Yalıtım Dergisi 95. Sayı (Şubat 2012)

38 YALITIM • ŞUBAT 2012 lecek hareketi karşılayabilmesi için geniş derzler oluşturulur. Bu derzler oldukça yüksek hareket kapasitesine sahip olduğundan, derz içerisine düşey kesittte, taşyünü panel mal- zeme yerleştirilerek, buradaki yan- gın yalıtımı hareket kapasitesi yüksek olan yangın durdurucu malzemelerle sağlanmalıdır. Taşyünü yerleştirilme- sinden sonra, derz yüzeyinde tama- men sızdırmazlık sağlayabilmesi için, cephe ve döşemeye bir miktar binme yapacak şekilde elastomerik özellikli boya tipi malzemeler ile boyanarak, döşeme, yangın dayanımını sağlaya- cak süre kadar yalıtılır. Taşyününün düşey yönde yerleş- tirilmesi ile yangın anında cephenin yapabileceği deplasman sonucunda derzde oluşabilecek yüksek hareket kolayca karşılanabilir. Burada üze- rinde herhangi bir yangın yalıtım malzemesi kullanılmadan taşyünü- nün tek başına kullanılması, yangın dayanımını sağlayamaz. Taşyünü, gözenekli bir yapıya sahip olduğun- dan, zehirli duman ve gazı kolayca diğer mahallere iletebilir. Ülkemizde cephe uygulamalarında cephenin döşeme ile birleşiminde uygulanan galvanize malzemeden imal edilen duman barı uygulaması, belli bır sıcaklığa kadar oluşabilecek olan duman ve gaz geçişini engelle- meye yönelik bir uygulamadır. Bu uygulama, galvanize malzemenin akma sınırının düşük olması nede- niyle betonarme döşemenin sahip olduğu yangın dayanımına erişemez. 2.4. Çatılar Çatıların inşaasında, çatıdan yangı- nın girişi ve çatı kaplamasının tutuş- ması, çatı altından yangının ilerle- mesi, çatı ışıklığından binaya yangın geçmesi ve bitişik nizam binalarda komşu çatıya yangının geçmesi kriter- leri gözönünde bulundurularak ima- lat yapılmalıdır. Bu yüzden şaftların baca etkisi göstererek yangını çatıya iletmesini engellemek için, şaftlar en üst döşeme seviyesinde yangın dur- durucu malzemelerle kapatılarak çatı ile bağlantısı kesilmelidir. Yüksek katlı ve bitişik nizamlı yapılarda, çatıların oturduğu döşe- melerin yangın kesici niteliğinde yapı ile çatıyı birbirinden ayırması gerekmekte ve çatı taşıyıcı sistemi ile çatı kaplamalarının yangına daya- nımlı malzemelerden imal edilmeleri gerekmektedir. 3. TESTLER VE STANDARTLAR Ülkemizde, Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği kapsamında yapı elemanlarının yangın direnci belirlenirken, hangi yangın eğrisi- nin baz alınarak bu değerlerin kabul edildiği ve yangın direncinin belir- lenmesinde hangi test ve standart- ların kullanılması gerektiği belirtil- memektedir. Bunun nedenlerinden biri, ülkemizde uygun akredite test laboratuvarlarının henüz kurulmamış olmasıdır. Dolayısıyla yapısal yangın direnci konusunda yönetmelikte ayrıntılı hükümlerden kaçınılmıştır. Bu nedenle ülkemizde uygulanmakta olan projelerde çoğunlukla, ilgili geçiş detayının uluslararası standartlara göre test edilerek onaylanması isten- mektedir. Burada en önemli nokta, ürünün tek başına yangın dayanımına sahip olmamasıdır. Önemli olan, ilgili detay ve yapı elemanı ile birlikte, ulusla- rarası standartlar kapsamında onaylı laboratuvarlar tarafından test edile- rek, ilgili yangın dayanımını sağla- dığına dair onaylanmasıdır. Yangın durdurucu ürünlerin tamamı, geçiş detayı ile birlikte ilgili standartlara göre test edildiğinde, yangın eğri- sinde de belirtilen yangının en yük- sek sıcaklığa ulaştığı 1000-1200 °C aralığında oluşan tepe noktası sıcaklık değerlerini sağlayarak test edilmek- tedir. 4. SONUÇ Dünya üzerinde pasif yangın dur- durucu ürünlerin tarihi 1980’lere dayanmaktadır. Ülkemizde aktif olarak 2007 yılı aralık ayında resmi teknik Şekil 6. Cephe-döşeme birleşimi yangın durdurucu uygulaması Şekil 7. Standart Yangın Eğrisi