fetti. Henıy M. Reynolcls (1903) ilk şingılı elle keserek 20x40 cm ebatlarında üretti. 1914'te Şinkote firmasından F.C. Overby singıl üzerine arduaz yerleştirmeyi gerçekleştirdi. Camelyaf (fibrocam) Camelyaf (fibrocam), ilk eski Mısırlılarda vazo yapımında kullanılınış. 1836'cla Dobus Bonnel ilk camelyaf patenti almış. 1893'te Eclwarcl Drummoncl Libbey esnek kumaş formunda camelyafın makine ile üretimini gerçekleştirdi. 1938'te Owens-Corning firmasından Russell Games Slayter camelyaf1ın günümüzde kullanılan halini geliştirdi. OSB OSB'nin atası plywoocl'clur. Öncelikle onu kısaca anlatalım. Arkeologlar Mısır firavunlarının mezarlarında ilk !amine edilmiş ahşabı buldular. Bundan yüzlerce yıl önce Çinliler, mobilya için ahşap ve yapıştırıcı kullanıyordu. İngiliz ve Fransızlar ahşabın plywoocl şeklindeki kullanımına 17. ve 18. yüzyıllarda başlandığını kaydederler. Tarihçiler Carlık Rusyasından günümüze çok iyi şekilde ulaşmış plywoocl formlarından bahsederler. Erken dönemlerde plywoodun dekorasyon, ev eşyaları, kabin, kapı gibi kullanım alanları vardı. Yapıda plywoocl kullanımı 20.yüzyılda başlar. İlk plywoocl patenti 1865'te John K. Mayo (New york'ta) tarafından alınmıştı. 1905'cle Gustav Carison plywoocl boya fırcasıyla yapıştırıcı sürülerek işkencelerle sıkıştırarak yaptırıyor ve adına "3-ply veneer work" eliyorlardı. Bu ürün ile kapı, kabin gibi şeyler üretiyorlardı. Elliott Bay Plywood fümasından pazarlamacı Gus Baıtells plywood'u otomobillerin içine soktu. Ve 1929'cla 17 üretici 33.259.288 m' (9.5 m bazında) plywood satabiliyordu. 1934'cle Kimyacı Dr. James Nevin suya dayanıldı bir yapıştırıcı geliştirdi. Ve o yıl üreticiler ilk derneklerini kurdular. Böylelikle standardizasyon ve kalite ile satışlar aıttı. 1938'cle Amerika devletinin ele yasalarla desteklemesiyle yapı endüstı·isine girmeye başladı. 1944'de 30 üretici ile 130.060.000 111 2 satıldı. 1954'e gelincliğincle satış miktarı 371.612.000 olmuştu. 1975 yılına gelincliğincle bu rakam 1.486.400.000 m''yi aşmıştı. Plywood'a orijinal mühendislik ahşabı elenmiştir. Bunun nedeni ise ahşap parçalarının kesilip yapıştırılarak oluşturulan kompozit malzeme parçaların toplammclan oluşan ahşaptan daha kuvvetli, dayanıklı ve eğilmeye, bükülmeye karşı daha dirençli bir malzeme haline getirilmesinden dolayıdır. Farklı yönlerde !amine edilmiş ahşap kaplama tabakaları ahşabın yapısal avantajlarını (OSB'nin her yönündeki parçacıklar doğrultusunda yükü dağıtarak) mukavemetini geliştirmiştir. 1970'lerin sonları 80'lerin başlarında plywood yerini OSB'ye bırakmıştır. OSB (yönlendirilmiş yonga levha) üç tabakadan oluşan yönlendirilmiş ahşap parçalardan oluşan bir levhadır. Üst ve alt tabaka levhanın boyu doğrultusunda, orta kısmı diğer doğrultuda yönlendirilmiştir. Panel üretimi boyutsal kararlılık ve yüksek mekanik performansa sahiptir. Yüksek rijidite, eğilme ve sehim direnci iyidir. OSB teknolojisini Aımin Elmendorf 1946'da buldu. Buna waferboarcl (çok ince parçalardan oluşan levha) eleyip 1965'te patentini aldı. (5) 1977'de Maloney 5 cm en ve boyunda ince ahşap tabakalarını yapıştırıcı ile gelişigüzel dağılımla yapıştırdı. Kubler 1980'de kullanılmayan artık parçalardan büyük levhalar yapmayı başarclı.(6) Avramidis 1989'da üç tabakalı yapı halinde OSB'yi mukavemetini etkisi olan yongaların dağılımını geliştirdi. (7) (8) Sonuç: ABD'de çatılarda yılda 1. 161.000.000 nı' ve her yıl 5.000.000 evin catısında şingıl kullanılıyor. Bu rakam Amerika'daki evlerin % 80'ini oluşturmaktadır. Türkiye'de ise yıllık 40.000.000 m''lik catı kaplama pazarından şingıl 2.500.000 m''lik bir pay alabilmektedir. Aınerika'da yılda 11 milyon ton asfalt şingıl atık olmaktadır. Bunların 10 milyon tonu çatı yenileme 1 milyon tonu da üretimdeki hatalardan dolayıdır. (10) Kaliforniya eyaleti (nüfusu 35.000.000) 2005 tahmini çatı kaplama malzeme tüketimi (m', rakamlar bin ile carpılacak) Asfalt 9,503 Ahşap 1,204 Toprak Kiremit 4,266 Beton Kiremit 13,694 Elyaşı Beton 141 Taş 74 Çelik 322 Aluminyum o Bakır 35 Membran Asfalt 175 Plastikler (EPDM,Vinil) 92 Kaynaklar: 1- www.wikipeclia.org/wiki/Babil 2- www.apawoocl.org/le vel_b.cfııı,contenı= srv_ıııecl_new_bkgcl_plycen 3- Asphalt Roofıng Manufacturers Association (ARMA). 4- www.btıııpolpan.coııı.tr 5- www.osbguicle.coııı/osbhistoıy.htıııJ 6- www.epa.gov/ttıı/chief/ap42/ chl0/fınai/cl 0s06-1.pclf 7- www.sres.anu.eclu.au/ associatecl/fpı/osb/2.html 8- A-kronospan \ Kronospan Luxeıııbourg S_A.htm 9- www.asphaltroofing.org/about_ histoıy.htmJ 10-www.ciwıııb.ca.gov/ConDemo/ Shingles 11 YALITIM • EYLÜL/ EKiM 2009 51
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=