Yalıtım Dergisi 94. Sayı (Ocak 2012)

YALITIM • OCAK 2012 51 vardır. Dolayısıyla malzemeye doğrudan (yağmur, kar, depo taşması vs.) veya indirekt olarak (buhar difüzyonu, higroskopiklik veya kapilarite yoluyla) su gelmesi halinde bu hava boşlukları suyla dolar. Suyun ısı iletkenliği cam- yününden 14 kez kötü olduğundan ( l =0.555 W/mK) ıslanan camyününün yalıtım görevini olumsuz etkiler. Son zamanlarda suya karşı silikonlu camyünü üretildiği bildirilmektedir. Bu nedenle başta lifli malzemeler olmak üzere hangi tür yalıtım malzemesi olursa olsun mutlaka kuru kalmalıdır. Eğer su gelmesi bahis konusu ise o tak- dirde ayrıca suya karşı önlem alınmalıdır. Islanan camyünü eğer kurursa yalıtım görevini yine yapmaya devam eder. Ne var ki, bilhassa kalın camyünü rulo ve levhalarında kuruma süresi çok uzundur. Bu süre içinde eksik yalıtım yapacaktır. Suyun camyününe yaptığı diğer bir olumsuz etki de içindeki bakaliti çözebilmesidir. Çözülen bakalitin liflerinin birbirine yapıştırıcılık görevi sona erer, bunun sonucunda malzeme kalınlığında sünme (azalma) görülür. Bunun haricinde camyünü higroskopiklik ve kapilarite özelliklerine sahip değildir. Yani tuz gibi havanın rutube- tini çekmez (higroskopiklik), veya ıslanan kesme şekerde olduğu gibi suyu kılcal borular yardımıyla yukarıya taşımaz (kapilarite). Kimyasal Maddelere Karşı Duyarlılık: Genel olarak camyünü tüm asitlere mukavimdir. Yal- nızca hidroflorik asit bu malzemeye etki etmektedir. Her türlü yapı malzemesiyle kolayca bağdaşır. Sıcaklığa Dayanma ve Yanma Durumu: Camyününün sıcaklığa dayanımı malzemenin baka- litli (sarı) veya bakalitsiz (beyaz) oluşuna göre değişir. Bakalitli mamuller en çok 250 °C’ye kadar kullanılır. Bu sıcaklıktan sonra bakalit yanmaya başlar ve koku çıkararak uçar, liflerin bağlayıcılığı yok olur. Yani malzeme şekilsiz (amorf) olur. Sıcaklığın daha artması halinde malzemenin sarı rengi önce koyulaşıp kahverengiye dönüşür; sıcaklığın 500-550 °C’yi bulması halinde bakalit tamamen yok olur ve renk de beyaz olur. Beyaz ve sarı mamuller 550 °C’den fazla olan sıcaklıklarda ergiyerek cam topakçığı haline gelir. Bu durumdaki malzemenin artık yalıtım fonksiyonu kalmamıştır. Pratik olarak camyünü yanmaz bir malzeme olmakla beraber, yapılacak işe (sıcaklığa) uygun malzeme tipi seçimine dikkat edilmelidir. Buhar Geçirimsizliği: Bilindiği gibi her malzemenin kendine göre değişen bir buhar difüzyon katsayısı ( m ) vardır. Buharı tamamen geçi- ren malzemelerde bu katsayı 1, hiç geçirmeyenlerde ise ’dur. Isı yalıtımı malzemelerinde bu katsayının oldukça yüksek olması aranır. Camyününün ( m ) değeri 1,2 olup, buharı kolay geçirir. Dolayısıyla camyünü ile teşkil edilmiş gibi malzemelere dikmek gerekir (şilte vs.) ve maksimum 550 °C’ye kadar, genellikle sanayi yalıtımlarında (kazan, tank, boru v.s.) kullanılır. Özellikle yapı sektöründe, ayrıca şofben, fırın gibi ev cihazlarının yalıtımında kullanılır. Yapıda kullanılan sarı mamuller 10-120 kg/m 3 yoğun- lukta üretilebilirler ve şekilleri yoğunluğa göre rulo veya levha şeklinde olur. Malzeme çıplak olabildiği gibi, kağıt, bitümlü karton, alüminyum folyo gibi yardımcı malze- melere yapıştırılmış olarak da bulunabilir. Camyününde malzemeye şekil vermek için lifleri birbirine yapıştırmakta Fenol-Formaldehit bakaliti kullanılır. Isı İletkenlik ( l ): TS-825’e göre inşaatlarda kullanılacak camyünü için l = 0,040 W/mK değeri verilmiştir. Sanayide kullanılacaksa o zaman bu değer alınmaz, söz konusu ekipman sıcaklığı dikkate alınarak hesaplanan ortalama sıcaklığa bağlı ısı iletkenlik katsayısı alınır. Tesisat hesabında ısı geçirme direncini hesaplayabilmek için yalıtım malzemesinin ortasındaki sıcaklığa tekabül eden ortalama ısı iletkenlik değeri esas alınmaktadır. 65 kg/m 3 yoğunluktaki camyünü için çeşitli ortalama sıcak- lıklara ait l değerleri aşağıda verilmiştir. Ara sıcaklıklara ait değerler interpolasyonla bulunur. Mekanik Özellikler: Camyününün basınç, çekme, kopma vs. dayanımı, ürünün yoğunluğuna göre değişkenlik gösterir. Genel- likle rulo halindeki yoğunluğu az camyününün, basınç mukavemeti hiç yokken, yoğunluk arttıkça muayyen bir basınç mukavemeti oluşur. Keza malzemenin kopma mukavemeti de rulo veya levha olması durumuna göre değişmektedir. Gerekli değerler ilgili firma broşürlerinden alınabilir. Suya Karşı Duyarlılık: Cam nasıl ıslanmıyorsa cam lifleri de ıslanmaz. Ancak camyününde lifler arasında %99 oranında hava boşlukları 65 kg/m 3 Yoğunluktaki Camyünü için Çeşitli Ortalama Sıcaklıklara Ait Isı İletkenliği Değerleri Ortalama sıcaklık (°C) l (WmK) 0 0,034 50 0.041 100 0,047 150 0.055 200 0.064 250 0.074 300 0.085