Yalıtım Dergisi 83. Sayı (Mart-Nisan 2010)

inceleme Oditoryumun enine ve boyuna kesiti Oditoryumda Dinleyici Platformundaki Akustik Koşul Dağılımlarının İncelenmesi Bir hacmin değerlendirilmesinde temel kriterlerden biri olan akustik koşulların düzgün dağılmışlığı, bu hacmin dinleyici platformu üzerinde belirlenen dinleyici noktalarındaki ölçüm sonuçlan incelenerek ortaya konmuştur. 500 ve 1000 Hz yansışım sürelerinin ortalamasının dağılım durumu incelendiğinde dengeli bir dağılım oluşturdukları söylenebilir. Müziğin ayırtedilebilirlik durumunu ortaya koyan netlik parametresi 500, 1000 ve 2000 Hz verilerinin ortalaması olarak alınarak [C80(3)] incelenmiş ve hacim içi dağılım durumları ortaya konmuştur. Netlik parametresinin alıcı noktalarına göre büyük değişim göstermesi, hacimde düzgün dağılımın yeterince sağlanamadığı anlamına gelmektedir. Özellikle alçak frekanslarda ortaya çıkan bu durum uzun dalga boylu seslerin yeterli büyüklükte yüzey bulamayıp dağılamamalarıyla açıklanabilir. <.."aı.•ı Orı. Uııdrud" Dıtılımı ıı.00,------------1 ,.oo ~• -"• .............. ~ A ıi ,.oo _______________ .;:, _________ . • J.00 ı.., 0.00 +,........... +++ .................................. ...._ ............_._ 9 IJ 17 21 U ~ » .J.00 --------------------- -C90()) - - Oı,ı C80 ma.~ - - Opı. C10 mir, Farklı dinleyici noktaları için yapılan konuşmanın anlaşılabilirliğini ortaya koyan RASTI ve STI para5 o YAUTIM• MART/NiSAN201O metrelerinin farklı alıcı noktalarındaki durumu ise bize konuşmanın anlaşılabilirliği açısından düzgün dağılmışlığın sağlandığını göstermektedir. Hııırlın G,ıı,11 STl ,., RASTI Dtttrlt'l'i ı ~ lııııııııııııııııııııııı ıııııııııı 1 J 5 1 9 il U 1.S 17 19 JI 2J ı, 21 ı9 J\ JJ AlıtıNokıı1 .. , ■STI Oe~cr!ni ■RASTI Dctrrlrri Yansışıın Süresinin Değerlendirilmesi Akustik değerlendirmelerde yaygın kullanımı olan Yansışım Süresi (RT), kapalı bir hacimde kaynağın kapanmasından sonra ses basınç düzeyinin 60 dB düşmesi için geçen süredir. Oditoryumda 34 noktada, oktav bantlarda ölçülen ortalama yansışım süreleri ilgili grafikte görülmektedir. RTGenel Hacim Ortalaması :::------ ~RTort ••• - - RTop<(m) MH 1,2 - - RTopt(m) "4inl ' -RTopt(lc) M,ıx.ı, O,& • • • . . . . . -RTopt(k) MinM 0.6 .... RTopt:(k) MııB ~:; • • • • RTOOl(k)Min8 o 125 250 S00 1000 2000 ◄000 fret",ns(H:d Salonun konuşma ve müzik amaçlı kullanımı için Maekawa tarafından önerilen RTopt aralıkları kesikli ve kesiksiz çizgilerle gösterilmiştir. Barron'un konuşma amaçlı salonlar için önerdiği 0,70-1,00 s aralığı da noktalı çizgiler ile ifade edilmiştir. Salondaki Yansışım Süresi, Maekawa'nın konuşma ve müzik için önermiş olduğu optimum değerlerin altındadır. Barron açısından ise RT, 2000 Hz ve 4000 Hz dışında uygundur. Erken Düşme Süresinin Değerlendirilmesi Erken Düşme Süresi (EDT) kapalı bir hacimde ses kaynağının kapanmasından sonra ses basınç düzeyinin 10 dB düşmesi için gereken süre olarak tanımlanabilmektedir. İnsan kulağı, kaynağın kapanmasından hemen sonraki bu ilk bölüme karşı daha duyarlıdır. EDT'nin kabul edilebilir minimum değerinin belirlenmesinde Gade, Avrupa'daki konser salonları üzerinde yaptığı çalışmalar sonucunda, ölçülmüş olan EDT ve RT arasında bir ilişki saptamış ve EDT için RT cinsinden uygun bir değer belirlemiştir. Gade'e göre 0,70 saniyelik Yansışım Süresine sahip bu salon için kabul edilebilir minimum EDT değeri 0,57 saniyedir. Oditoıyumun EDT ortalamalarının frekanslara göre dağılımı aşağıdaki grafikte görülmektedir. EDT değerleri 4000 Hz frekansı hariç tüm frekanslarda optimum değerlerin üstündedir. Bu durum 4000 Hz frekansında hacmin toplam yutuculuğunun fazla olduğunu göstermektedir. ::rhc------:::~. ~ :t =~ ' ------ E;;;;;] ın no ı.oo 1000 ıooo •ooo f~H~) Netliğin Değerlendirilmesi Netlik, kapalı bir hacimde kaynağın açılmasından sonra bir alıcı noktasına ilk 80 ms içinde gelen ses enerjisinin, bu süreden sonra gelen ses enerjisine logaritmik ora-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=