Onarım Teknolojisi Tamir Harçları ve Epoksi

Bu nedenle sağlıklı bir yapılaşmanın gerekleri yerine getirilmelidir. Depremden sonra hasarlı yapılar onarılıp yeniden deprem yönetmeliğine göre güçlendirilmeli, yeni yapılacak olanlar da depreme dayanıklı olarak inşa edilmelidirler.

Ülkemizde onarılıp güçlendirilmesi gereken pek çok yapı bulunmaktadır. Ancak onarım ve güçlendirmede en doğru çözümü önerebilmek yapıdaki hasarın nedenlerini ortaya koymaya bağlıdır. Bu doğrultuda en uygun ürünleri seçmek ve onları doğru uygulamak gerekir.

Betonarme Yapılarda Bozulmanın Nedenleri:

Betonarme yapılarda betonun bozulmasının nedenlerinden biri her ne kadar gündemi işgal eden deprem olsa da, belki her gün karşılaştığımız fakat dikkatimizden kaçan başka nedenler de vardır. Uygun olmayan agrega ve çimento bunlardan sayılabilir. Örneğin,agreganın reaktif olması zamanla alka-li-agrega reaksiyonu yaratarak şiddetli tahribata neden olabilir. Ayrıca yüksek su/çimento oranı, iyi dizayn edilmemiş beton, yetersiz sıkıştırma, yetersiz kür ve yetersiz paspayı zamanla betonun bozulmasına neden olabilir. Bundan başka karbonatlaşma ve klor diffüzyo-nu nedeniyle donatının korozyona uğraması da kimyasal etkiler olarak betonarmede zararlara neden olur. Beton içindeki nemin dona maruz kalarak genleşmesi betonu çatlatıp tahrip etmekte, tekrarlı donma-çözünme etkisi altında bu tahribat daha zararlı olmaktadır. Ayrıca doğal afetler, yangın, patlama ve çarpma gibi dış olaylar betonarme yapının zarar görmesine neden olmaktadır.

Onarımda İzlenecek Yol:

Onarımında karar verilen yapıda uygulamaya baÅŸlamadan önce yapının analiz edilmesi ve hasar nedenlerinin belirlenmesi gerekir. Sorun eÄŸer güncel olduÄŸu gibi depremden kaynaklanmışsa zemin raporu incelenmeli, yapıdan karat alınıp beton kalitesi kontrol edilmeli, yapının projesine uygun olup olmadığına bakılmalı, donatıların yerinde ve noksansız olup olmadığı ayrıca korozyona   uÄŸrayıp   uÄŸramadıkları   kontrol edilmelidir. Buna göre en uygun onarım stratejisi ortaya konmalı ve buna uygun malzemeler seçilmelidir. Yapılacak onarım düşeyde ise yerine göre mala veya püskürtme makinası ile kullanılabilen titsotropik malzemeler veya kalıba dökülebilen akışkan malzemeler kullanılabilir. Ancak yatayda daima kalıba dökülebilen akışkan malzemelerin kullanılması uygundur.

Uygun Onarım Malzemelerinde Aranan Özellikler:

?          Alt tabaka ile eÅŸit veya yakın elastisite modülü ve ısıl uzama kat sayısı.

?          Klor, sülfat v.b. kimyasallara dayanıklılık.

?          Yüksek eÄŸilme ve basınç dayanımı.

?          Alt tabakaya mükemmel aderans.

?          Yüksek akışkanlık.

?          Geçirimsizlik.

?          Düşük su/çimento oranında, kullanım kolaylığı.

?          Püskürtme veya mala uygulamalarında yüksek tiksotropik özellik.

?          Su kusma yapmaması.

?          Rötre yapmama özelliÄŸi.

?          Çok yüksek erken ve nihai dayanım deÄŸerleri.

Onarım Uygulaması:

Onarılacak yüzeydeki tüm gevşek parçalar temizlenmeli, yüzey pürüzlendi-rilmeli ve onarılacak yerin kenarları bir keski ile düzeltilmelidir. Bu aşama tamir harçlarının aderansı için pürüzlü bir yüzeye ihtiyaçları olmasından önem taşımaktadır. Gerçekte bu durum çimento bazlı tüm tamir harçları için geçerlidir. Daha sonra kesitteki donatı üzerindeki pas temizlenmeli, üzerine korozyona karşı koruyucu sürül-melidir. Su sızıntısı varsa drenaj yoluyla veya çok hızlı priz alan malzemelerle durdurulmalıdır. Tamir sırasında çelik hasır veya ilave donatı gerekirse başarılı bir uygulama için donatının üzerine en az 1 cm. Tamir harcı kalınlığı teşkil edilmelidir.Ancak metalik lifli veya çelik tel içeren tamir harcı kullanıldığında çelik hasır veya ilave donatıya gerek kalmaktadır.

Tamir harcını uygulamadan önce onarılacak yüzey uygun bir şekilde suya doygun hale getirilmeli ancak yüzeyde birikinti su kalmamalıdır. Akışkan bir tamir harcı kullanılacaksa ve bunun için kalıp gerekiyorsa kalıbın sızdırmaz-lığı sağlanmalı, döküm için bir ağız yeri bırakılmalıdır. Ahşap bünyeli kalıplar akışkan harcın suyunu emmemeleri için ıslatılmalıdır.Tiksotropik tamir harçları püskürtme makinası veya mala ile uygulanabilir. Son tabaka dokusu talebe göre ahşap, plastik veya sentetik sünger bir mala ile düzeltilebilir. Düzeltme işleminin ardından hızlı korumaya karşı yüzeye isimli bir kür malzemesi uygulanmalıdır.

Epoksi Reçineler:

Genellikle iki veya üç bileşenli olan bu malzemeler reçine, sertleştirici ve özel boyutlu kuvarz kumu içermektedirler. Çatlak onarımında enjekte edilen tipleri olduğu gibi grout harcı olarak kullanılan tipleri de vardır. Beton, çelik ve benzer birçok inşaat malzemesine mükemmel yapışırlar. Kür gerektirmezler ve yüksek mekanik dayanımına sahip-tirler. Ayrıca rötre yapmazlar. Enjekte edilebilen epoksilerin viskoziteleri çok yüksektir ve en ince çatlaklara bile nüfus edebilirler.

Enjeksiyon Uygulaması

Genel prensip olarak 0.2 mm ile 2 mm arasındaki çatlakları onarmak amacı ile epoksi enjeksiyon uygulanır. 0.2 mm'nin altındaki çatlaklar mikro çatlak olarak adlandırılır. Bu çatlakların bulunduğu kısım temizlendikten sonra üzerine fırça ile epok-sinin sürülmesi yeterlidir. Bir epoksi enjeksiyon uygulamasının adımları aşağıdaki gibidir:

1.         Adım: önce beton ultrases aleti ile kontrol edilip çatlağın varlığı ve çatlak derinliÄŸi hakkında fikir edinilmeye               çalışılır.

2.         Adım: Çatlakların yüzeyden görünen kısımları temizlenir. Kırık ve oynak parçalar uzaklaÅŸtırılır.

3.         Adım: Çatlak boyunca 10,15 cm derinliÄŸinde, yaklaşık 10 mm çapında ve 15-20 cm ara ile delik açılır. Küçük boyutlu               yapı elemanlarında delik açma yerine yüzeye epoksi ile yapıştırılan plakalar kullanılabilir.

4.         Adım: Açılan delikler basınçlı hava ile temizlenir.

5.         Adım: 8 mm çaplı bakır tüpler veya çelik dübeller deliklere monte edilir. Bunların ara bölgelerinde kalan               çatlakların üzeri kapatılır.

6.         Adım: Enjeksiyon pompası en alt dübele baÄŸlanarak enjeksiyona baÅŸlanır.

7.         Adım: Bir üstteki dübelden epoksi gelmeye baÅŸlayınca ilk dübel kapatılıp bir üsttekinden devam edilir. Böylece iÅŸlem               adım adım ilerler.

8.         Adım: Epoksi enjeksiyonun kürünü tamamlamasından sonra ultrases aleti ile tekrar kontrol yapılır. Düzensizlik              görülürse enjeksiyon tekrar edilir.