TSİ 1989 Nisan 1996 Isı Yalıtım Malzemeleri Binalar İçin Fanpikasyon Olarak Extrüzyonla İmal Edilen Polistiren Köpük Ürün Standartı

Tüm ısı yalıtım üreticilerinin bu konuda çaba göstermeleri sonucunda ülkemizde de ürün kalitesi artacak kısa sürede yenilenme gerektirmeyen ve bina ömrü boyunca ısı yalıtımı özelliğini kaybetmeyen ısı yalıtım malzemeleri, bina kalitesini ve konfor şartlarını arttıracak, kullanıcı ve ülkemiz ekonomisine küçümsenemeyecek katkılar sağlayacaktır.

Ülkemizde ürün standartları TSE tarafından, tavsiye standart veya zorunlu standart olarak iki şekilde hazırlanmaktadır. Ürün standatları, tavsiye standart olarak hazırlanmaları durumunda üreticiler, TSE Markasını ürünlerinde kullanmak istedikleri takdirde bu standarta uygun olarak üretim yapmak ve ürünlerini test ettirmek zorundadır. TSE Markasını kullanmak istemeyen üretici-ler bu standarta uygun üretim yapmak zorunda değildir. Zorunlu standart olması halinde ise Sanayi Bakanlığfnca Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ürün standartları ülkemizdeki tüm üreticiler tarafından uyulması gerekmektedir. TSE yürürlükte bulunan tavsiye standartları ülke ve tüketici yararını gözönünde bulundurarak belli bir süre sonunda zorunlu standart haline dönüştürme kararını Sanayi Bakanlığı'na iletmekte uygun görülmesi halinde yürürlüğe girmektedir. Temmuz 1995 tarihinde Dow Türkiye A.Ş.'nin müracatı ile, TS 95 yılı programına alınmış olan Haddeden Çekilmiş Polistiren Köpük Ürün Standardı 8 ay süren bir çalışma sonucunda Nisan 96 tarihinde onaylanmış ve tavsiye standart olarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Zorunlu standart haline dönüştürülmesi için Dow Türkiye A.Ş. gerekli girişimlerde bulunmaktadır. TS 11989 No'lu bu standart Gümrük Birliği dolayısıyla, Başbakanlık ve TSE kararları doğrultusunda, Cent tarafından hazır-lanmakta olan prEN 95.11.20 numaralı standart tasarısı esas alınarak Petrokimya Hazırlık Gru-bu'nca hazırlanmıştır. Bu konuda başta Petrokimya Hazırlık Grubu Başkanı Sn.Ziya Kılıç ve Raportör Sn.Prof.Dr.Asım Yeğinoba-lı'ya ve emeği geçen herkese şahsım ve firmam adına teşekkür ederim.

Cent tarafından hazırlanan tasarıda "Yangın Mukavemeti" ile ilgili özelliklerin ulusal standartlara göre belirlenebileceği ifade edildiğinden ve bu konuda ülkemizde yapılmış olan tüm standart (Örn.TS 1263) ve yönetmeliklerin (Örn.İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yangın Yönetmeliği) Alman DİN Normları ve mukavemeti ve Ek-F'de verilen yanmaya dayanıklılık özellikleri ile ilgili sınıflandırma ve test metodları DİN 4102 Kısım 1 esas alınarak hazırlanmış ve standarta ilave edilmiştir. Bu standart TS 7316 kapsamında ele alınmış olan piyasada Stropor olarak tanınan genleşti-rilmiş polistirenden yapılan ısı yalıtım malzemelerini kapsamamaktadır.

Bu standart, ürün özelliklerinin kullanıldığı detaya göre beyan edilmeleri sistemine uygun olarak hazırlanmış olup binalarda kullanılan tüm ısı yalıtım malzemelerini kapsayan bir dizi standarttan biridir ve ülkemizde Avrupa Standartları doğrultusunda hazırlanan ilk ısı yalıtımı malzemeleri ürün standartıdır. Diğer ısı yalıtım malzemeleri ürün standartlarında Avrupa standartları doğrultusunda revize edilmeleri sonucunda sağlıklı bir altyapı sağlanmış olacaktır. Aşağıda standartta yer alan ürün özellikleri kıcasa tanımlanmaya çalışmaktadır.

Genel Özellikler başlığı altında toplanan 6 özellik bu ürünün kullanıldığı her detay için geçerli olup üretici firmalar tarafından ürün tipine yani kullanıldığı detaya göre (kırma çatı, teras çatı, dış duvar, iç duvar, boşluklu duvar, döşeme, bodrum duvarı vb.) sınıflandırılarak mutlaka beyan edilmeleri gerekmektedir.

1. Isı geçirgenlik direnci-ısı iletkenliği Malzemenin ısıl özellikleri 10 °C referans sıcaklığında ve üretim tarihinden itibaren 90 günlük süre sonunda ölçülen değerler beyan edilir. Ürün üzerinde üretim tarihinin mutlaka yazılması konusunda anlaşma sağlanamadığı için, ürün tipine göre yani kullanıldığı detaya göre yapılan hiçbir test sonucu beyan edilen değerden daha kötü çıkmamalıdır.

2.Uzunluk, genişlik, gönyeden sapma ve yüzey düzlüğü Belirtilen toleranslar dahilinde üretim yapılması gerekmektedir.

3.         Kalınlık Belirtilen toleranslar dahilinde üretim yapılması gerekmektedir.

4.         Belirtilen sıcaklık ve nem şartlarında boyut kararlılığı 60 °C sıcaklık veya 60 °C sıcaklık ve % 90 bağıl nemde yapılan test sonucunda % 5'ten fazla uzunluk ve genişlik değişmemelidir.

5.         Yangın mukavemeti DİN 4102 Part 1'de tanımlanan B1 veya B2 testlerini geçmek zorundadır. B1 Zor alevlenebilen B2 Normal alevlenebilen B3 Kolay alevlenebilen yapı malzemelerini ifade etmektedir. B2 sınıfı malzemeler sadece duvariçi gibi kapalı yerlerde kullanılır. B2 testini geçemeyen yani B3 sınıfı kolay alevle-nici malzemeler yapılarda kullanılması yasaktır.   TS 1263 No'lu yapı malzemeleri yanıcılık sınıfları standartına da esas alınmış olan bu sınıflandırma sistemi 1992 tarihli ve halen yürürlükte olan İstanbul Yangın Yönetme-liği'nde binaların hangi bölgelerinde hangi sınıfta yapı malzemelerinin kullanılabileceği tanımlanmıştır

6. Yoğunluk Üreticiler minimum yoğunluk değerlerini ürünlerin kullanıldığı yere (çatı, duvar vb), göre beyan etmeleri gerekmektedir. Yapılan hiçbir test sonucu beyan edilen değerden daha düşük olmamalıdır.

Diğer Özellikler başlığı altında toplanan 8 adet özellik yine ürün tipine yani ürünün kullanıldığı detaya uygun olarak üretici tercihine göre beyan edilmesi gereken özelliklerdir.

1.         Belirtilen basma yükü ve sıcaklık şartlarında boyut kararlılığı Genellikle teras çatı gibi yani yük ve sıcaklık etkisine aynı anda maruz kalan uygulamalarda kullanılan ürünler için beyan edilen bir özelliktir.

2.         Basma gerilmesi dayanımı% 10 deformasyon meydana getiren basma gerilmesi, genellikle yük taşıyan çatı, döşeme ve bodrum dış duvarı uygulamaları için yapılmakla birlikte ürün performansını gösteren önemli bir özellik olduğu için her ürün tipi için beyan edilebilir.

3.         Basma sünmesi Çatı ve döşeme ürünleri için beyan edilen oldukça önemli bir performans olup uzun süreli yüklerde basma dayanımı ifade etmektedir.

4.         Yüzeylere dik çekme dayanımı Daha çok bir yüzey kaplaması ile birlikte kullanılan kompozit elemanlar için beyan edilmektedir.

5.         Difüzyonla uzun sürede su emme Suyla direkt temasta olan uygu-lamalar için beyan edilmektedir

6.         Tam daldırma ile uzun sürede su emme Tüm ürünler için önemli bir performans göstergesidir.

7.         Donma çözülme dayanımı Suyla direkt temasta olan uygulamalar için beyan edilmektedir.

8.         Su buharı difüzyon direnci Tüm ürünler için önemli bir performans göstergesidir. Deneylerin hangi koşullarda ve hangi boyutlarda numuneler ile yapılacağı açıklandıktan sonra standartın en önemli kısmını oluşturan sınıflandırma ve işaretleme kısmına yani tüketiciye bu değerlerin beyan edilme şartlarını açıklayan kısmına geliyoruz Burada en önemli husus levha üzerinde ürün tipinin yani ürünün kullanıldığı detayın (çatı, duvar, döşeme, bodrum duvarı vb.) mutlaka belirtilmesi ile ilgili zorunluluktur. Aksi halde deklare edilen bilgilerin tamamının bizzat levha üzerine yazılması gerekmektedir. Bu da ürünün hangi kullanım için uygun olduğunu ifade edecektir. Bu zorunluluk tek tip ürün üretilerek uygulama detayının özelliklerine uymayan ürünlerin yanlış yerde kullanılması ve tüketicinin yanıltılmasını engellemektedir. imalatçı firmanın adı veya tescilli markası ve malzeme tipi bizzat ısı yalıtım levhasının üzerine yazıldıktan sonra diğer bilgilerin bir kısmı veya tamamı ambalaj üzerindeki bir etikete yazılarak tüketicilere aktarılabilmektedir. Ekler atıf yapılan hesaplama me-todlarını, fabrikada imalat kontrolünü, ilave özellikleri deney numunesi kesme planlarını ve yangın test metodlarını kapsamaktadır. Bu ürün standartının ülkemize ve yapı sektörüne sağlıklı ve kaliteli ürünler temin edilmesi hususunda faydalı olmasını diliyorum.