Yalıtım Dergisi 73. Sayı (Temmuz-Ağustos 2008)

bilimsel miktarda içerdiği oksijeni koşullara bağımlı olarak oluşturduğu akımla metal yüzeyine taşıma görevini yerine getirmektedir. Ayrıca içerdiği çözünmüş oksijen molekülleri ile difüze olarak beton içerisine hareket etmek suretiyle yukarıda belirtilen katot mekanizmasını farklı bir biçimde oluşturabilmektedir. Yukarıda ifade edilen klasik korozyon mekanizmasına göre çelik yüzeyinde oluşan korozyon ürünü Fe203 , çimentonun hidrotasyonu esnasında yüksek derecede alkalilik içeren çevre şartlarında oluşarak metalin, pasif bir tutum kazanmasına neden olmaktadır (Şekil 1). Bu pasif tabaka, çeliğin daha ileri derecede korozyonunu engelleyen yoğun geçirimsiz bir film tabakasıdır. Çelik üzerinde bulunan bu pasif tabaka kısmen metaloksit/hidroksit ve kısmen de minerallerden oluşmaktadır.3 Gerçek pasif tabaka çok düşük korozyon hızına sahip yüksek yoğunlukta ince bir tabakadır. Metal yüzeyinde oluşan oksit tabakası bozunmadığı sürece karşı direnç göstererek metali korozyona karşı korumaktadır. Ancak deniz suyu ile temas eden veya yakın deniz atmosferinde bulunan betonarme yapılardaki çeliklerin pasifliği, klorür gibi aktif iyonların çelik-betonara yüzeyinde bulunması ile kolayca bozunabilmektedir. Klorürlü ortamlara maruz kalmış çeliklerin korozyona uğrayarak çatlamasının temel nedeninin, korozyon teşvikli hidrojen olduğu Brown tarafından 1969 yılında da tespit edilmiştir [4]. Çelik yüzeyi üzerinde uygun bir bölgede pasif tabakanın korozyona yönelik saldırılara daha dirençsiz olduğu bir takım noktalar bulunur ki, işte bu noktalarda elektrokimyasal potansiyel farkı, klorür iyonlarını cezbedecek seviyede olabilmektedir. Bu tür noktalarda korozyon başlamakta ve asidik ortam oluşabilmektedir. Demir çözünmekte ve çözeltideki su ile reaksiyona girerek oyuk 7 2 YALITIM •TEMMUZ/ AGUSTOS2008 &ton OH CI OH OH ( ( Katot ++ Anot Fe -Fe +2e Şekil 1: Beton içindeki çeliğin korozyon mekanizması {2 J 1 NaC/ ık temasedtn beton o .. H +t-H.,, .- Şekil 2: Bir korozyon hücresinde elemente/ hidrojen oluşum mekanizması {4] (pit) oluşturmaktadır (Şekil 2). Bu yerlerde artan hidrojen iyonları koruyucu oksit tabakasının oluşumunu engellemektedir. Bu durumda korozyon hızlanmakta, bazı durumlarda üzeri pas kaplı oyuklar oluşmaktadır [3]. Çelik beton ara yüzeyinde serbest (moleküler) hidrojen oluşumunun, çözeltideki protonların elektrokimyasal işlemle hidrojen atomlarına indirgenmesi sonucu oluştuğu bilinmektedir. Bu proses, Şekil 2'de detaylı olarak görülebilir. Koruyucu film tabakasının kırılmasını izleyerek anod da; şeklinde yükseltgenme gerçekleşmektedir. Başlangıçta bu reaksiyon, elektrokimyasal eşdeğerlik ilkesi gereği çözünmüş oksijen moleküllerinin hidroksil iyonlarına katodik indirgenmesi ile dengelenmekte ve bu iyonlar giderek bölgesel alkaliniteyi artırabilmekte ve pasif tabakayı kuvvetlendirmektedir. Korozyon akımlarıyla anoda sürüklenen c1·,Fe·21ye yükseltgenmiş demir ile birleşerek suda çözünebilen FeC12'yi oluşturmaktadır. FeC12'nin bir kısmı korozyon oyu-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=