Yalıtım Dergisi 99. Sayı (Haziran 2012)

48 YALITIM • HAZİRAN 2012 Boru, Klima Kanalı, Armatür vs.’de Yoğuşmayı Önlemek için Gerekli Yalıtım Kalınlığının Olmaması veya Yanlış Malzeme Seçilmesi Türkiye’de klima tesisatı yaygınlaştıkça bu problemler de sık sık gündeme gelmektedir. Burada en sık görülen problem, yoğuşmayı önlemek için gerekli yalıtım kalın- lığına dikkat edilmemesi ve uygulama hatasıdır. Gerekli yalıtım kalınlıklarını artık bilgisayar programlarıyla hesap- lamak mümkündür. Gerekli kalınlıkta malzeme kullanılmadığından, yanlış malzeme seçiminden, bazen de iyi bir uygulama yapılma- yarak yoğuşma problemleriyle karşılaşılmaktadır. Yoğuşma problemi ile karşılaşmamak için yalıtım uygulamasında şunlara dikkat edilmelidir. • Soğuk hatlarda bünyesine su almayan, kapalı hücreli ve buhar difüzyon direnç katsayısı (μ) yüksek olan malzemeler kullanılmalı (polietilen veya kauçuk köpüğü gibi) • Öncelikle gerekli yalıtım kalınlığı seçilmeli • Yalıtım yapılan borunun hava ile teması kesinlikle önlenmeli • Vana, armatürler yoğuşmaya karşı yalıtılmalı • Yalıtımda ısı köprüleri oluşmamalıdır. Boru veya Armatürlerde Donmaya Karşı Gerekli Isı Yalıtım Kalınlığının Dikkate Alınmaması veya Hiç Isı Yalıtımı Yapılmaması Hava sıcaklığı sıfırın altına düştüğü günlerde boru içinde uzun bir süre hareketsiz kalan su, donma tehlikesi ile karşılaşır. Bu problemi mümkün olduğu kadar gecik- tirebilmek için borulara yalıtım yapılması gerekir. Bazen en önemli yangın tesisatına bile yalıtım yapılmayarak çok önemli sorunlarla karşı karşıya kalınmaktadır. Su sayaç- larının yalıtımı yapılmadığından, donarak patlamaları sık sık karşılaşılan bir durumdur. Donmaya karşı mutlaka tesisatın veya armatürlerin ısı yalıtımı yapılması gerekir. Borularda suyun donmasını önlemek amacıyla farklı ortam sıcaklıklarında, farklı çaplara ve yalıtım kalınlıkla- rına sahip borularda, izin verilen maksimum durgunluk zamanı diyagramlar vasıtasıyla saptanabilmektedir. Support ve Boru Geçişlerinde Titreşim ve Isı Köprülerine Dikkat Edilmemesi Çoğu zaman borular (sıcak–soğuk akışkan taşıyan) direkt konsollar üzerine oturtulmaktadır. Böyle yapılmakla hem ısı köprüsü oluşturularak ısı kaybına neden olunmak- tadır hem de soğuk su borularında yoğuşma problemi ile karşılaşılmaktadır. Bu tür problemlerle karşılaşmamak için supportların sert, ısı yalıtım özelliği olan malzemeden yapılması gerekir. Artık ülkemizde de bu tür ürünler mevcuttur. Aynı zamanda ses yalıtımı da yapılmış olup, borudaki titreşim yoluyla yayılacak bir ses geçişi engellenmiş olur. Yukarıda sözü edilen problemlerin aynısıyla boruların duvar veya döşeme geçişlerinde de karşılaşılmaktadır. Yukarıda sözü edilen ısı kaybı, yoğuşma problemi ve titreşim prob- lemlerini önlemek için bu geçişlerde flex türü ürünler kullanmak gerekir. Beton, Toprak İçerisinde Kalan Sıcak–Soğuk Su Borularının Yalıtımına Dikkat Edilmemesi veya Yalıtım Yapılmaması Çoğu kez beton içerisinden geçen kalorifer tesisatı borularının korozyondan dolayı patladıklarını görürüz. Bazen bu tür borular toprak içerisinden yalıtım yapıl- madan bile geçirilmektedir. Bu tür problemlerin çözümü, gerekli kalınlıkta ısı ve su yalıtım malzemelerinin kulla- nılmasıdır. Tesisatta Isı ve Ses Köprülerinin Önlenmesi için Gerekli Tedbirlerin Alınmaması Sistem devreye alındıktan sonra yanlış uygulamalar- dan ve ses köprülerinden dolayı çoğu kez problemlerle karşılaşılmaktadır. Bu ses kaynağı pompa, kazan, soğutma grubu, hidrofor, aspiratör vs. olabilmektedir. Özellikle son dönemlerde gerekli ses yalıtımı yapıla- madığından doğalgaz çevrimi yapıldıktan sonra brülör ve kazandan gelen ses problemleri çözümlenememektedir ve hatta kazan daireleri seramikle de kaplanarak hiçbir ses yutucu malzeme de kullanılmayarak ses problemi artırılmaktadır. Ses köprüsünün olmaması için kazan, pompa, soğutma grubu, hidrofor, aspiratör vs. gibi cihaz- ların giriş-çıkışlarında, kaide detaylarında mutlaka ses yalı- tımı yapılması gerekir. Çoğu kez tank vs. gibi yüzeylerde kaynatılan mesafe tutucu malzemelere doğrudan kaplama sac vidalanarak ısı köprülerine neden olunmaktadır. Bu teknik Çizelge 2: Akışkanın Maksimum Sıcaklığına Bağlı Olarak Kullanılabilecek Yalıtım Malzemeleri