bilimsel makale _____________ _ Resim 2. PVC su tutucu bant fitil Derzin arka kısmında yer alan ve hasara uğraması halinde çoğu zaman onarımı mümkün olmayan ikinci yalıtım malzemesinin (hava engelinin), birinci sızdırmazlık malzemesi tarafından dış etkilerden korunması sayesinde dayanımı oldukça yüksektir. Bunlara ilave olarak, derzin geometrisinin de rüzgarla itilen yağmur suyunun ikinci sızdırmazlık malzemesine ulaşmadan, drenaj bölgesinden dışarı atılmasını sağlayarak, malzemenin dayanımını artıracak şekilde tasarlanması gerekmektedir. Sonuç Prefabrike yapım teknolojileri kullanılarak gerçekleştirilen bina üretimlerinde; birleşim yerleri, yapının niteliğinin belirlenmesinde oldukça etkin bir rol üstlenmişlerdir. Derzlerin tasarlanma sürecinde; derzin geometrisinin belirlenmesinin yanı sıra, geçirimsizlik ve dolgu malzemelerinin seçimi de, oldukça yoğun, teknik bilgiyi gerekli kılmaktadır. Bilindiği gibi, çeşitli iklimsel zorlamalar birbirinden farklı özellikte derz malzemelerini getirmektedir. Örneğin; sürekli sıcaklık değişimi esnek bir malzemeyi, rüzgar basınçı aderans kabiliyeti yüksek bir malzemeyi, yağmur etkisi suyu geçirResim 3. Bir deney elemanı üzerine yerleştirilmiş PVC bant fitili hava engeli. 44 meyen ve sudan bozulmayan bir malzemeyi, güneş ışınımı güneşten bozulmayan inorganik bir malzemeyi gerekli kılmaktadır. Ancak günümüzde, tüm bu özelliklere sahip ve en az yapı ömrü kadar dayanıklı tek bir malzeme bulunmadığı için, derzin hava ve su geçirimsizliğinin sağlanmasındaki başarısını, tek bir malzemenin performansına bağımlı kılmak rasyonel olmayacaktır. Dolayısıyla sızdırmazlık malzemesi üzerine gelen yük, derzin fiziksel özellikleri ile azaltılmalıdır. Derzin geometrisi ile örneğin; drenaj alanı ve drenaj kanalına sahip çift durdurmalı düşey derzler ve eşikli, açık, yatay derzler tasarlanarak; rüzgarla itilen yağmur suyunun, ikinci sızdırmazlık malzemesine (hava engeline) uluşmadan derz dışına, yatay-düşey derz birleşimlerindeki eteklemeler aracılığı ile tahliye edilip, derzin arkasına geçişi önlenmelidir. Bu konuda, araştırmacı tarafından dikkat çekilmek istenen çok önemli bir diğer nokta da; derz tasarımlarında kullanılan malzemelerin yüksek performanslı ve kullanım ömürleri gözününde tutularak seçilmesidir (Tablo 2). Bunlara ilave olarak seçilen bu malzemelerin performansları, ilgili standartlar yönünde, laboratuvar deneyleri aracılığı ile mutlaka denenmeli ve elde edilen deney sonuçlarına göre üretimleri, standartlarda belirlenen düzeye çıkarılmalıdır. Kaynaklar 1. AKTALAY, Y., "Fuga dolgu malzemeleri ve özellikleri" Yapılarda derz sempozyumu. YEM, İstanbul, s. 1-4, 1988. 2. ANON., "Sealing of joints in
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=