Yapılarda Isı Yalıtımı Yoluyla Enerji Tasarrufu ve Çevre Koruma

Avrupa Birliği Yalıtım Konseyi Üyesi Dr. P.H. Vöss'ün, Budapeşte (Ağustos 1994) "Sağlıklı Yapılar" Konferansında, "Yapılarda Isı Yalıtımı Yoluyla Enerji Tasarrufu ve Çevre Koruması" başlıklı bildirisinden örnekler vermek istiyorum.

Göreceğiniz gibi, sorunları yalıtım yapıp-yapmamak değil, sürekli revize edip güncelleştirdik-leri program ve yönetmelikleriyle, yalıtım düzeylerini daha da yükselterek, daha çok enerji tasarrufu yapmak ve havayı/çevreyi daha az kirletmek. Bunun için de, program ve yönetmeliklere uygun yalıtım yapanları ödüllendirip, kurallara yeterince uymayan birimleri C02 emisyon vergileriyle cezalandırarak çalışıp duruyorlar

Ne dersiniz, Avrupa Birliği ülkeleri Türkiye'den daha mı yoksul ki, enerji tasarrufu için bu denli çalışıyorlar? Yoksa Türkiye'mizin enerji sorunları yok mu? Hava kirliliğine karşı insanımızın, çevre kirliliğine karşı doğamızın bilmediğimiz bir bağışıklığı mı var? Neredeyse dünyanın en zengin ülkeleri bunlarla uğraşırken, bizim, -canım yalıtım'a gelene kadar bu ülkenin daha ne sorunları var- tutumunu sürdürmemiz hiçbir mantığa sığmamaktadır Şimdi dilerseniz, Dr.P.H. Vöss'ün Almanya ve Avrupa Birliği'nde enerji tasarrufu ve çevreyi korumaya yönelik program ve yönetmelikler, yapılan çalışmaları içeren bildirisinden, bölümlere hep birlikte bir göz atalım. Temel olarak üzerinde durulan konuşmalar şunlar:

?          C02 Emisyonunun neden olduÄŸu iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi

?          Endüstriyel egzostların çevreye ve dünya iklimine verdiÄŸi zararlar

?          Almanya'nın 2005 yılına kadar C02 emisyonunu % 25 azaltma kararı.

?          Avrupa BirliÄŸi'nde C02 emisyonuna konulacak vergiler

CO2 emisyonu, sera etkisi ve iklim değişikliği Sera etkisi ve bağlı olarak iklim değişikliğinin temel nedeni C02 emisyonudur Konuya ilişkin araştırma sonuçları ürkütücüdür

-          1987 yılında, dünyadaki toplam C02 emisyonu 20.3 milyar nrf'tür, ivedi önlemler alınmazsa 2020 yılında 30.1 milyar m3 olacaktır Bu emisyona ABD'nin katkısı % 25, Avrupa BirliÄŸinin katkısı % 16'dır

-          Atmosferdeki CO2 konsantrasyonu 10 milyon yıl önce 2000 ppm, 1 milyon yıl önce 200 ppm idi, bugün 330 ppm'dir Önlem alınmazsa, bu gidiÅŸat sürer ise 100 yılda 600 ppm'e ulaÅŸacaktır (ppm: milyonda parça).

-          1860'dan bu yana dünyanın yüzey sıcaklığı 0.7 °C artmıştır

-          1950'den bu yana tropik okyanuslarda yüzey sıcaklığı 0.5 °C artmış, bu da havadaki su buharının % 10-20 artmasına neden olmuÅŸtur

-          Ortalama rüzgar hızı % 5-10 oranında artmış, yüzyıl öncesine oranla deniz seviyesi % 10-20 yükselmiÅŸtir

CO^ emisyonu acilen düşürülmelidir

işte bu nedenlerden dolayı, Almanya 2005 yılına kadar C02 emisyonu % 25 düşürme kararı almıştır Rio de Janerio'daki Birleşmiş Milletler Çevre Konferansına katılan tüm sanayileşmiş ülkeler, dünya iklimini korumak için özel bir toplantı yapıp anlaşma imzalamak istediklerini dile getirmişlerdir Bu hedefleri yakalamak zor olacaktır, ancak yakalanmak zorundadır Bild der Wis-sencshaft'ın araştırmasında, elektrik enerjisinin C02 emisyonunu düşürmede önemli bir imkan olduğu belirtilmektedir Unutulmamalıdır ki, toplam enerji ihtiyacının % 90'ı fosil yakıtlarla karşılanmaktadır

Enerji tüketimi ve enerji tasarrufu

Almanya'nın 1987 yılındaki enerji tüketimi 11370 PJ, bugünkü tüketimi 15200 PJ'dür  (PJ= Peta Joule= 15 Joule) B.Almanya'da enerjinin % 45'i yapılarda ısınma amaçlı tüketilmiÅŸ ve sonuçta 321 ton C02 emisyonu meydana gelmiÅŸtir Bu da ısıtılan her m2 için 150 KWh/yıl, 17 litre akaryakıt demektir.

Uzmanlara göre, iyi bir ısı yalıtımı ile, bu tüketimden % 70-80 tasarruf etmek mümkündür  iyi bir yalıtım ve enerji yönetimiyle 150 KWh/yıl olan enerji tüketimi 50-70 KWh/yıl'a düşürülebilir Yalın olarak ifade edilirse: iyi ve doÄŸru ısı yalıtımı=Yüksek oranda enerji tasarrufu=Düşük C02 emisyonu=Önemli oranda çevre koruma (dostluÄŸu)dur Yapılarda enerji tüketimi azaltılmasında ki deÄŸer etkenler,

-          Solar/enerjiden maksimum düzeyde yararlanma,

-          Yapı kabuÄŸunun enerji stoklama kapasitesi (K deÄŸeri),

-          Yapı tipi, yeri, konumu,

-          Isıtma sisteminin etkinliÄŸi ve koÅŸulları,

-          Hava deÄŸiÅŸimi deÄŸerleridir

Yapıların enerji tasarruf potansiyeli

Yakınlarda, Bauphysik dergisinde yapılan bir araştırma, çeşitli yapılardaki enerji tasarrufunun bir profilini veriyordu. Buna göre, iyi yalıtılmamış yapılardaki enerji tüketimi 200 KWh/yıl'ın üzerindedir

Bu değer, enerji tasarrufunun şart olduğunu göstermektedir ve acil önlem alınmalıdır Yukarıdaki tablo, yalıtım derecelerine göre yapılardaki ısı ihtiyaçlarını ve bağlı olarak tasarrufu göstermektedir

Görüldüğü gibi yalıtım düzeyi yükseldikçe, enerji tüketimi azalmakta, önemli boyutlarda tasarruf sağlanmaktadır. Yalıtımın "geri ödeme zamanı" da şaşırtıcıdır Yapılan araştırmalarda, görülmüştür ki, müstakil yapılarda bu süre 2 haftadır. Alman Isıtma Sistemleri Yönetmeliği (HVO)'ne göre yalıtılan yapılarda şu değerler tespit edilmiştir

Isınma ve sıcak su amaçlı kullanılan boru, müstakil yapılarda (147 m2) 81 metre, 9 birimli bir apartmanda (642 m2) 364 metredir Müstakil yapılarda tasarruf 74 KWh/yıl, apartmanlarda 133 KWh/yıl'dır

Konuya ilişkin yasa ve yönetmelikler şunlardır

-          Enerji Tasarrufu Yasası (20.6.1980)

-          Isıtma Sistemleri YönetmeliÄŸi (HVO)-(22.9.1978) revizyonu 24.2.1982.

-          Isı Yalıtım YönetmeliÄŸi (11.8.1977) revizyonu 22.2.1992.

-          Isıtma Maliyetleri YönetmeliÄŸi (23.2.1981) revizyonu 5.4.1982.

Avrupa birliği'nde enerji tasarrufu, çevre koruma aktiviteleri

Birlik üyesi ülkelerin çevre ve enerji bakanları 29.10.1990'da toplanarak, C02 emisyonunu 2000 yılına kadar artırmadan 1990 değerlerinde koruma kararı aldılar Birlik genelinde enerji tasarrufu, çevre iklim korumasına yönelik yapılan program ve yönetmelik çalışmaları şunlardır

?          R & D and Demonstration Programs. JOULE; THERMIE (AraÅŸtırma & GeliÅŸtirme ve Sergileme Programlan)

?          Exploratory Marketing programs for Regenerative Energies: ALTENER (Alternatif enerjiler için araÅŸtırmacı pazarlama programları).

?          Programs and Regulations for Energy Conservation: C02 tax. SAVE   (Spesific  Actions  for

Energy Efficiency). (Enerji tasarrufu program ve yönetmelikleri: C02 emisyon vergisi). (Enerji etkinlikleri için özel çabalar) Bu yönetmelik ve programlar belgelenmiş, birlik ülkelerine, kendi koşullarına adapte ederek uygulanması koşuluyla direktif olarak gönderilmiştir. Bu çalışmaların başarıya ulaşmasında üç önemli adım vardır;

-          Özel giriÅŸimler,

-          Kamu/Devlet giriÅŸimleri

-          Destekleme programları ALTENER, THERMIE, JOULE ve SAVE programlarının içeriÄŸi, C02 emisyon vergisi dışında özel giriÅŸimleri ilgilendirmektedir. Devletten beklenen, yönetmelik ve programların teÅŸvik edilmesi, desteklennesi ve denetlenmesidir. Daha az enerji tüketerek, havayı ve çevreyi daha az kirleterek yaÅŸayabilmek için geliÅŸtirilecek teknik ve ürünlerin araÅŸtırılması, uygulanması ve sonuç alınması tümüyle özel giriÅŸimlerdir Bu giriÅŸimler sonunda endüstride yeni teknik ve ürünler bulunarak ve geliÅŸtirilerek yeni iÅŸ kolları da yaratılacak, bilinen yararları yanında global ekonomiye de katkılar saÄŸlanacaktır

Umudumuz bu programların başarıyla uygulanması ve olumlu sonuçlar alınmasıdır Sade yurt-taşdan devlet başkanına kadar herkesin bu programlara sahip çıkması halinde başarı kaçınılmaz olacaktır ve gereklidir Tüm bu çalışmaların, daha az enerji tüketerek, havayı ve çevreyi daha az kirleterek yaşamamızı kolaylaştırması dileğiyle.