bilimsel makale çültme faktörü gibi termofiziksel özellikler, ısı depolama niteliklerinden ötürü, apak kabuk bileşenleri için söz konusu edilmektedirler. Bu özellikler bileşeni oluşturan katmanların, ısı iletkenlik katsayıları ( ;\,), kalınlıkları (d), yoğunluk ( p), özgül ısıları (c) ve dolayısıyla ısı kapasitelerinin (p.c) fonksiyonudurlar. Zaman geciktirmesi, gün içinde, kabuk bileşenini etkileyen maksimum sol-air sıcaklığın etkisinin, bileşenin iç yüzeyinde maksimum yüzey sıcaklığını oluşturuncaya kadar geçen zaman süresi olarak tanımlanmaktadır. Genlik küçültme faktörü ise gün içinde, ele alınan bileşene ilişkin maksimum iç yüzey sıcaklığı ile ortalama iç yüzey sıcaklıkları farkının, maksimum sol-air sıcaklık ile ortalama sol-air sıcaklık farkına oranı, olarak tanımlanmaktadır. Bilindiği gibi, toplam ısı geçirme katsayısı, gerek apak, gerekse saydam yapı kabuğu bileşenlerine ilişkin bir termofiziksel özelliktir ve farklı iki çevreyi ayıran bir yapı bileşenin iki yüzünde etkili olan hava sıcaklıkları arasındaki fark 1 °C iken, birim 1 m2 ) alanda, birim zamanda (1 saatte) geçen toplam ısı miktarı olarak tanımlanmaktadır. Saydamlık oranı ise, saydam ve apak yapı bileşenlerinden oluşmuş yapı elemanlarına ilişkin bir özellik olup saydam bileşen alanının, yapı elemanı alanına oranıdır. Yapı kabuğu optik ve termofiziksel özellikleri,yapı kabuğunun birim alanından, dış hava sıcaklığı ve güneş ışınımı etkileriyle, kazanılan ve yitirilen ısı miktarlarının belirleyicileridirler. İç çevre iklimsel durumu ve yapma ısıtma yükleri yapı kabuğundan yitirilen ve kazanılan toplam ısı miktarlarına bağlı olarak değişim gösterir. 40 Dolayısıyla, yapı kabuğu optik ve termofiziksel özellikleri aynı zamanda gerek iç iklim durumunun gerekse yapma ısıtma yüklerinin belirleyicileridirler (1). 3. Yapı kabuöunda ısıyalrtımı kullanımı ve ısıtma enerjisi korunumu Bilindiği gibi, Türkiye'de, ısıtma enerjisi korunumuna yönelik olarak yapılarda ısı yalıtımı kullanılmasına ilişkin yönetmelik bir yönetmelik mevcuttur (2). Ancak sözü edilen yönetmeliğin yapı kabuğuna ilişkin maddelerinde verilen değerler, yeteri kadar sağlıklı olmayan yöntemlere ve eksik teknik bilgiye dayanılarak hazırlanmıştır. Dolayısıyla, mevcut yönetmelik yapı kabuğunda ısı yalıtımı kullanımı ve enerji korunumu sağlama açısından yetersizdir (3). Diğer taraftan, yapı kabuğunda ısı-yalıtımı kullanımıyla ısı kayıplarının minimize edileceği ve ülke genelinde enerji tasarrufu sağlanacağı açıktır. Bu nedenle, bu makalede, yapı kabuğunda ısı yalıtımı kullanılması ile sağlanabilecek enerji tasarrufunu vurgulamak amacıyla, yapı kabuğundan ısı kayıplarının hesaplanmasında, zamana bağlı ısı geçişi rejimini esas alan dolayısıyla ısı geçişi hesaplarında daha sağlıklı ve gerçeğe yakın sonuçfara dayandırılan bir uygulama çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, ısı yalıtımlı ve ısı yalıtımı kullanılmayan apak kabuklardan (dış duvarlardan) oluşturulmuş bir hacim ısı kayıpları açısından karşılaştırılmıştır. Bunda amaç, gerçekçi bir hesaplama yöntemiyle, yapı kabuğunda ısı yalıtımı kullanılmasıyla giderilecek ısı kayıplarının enerji tasarrufunu sağlamadaki önemini vurgulamaktadır. Yukarıda sözü edilen uygulama çalışmasına ilişkin kabuller aşağıdaki sıralanmıştır. • Çalışma İstanbul yöresinde bir konut binasının ara katında yer aldığı varsayılan bir hacim içindir. • Hesaplamalar, ısıtmanın istendiği dönemi karakterize eden 21 Ocak günü için yapılmıştır. • Hacimin 4 dış duvarlı olduğu kabul edilmiştir. • Biçim faktörü (planda hacim genişliğinin derinliğine oranı) 2/1 olup, dikdörtgen planlı bir hacim ele alınmıştır. Geniş cephe kuzey-güney doğrultusundadır. • Cephe olarak bileşenin güneş ışınımı yutuculuk katsayısı ao=0.7 (koyu renkli) alınmıştır. • Hacimin tavan yükseklikleri 3 m ve döşeme alanı 32 m2'dir. Döşeme betonarme döşemedir. • Saydamlık oranı O alınarak, cephede pencere olmadığı kabul edilmiştir. • Hacimin dış kabuğu için 3 alternatif ele alınmıştır. Ele alınan alternatiflerin katmanlaşma detayları tablo 1'de, malzemelerin ısı geçişine ilişkin fiziksel özellikleri tablo 2'de verilmektedir. Opak bileşenin toplam ısı geçirme katsayıları aşağıdadır. alternatif 1 için ko=3.41 kcal/m2h°C alternatif 2 için ko= 1.09 kcal/m2h°C alternatif 3 için ko=0.65 kcal/m2h°C Şekiller 1, 2, 3'de sırasıyla 1, 2 ve 3 nolu alternatifler için 21 Ocak'da ve farklı yönlere bakan dış duvarlarının (hacim kabuğunun) birim alanlarından ( 1 m2 )
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=