Yalıtım Dergisi 95. Sayı (Şubat 2012)

YALITIM • ŞUBAT 2012 49 lanıma sunulmaktadır. Liflerin dikey olarak yerleştirilmesi durumunda yoğunluğu 13 kg/m 3 e kadar indirilebilmiştir. Isı İletkenliği ( l ): Koyun yününden oluşan yalıtım şiltelerinin ısıl iletken- liği, kalınlık ve imalat durumuna göre 0,037-0,044 (W/ mK) arasında değişmektedir. Mekanik Özellikleri: Koyun yünü lifleri insan saçının 1/30’u kadar ince olup, elastik, sağlam, kıvrılabilen ve yaylanma özelliği olan bir yapıya sahiptir. Diğer Özellikleri: Çiftliklerden toplanan yünler sabun ve soda ile yıkana- rak güvelere karşı “mitin” adı verilen madde ile korun- maktadır. Yangın açısından DIN 4102’ye göre B2 sınıfın- dadır. Hafif olup uygulanması kolaydır. Yaygın olarak çatı mertekleri arasında, çatı arası döşemesi üzerinde, duvar ve döşemelerin değişik konstrüksiyonlarında uygulanır. GENLEşTİRİLMİş POLİSTREN Polistiren sert köpük, yapay organik bir ısı yalıtım malzemesi olup ilk kez 1952 yılında Alman BASF fir- ması tarafından üretilmiş ve Styropor adı altında dünyaya yayılmıştır. Zamanla Shell, Höchst, CdF Chemie gibi diğer firmalar tarafından da üretilerek değişik marka adları almasına karşılık, Türkiye’deki adı Styropor olarak kal- mıştır. Styropor termo-plastik bir malzemedir. Ülkemizde ilk olarak 1960’lı yılların başında soğuk hava depoları ile ticari buzdolabı üreticilerinin ihtiyacını karşılamak üzere üretilmeye başlanmış ve çok uzun yıllar (1986’ya kadar) sadece bu sektörlerde kullanılmıştır. Diğer ülkelerde baş- langıçtan itibaren inşaatlarda da kullanılan bu malzeme, Türkiye’de ancak 1986’dan sonra inşaatlara girebilmiştir. Bugün diğer ülkelerde olsun, Türkiye’de olsun inşaatlarda en çok kullanılan yalıtım malzemelerinin öncülerinden- dir. Bunun nedeni, her türlü ısı yalıtım malzemesinin en ucuzu oluşu ve haiz olduğu teknik özellikleridir. Genel Karakteristik: Styropor mamulleri beyaz renkli levhalar halindedir. Standart levha ölçüleri 50x100 cm olmakla beraber daha büyük ölçülerde de (50x200, 100x100, 100x200...) üre- tilmektedir. Kalınlıkları 1x10 cm. arasında, yoğunlukları ise 10-30 kg/m 3 arasında değişir. Ülkemizde genellikle çıplak olarak pazarlanırken diğer ülkelerde çeşitli malze- melere kaplanmış olarak satılmaktadır. Üretiminde polist- renden başka hammadde yoktur. 1 m 3 styropor bloğunda milyarlarca adet küçük, kapalı gözenekli hava boşlukları vardır. Her tür yalıtım malzemesinde olduğu gibi styro- porda da esas ısı yalıtımını bu boşluklar sağlar. Polistirenin şişirme metodu ile üretilenine “expanded polistren (EPS) = Styropor”, extrude metodu ile üretilenine “extruded polistren (XPS)” denilir. Expanded polistren önce blok olarak şişirilir, sonra bloktan levhalar kesilir. Extruded metodunda ise banttan devamlı ürün alınır. Blok styropordan ayrıca prefabrik Boru-Styropor elde edilir. Bundan başka expanded polis- tiren özel şekil veren makinelerde ambalaj ve ısı yalıtım malzemesi olarak da üretilir. Styropor ülkemizde TS 7316 nolu Türk Standardına göre üretilmektedir. Isı İletkenliği ( l ): Styroporun en önemli özelliğidir. Tüm ısı yalıtım mal- zemeleri içinde ısı iletkenlik katsayısı en düşük (en iyi) olanlarındandır. TS 7316’ya göre yoğunluğun değişmesi ile l değerinde küçük değişiklikler vardır. Styroporun 10 °C deney sıcaklığında yoğunluğa bağlı olarak ısı iletkenliği ve 20 kg/m 3 yoğunluktaki styroporun sıcaklığa bağlı olarak ısı iletkenliği aşağıdaki şekillerde verilmiştir. Soğuk hava deposu yalıtımında kullanılacak styropor için TS-7316’daki l değeri alınmaz. Deponun gerçek soğukluğuna göre bulunacak ortalama sıcaklığa tekabül eden l alınır. Yoğunluk: Expanded Polistrende yoğunluklar 10-30 kg/m 3 ara- sındadır. İstenirse 60 kg/m 3 yoğunluğa kadar çıkılabilir. Yoğunluğun artmasıyla basınç dayanımı, buhar geçirim- sizliği ve fiyatları artar. En çok tüketilen (% 80) yoğunluğu 10 kg/m 3 olanıdır. Koyun Yünü İçin Verilen Bazı Özellikler Tip Lif Kalınlık Isı U değeri Genişlik Uzunluk Alanı Durumu (cm) W/mK (W/m 2 K) (cm) (cm) (m 2 ) DWS4/ Dikey 4 0.044 1.1 90 500 4.5 100 DWS8/ Dikey/ 8 0.044 0.55 90 500 4.5 100 dikey DWL4/ Dikey 4 0.037 0.93 90 500 4.5 100 DWL8/ Dikey/ 8 0.039 0.49 90 500 4.5 100 dikey Çeşitli Koyun Yünü Malzemeler