Yalıtım Dergisi 91. Sayı (Temmuz-Ağustos 2011)

28 YALITIM • TEMMUZ - AĞUSTOS 2011 teknik üzere tasarlanan her yapı, yangın veya diğer acil durumlarda kulla- nıcıların hızla kaçışlarını sağlaya- cak yeterli kaçış yolları ile donatılır. Kaçış yolları ve diğer tedbirler, yan- gın veya diğer acil durumlarda can güvenliğinin yalnızca tek bir tedbire dayandırılmayacağı biçimde tasarlanır (m.30-1). Her yapının, yangın veya diğer acil durumlarda yapıdan kaçış sırasında kullanıcıları ısı, duman veya panikten doğan tehlikelerden koru- yacak şekilde yapılması, donatılması, bakım görmesi ve işlevini sürdürmesi gerekir (m.30-2). Her yapıda, bütün kullanıcılara elverişli kaçış imkânı sağlayacak şekilde, yapının kullanım sınıfına, kullanıcı yüküne, yangın korunum düzeyine, yapısına ve yük- sekliğine uygun tip, sayı, konum ve kapasitede kaçış yolları düzenlenir (m.30-3). Her yapının içinde, yapı- nın kullanıma girmesiyle her kesim- den serbest ve engelsiz erişilebilen şekilde kaçış yollarının düzenlenmesi ve bakım altında tutulması gerekir. Herhangi bir yapının içinden serbest kaçışları engelleyecek şekilde çıkışlara veya kapılara kilit, sürgü ve benzeri bileşenler takılamaz. Zihinsel engelli, tutuklu veya ıslah edilenlerin barın- dığı, yetkili personeli sürekli görev başında olan ve yangın veya diğer acil durumlarda kullanıcıları nakledecek yeterli imkânları bulunan yerlerde kilit kullanılmasına izin verilir (m.30-4). Her çıkışın açıkça görünecek şekilde yapılması, ayrıca, çıkışla götüren yolun, sağlıklı her kullanıcının her- hangi bir noktadan kaçacağı doğrul- tuyu kolayca anlayabileceği biçimde görünür olması gerekir. Çıkış niteliği taşımayan herhangi bir kapı veya bir çıkışa götüren yol gerçek çıkışla karıştırılmayacak şekilde düzenlenir veya işaretlenir. Bir yangın hâlinde veya herhangi bir acil durumda, kul- lanıcıların yanlışlıkla çıkmaz alanlara girmemeleri ve kullanılan odalardan ve mekânlardan geçmek zorunda kalmaksızın bir çıkışla veya çıkışlara doğrudan erişmeleri için gerekli ted- birler alınır (m.30-5). Kaçış yolları- nın belirlenmesinde yapının kullanım sınıfı, kullanıcı yükü, kat alanı, çıkışa kadar alınacak yol ve çıkışların kapa- sitesi esas alınır. Her katta, o katın kullanıcı yüküne ve en uzun kaçış uzaklığına göre çıkış imkânları sağla- nır (m.31-3). Değişik bölümleri veya katları, değişik tipte kullanımlar için tasarlanan veya içinde aynı zamanda değişik amaçlı kullanımların sürdü- rüldüğü yapılarda, yapı bütününe veya kat bütününe ilişkin gerekler, en sıkı kaçış gerekleri olan kullanım tipi esas alınarak tespit edilir veya her bir yapı bölümüne ilişkin gerekler ayrı ayrı belirlenir (m.31-5). Bütün yapılarda, aksi belirtilmedikçe, en az 2 çıkış tesis edilmesi ve çıkışın korun- muş olması gerekir (m.39-1). Çıkış sayısı, 33. madde esas alınarak belir- lenecek sayıdan az olamaz. Aksi belir- tilmedikçe, 25 kişinin aşıldığı yüksek tehlikeli yerler ile 50 kişinin aşıldığı her mekânda en az 2 çıkış bulunması şarttır. Kişi sayısı 500’ü geçerse, en az 3 çıkış ve 1000’i geçerse, en az 4 çıkış bulunmak zorundadır (m.39-2). Kaçış yolu kapıları kanatlarının, kul- lanıcıların hareketini engellememesi gerekir. Kullanıcı yükü 50 kişiyi aşan mekânlardaki çıkış kapılarının kaçış yönüne doğru açılması şarttır. Kaçış yolu kapılarının el ile açılması ve kilitli tutulmaması gerekir (m.47-2). Kaçış merdiveni ve yangın güvenlik holü kapılarının; duman sızdırmaz ve 4 kattan daha az kata hizmet veriyor ise en az 60 dakika, bodrum katlara ve 4 kattan daha fazla kata hizmet veriyor ise en az 90 dakika yangına karşı dayanıklı olması şarttır. Kapıla- rın, kendiliğinden kapatan düzenekler ile donatılması ve itfaiyecilerin veya görevlilerin gerektiğinde dışarıdan içeriye girmelerine imkân sağlaya- cak şekilde olması gerekir (m.47-3). Merdivenden tabii zemin seviyesinde güvenlikli bir alana açılan bütün kaçış yolu kapıları ile bir kattaki kişi sayı- sının 100’ü geçmesi hâlinde, kaçış merdiveni, kaçış koridoru ve yangın güvenlik holü kapıları, kaçış yönünde kapı kolu kullanılmadan açılabilecek şekilde düzenlenir (m.47-5). Tiyatro, sinema veya konser salonlarında gerekli çıkışların sayısının ve kapa- sitesinin en az yarısının, kendi kom- partımanı kapsamında düşünülmesi gerekir (m.51-2).