GiydirmCe ephe Taşıyıcı SistemProfilleriçin OptimumKesit Boyutlarının Geliştirilmesi Doç. Dr. Erdal İRTEM Balıkesir Üniversitesi MMF İnşaat Mühendisliği Bölümü, Çağış Yerleşkesi/ Balıkesir İnş. Y. Müh. Gökhan TIĞ Kepsut Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü, Kepsut/ Balıkesir ÖZET B u makalede giydirme cephe sistemleri ile ilgili "Deprem ve Rüzgar Etkisi Altında Giydirme Cephe Sistemlerinin İncelenmesi ve Optimum Profil Kesitlerinin Geliştirilmesi" başlıklı yüksek lisans tezinden yararlanılarak, taşıyıcı sistem profilleri için optimum kesit boyutlarının geliştirilmesi ve bu kesitlerle ülkemizdeki bazı üretici firmaların profil kesitlerinin ekonomik bakımdan karşılaştırılarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında dış yükler (özyük, deprem ve rüzgar yükleri) altında ilgili yönetmelik koşullarını sağlayacak şekilde taşıyıcı sistem profillerinin optimum kesitli olarak boyutlandırılabilmesi için grafikler hazırlanmıştır. Örnek bir binanın giydirme cephe taşıyıcı sistem profilleri Türkiye'deki bazı üretici firmaların profillerine ve geliştirilen optimum kesitlere göre boyutlandırılarak birbirleri ile karşılaştırılmış ve ekonomik bakımdan değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu değerlendirme sonuçlarına göre, bu ça8 2 YALITIM • EYLÜL/ EKiM 2008 Jışma kapsamında incelenen üretici firma profillerine ait kesitlerin geliştirilen optimum kesitlere göre % 20 ile % 60 arasında ekonomik olmadıkları belirlenmiştir. Giydirme cephe taşıyıcı sistem profillerinin daha ekonomik olarak boyutlandırılabilmesi için geliştirilen optimum kesitlere ait grafiklerden yararlanılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Giydirme cephe sistemleri / giydirme cephe taşıyıcı sistem profilleri/ alüminyum cephe profilleri / optimum kesit / optimum boyutlandırma. ı. GİRİŞ Giydirme cephe taşıyıcı sistem elemanları, dış yükleri (özyük, deprem ve rüzgar yükleri) belirli bir güvenlikle taşıyarak, genellikle kat hizalarından birleşim elemanları aracılığıyla bina taşıyıcı sistemine aktaran, iç ortam ile dış ortam arasında bir filtre görevi yaparak çeşitli yalıtım işlevlerini yerine getiren çok amaçlı yapı elemanlarıdır. Giydirme cephe uygulaması ile yüksek binaların özellikle üst kısımlarında farklı sıcaklık etkisi nedeniyle meydana gelecek ilave zorlanmalar ortadan kaldırılmış olacaktır. Bilindiği gibi giydirme cephe sistemleri, alüminyum taşıyıcı profiller,cam ya da kompozit panel örtü (kaplama) elemanı ve birleşim elemanlarından oluşmaktadır. İlk uygulamaları dökme metal taşıyıcı profiller ve cam örtü elemanlarından oluşan, genellikle iş merkezleri, bankalar vb. binalarının girişlerinde estetik ve prestij için tercih edilen giydirme cephe sistemleri, özellikle alüminyumun daha ekonomik olarak elde edilmesive camın daha emniyetli bir malzeme haline gelmesi ile birlikte yüksek yapılarda da daha yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde giydirme cephe elemanları gelişen teknoloji ile daha hafif olarak üretilebilmekte, böylece yapı özyükü azalmakta ve buna paralel olarak binaya etkiyecek deprem yükü değeri de azalmaktadır. Bu nedenle, yapının taşıyıcı sistem elemanları da daha ekonomik olarak boyutlandırılabilmektedir. Giydirmecephe sistemini oluşturan
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=