günü bizim sistemimizi anlatan bir maketle gittim toplantıya, çok hızla karar verebilen bir yapısı olduğundan hemen orada karar verdi ve çalışmaya başlanmasını istedi. Bu sistemin olmazsa olmaz gerekeni, şap eğim hesapları yapıldı. Projelere geçirildi. Bizim sistemimizle konvansiyonel sistem arasındaki fark şu; Konvansiyonel sistemde en üste su yalıtımı var, ısı yalıtımı onun altında. İyidir, kötüdür demeden önce şunu da söylemek gerekir; ters çatı, 60’lı yılların malzeme üretim şartları ve uygulama kolaylığı gereği zorunlu olarak ortaya çıkmış bir sistemdir. Bir teras çatı yapılırken üç ana faktör gereklidir. Birincisi ‘Buhar Kesici’ kabuğun üzerine buhar kesicinin kullanılması şarttır. İkincisi ısı yalıtımı, üçüncüsü su yalıtımı. Yaygın kanıya göre, su yalıtımında kullanılan bitümlü membranların çift kat uygulandığında buhar kesici görevi gördüğü düşünülür. Bitüm buhar geçirimsizliği yüksek olan bir malzemedir ama içinde alüminyum bulunan bir buhar kesicinin görevini de yapmaz. Türkiye’nin iklim şartlarında bu güne kadar da ciddi sorunlar çıkmadı, zaten havalandırma bacasıyla yapılır ki sorun çıkmasın. Bizim sistemin farkı; bütün bu sistemin bel kemiği olan buhar kesicinin üç özelliğinde. Birincisi kendinden yapışkanlığı. Dolayısı ile son derece hızlı, basit, kolay bir şekilde zeminin üzerine yapışır. İkincisi içerisinde hem bir taşıyıcı var, hem de alüminyum katman var. Çift kat bitümlü membranın 50 misli geçirimsizliğe sahip bu tek katman. Burada kullandığımız buhar kesicinin bir üçüncü özelliği de, sadece bizim sahip olduğumuz bir teknoloji, üstünde kendinden yapışkanlı bir katman olması. Bu katman ince bir folyo ile korunduğu için sıcaklıkla aktive edilince ortaya çıkıyor. Şaloma ile o katmanı ısıtmanızla birlikte koruyucu folyo eriyor ve katmanın yapışkanlık özelliği ortaya çıkıyor. İster EPS, ister taşyünü,ister poliüretan ısı yalıtımı plakalarını üzerine koyduğunuzda mükemmel bir yapışma sağlıyor. Bu yapışma bir bütün olarak ısı yalıtım plakasını kavradığı için, her hangi bir mekanik saptamadan veya bitüm esaslı mastiklerle yapıştırmadan çok çok daha kuvvetli ve sorunsuz bir yapıştırma oluyor. Bu sayede ısı yalıtımı işi mekanik saptamasız yani ısı yalıtımına zarar vermeden bitiriliyor. Isı yalıtımı bitirilen çatının üzerine su yalıtımı yapılması gerekiyor. Elinizde teknoloji yoksa yine bitümlü mastiklerle veya mekanik saptama ile birinci kat su yalıtımını yapmak mümkün. Mekanik saptama buhar kesiciyi deler, ısı yalıtımını deler, birinci kat su yalıtım membranını deler. Artık teknoloji gelişti, bizim sistemde kendinden yapışkanlı bir birinci kat membran ısı yalıtım plakaları ile kaplanmış yüzeye altındaki folyosunu çekip çıkararak yapıştırılır. Burada kendinden yapışkanlı derken başka kendinden yapışkanlı denilen malzemelerle karıştırılmasın. Burada çok yüksek bir Know-how olması lazım, aksi takdirde sorunlar yaşamanız kaçınılmazdır. Artık sıra son kat arduvazlı membrana geldi. Buraya kadar kullanılan malzemeler, müşterinin arzusuna ve maddi faktöre göre değişecek ürünler değil. Bunlar değişmezler. Üst kat öyle değil. İklim şartlarına, talebe, zevke, renge, fiyata göre bir son kat malzemesi seçilebilir. Burada bizim çok geniş renk seçeneği olan arduvazlı membranlarımızdan cepheye de uyan güzkahvesi denilen renk seçildi. Gezilemeyen teraslara bu sistemle bir çözüm getirdik.

Bu sistemin avantajları nelerdir? Her şeyden önce son derece sağlıklı bir sistemdir. Çünkü sistem bileşenleri açık hiçbir nokta bırakmayacak şekilde uygulanırlar. İkincisi hafiftir. Isı yalıtım plakasının ağırlığı ve iki kat bitümlü membranın ağırlığından ibarettir. Konvansiyonel sistemde kullanılan sadece çakıl  bile kolonların hesabını bile değiştirecek ciddi bir ağırlıktır. Üçüncü ve en önemli avantaj, dış etkilerden dolayı bir sorun çıktığında sorunun nerede olduğunu hemen anlayabilirsiniz ve hiçbir hasar oluşmasına müsaade etmeyecek bir şekilde hızla onarabilirsiniz. Bizim sistemin avantajları eğer doğru uygulanabilirse ortaya çıkıyor. Bizim sistemin yanı sıra burada gezilen teraslarda ters çatı sistemini de uyguladık. Bir de rektörlük binasının çatısında mimari uygulama gereği bir kısımda çelik konstrüksiyon kullanılmıştı. Bu kısmın üzeri trapez saç kaplanmıştı. Türkiye’de bu tip yüzeyler poliüretan kaplanır. Biz bu yüzeye de bir mekanik saptama yapmadan gezilemeyen çatılarda uyguladığımız sistemi uyguladık. Bu şantiyede bir de yeşil çatı uygulaması yapılacak yerler vardı. Yeşil çatı dendiğinde Türkiye’de su yalıtımının üzerinde toprak katmanı var sulanacak, onun için kuvvetli yapalım anlaşılıyor, bu doğru değil. Ben bu işi yaparım dediğiniz zaman üzerindeki yeşilin de sağlıklı yaşamasını sağlamanız gerekir. Üzerindeki çim, çiçek, köklü bodur ağacın yaşaması önemli. Suyun toplanması, belirli bir süre kalıp toprağı beslemesi yalıtımcının sorumluluğundadır. Bütün bunlar çok özel ürünler gerektiriyor. Bu konunun Türkiye’de gelişmesini çok arzu ettiğim için, her yalıtımcının neticede prensip olarak aynıdır, yeşil çatı da yaparım deyip, yanlış işler yaparak insanların şevklerini kırmamasını istiyorum. Bu işi teknolojisi uygun malzemeleri olan, bilen firmalar yapsın. Örneğin bir bodur ağaç kullanılacak çatıda, klasik malzeme kullanırsanız kökler yalıtımı da, betonu da deler geçer. Bunun çaresi bakırdır. Bir kök bakıra değdiğinde durur. Böyle bir malzemeyi bilir ve doğru uygularsanız, bu çözüm üretmektir. Bizden istenilmemekle birlikte üzerinde yer alacak bitkilere göre mebran seçimi uzmanlık gerektiren bir sistemdir.

Bir de burada garanti konusu var. Bu sistemlerin 10 yıldan başlayıp 30 yıla kadar giden garantileri var. Bu garanti Ünar Yapı’nın vermesinden öte, sistemin üreticisi olan Villas-Vedag firmasının verdiği bir garantide değil. Bu, Avrupa’nın en büyük birkaç yapı sigorta şirketinden biri olan İnterunvalv sigorta şirketinin bir poliçe numarası ile verdiği bir garantidir. Üretimden ve uygulamadan kaynaklanan bir sorun çıkarsa sadece yenilenme değil altında yaratacağı hasar da 500.000 mark düzeyinde bir sigorta kapsamındadır. Asıl gereken garanti de budur. Aşağıda çok değerli makinalar olabilir, satışa sunulmuş ürünler olabilir, bu nedenle mevcut sistemin hatalarını düzeltmek parayı veren açısından çok ciddi bir garanti vermek değildir. Türkiye’de garantiden söz edersek öncelikle Yapı Sigortası bile yerleşmemiş bir ülkeden söz ediyoruz demektir. Özellikle bizim işimizde verilen garanti hiçbir şey ifade etmiyor. Büyük bir işi alan firma ne olacak her yıl bir adam gönderip yama yaptırırız diyor. Bu mu doğru mantık. Bu çatıyı kullananın hakları ne olacak. Ucuz fiyatlı iş yüzünden böyle gidiyor verilen garantiler de sözde kalıyor. Üniversitede çok bina, az zaman vardı. Bu nedenle kaptanın önemi daha da ortaya çıkıyor. Bedrettin Dalan’ın hedefleri, sadece bizi değil orada iş yapan tüm inşaatla ilgili firmaları etkiledi. Bu kısa sürede ortaya çıkan mükemmel yapıların bir parçası olmaktan firma olarak gurur duyuyoruz. Hem ideal çözümler getirebilmiş olmaktan, hem de kısa sürelerde bitirebilmiş olmaktan keyif alıyoruz. Kısa sürelerde yapılabilmiş olması da bizim sistemimizin çok çabuk ve hızlı uygulanabilmesinden kaynaklanıyor. Aksi takdirde biraz abartılı olmakla beraber orada hala çalışılıyor olurduk.  

Maliyet olarak bu konvansiyonel sistemler, aslında bir miktar daha yüksekmiş gibi gözükebilir ama zamanı ve işletme maliyetlerini koyduğunuzda hata, kilo artışından doğacak kolon kiriş betonarme hesaplarını da hesaba katarsak son derece daha ucuza gelirler.

Hızlı uygulanabilir olmasının şantiye ortamında şöyle bir maliyet avantajı da ortaya çıkabiliyor. Sistem çabucak uygulanır yağmur yağdığında ne kadar çok alan kapanmış olursa aşağıda yapılan işler de o kadar az hasar görür.




 

---

R E K L A M