bilim 1 Klor EtkisindekiBetonarme Yapılarda KorozyondanKaynaklananBeton • Çatlamalarının incelenmesi Yrd. Doç.Dr. Gürol DEMİRBAŞ Balıkesir Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü B eton direk, kiriş ve kolonların içindeki çelik yapı elemanları, normal şartlar altında pasif halde bulunduklarından korozyon hızları da son derece düşüktür. Denize yakın bölgelerde ise durum tamamen farklıdır. Deniz suyunun kimyasal bileşiminde bulunan klorür, çeliğin pasifliğini sürekli olarak bozabilecek etkinliktedir. Bu çalışmada deniz suyu ile temas halinde olan veya denize yakın bölgelerde bulunan beton içindeki çeliklerin korozyonuna neden olan faktörler laboratuvar şartlarında deniz suyu ortamı simülasyonu ile incelenmiştir. İnceleme sonucunda beton bünyesine difüzyon yoluyla giren klorür iyonları, çeliğin kısa sürede korozyona uğramasına ve sonunda betonun fiziksel olarak çatlamasına neden olduğu gözlenmiştir. 1. Giriş Klorür tarafından sebebiyet verilen korozyon, betonarme yapılardaki çe7 o YALITIM•TEMMUZ/AGUSTOS2008 !iğin bozunmasının en temel nedenidir. Korozyon olayının ilk fazı, difüz. yon olarak bilinmekte ve klorürün beton kaplama içine penatre olduğu zaman olarak tanımlanmaktadır. İkinci faz, korozyon oluşumu sonucunda beton kaplamanın ilk olarak çatladığı zamandır. Burada ilk çatlağın başlangıç zamanının 2-5 yıl arasında değiştiği bilinmektedir[l]. Korozyonun sebep olduğu beton çatlama başlangıcının belirlenmesi, bu tür yapıların onarıma alınma zamanının tespiti açısından önem arz etmektedir. Çünkü çelik donatı korozyona uğramışsa herhangi bir depremde bu çatlaklar daha da ilerleme eğilimi sergilemekte, dayanımdaki azalma belirgin hale gelmekte ve betonarme yapının depreme karşı direncinde risk artmaktadır. Ayrıca ülkemizde beklenen gelecekteki deprem riskine karşı betonarme yapıların rehabilitasyon ihtiyaçlarının önceden belirlenmesi, ekonomik açıdan bir takım kazançları da beraberinde getirecektir. 2. Beton İçindeki Çeliğin KorozyonProsesive Elektrokimyasal Şartlar Beton içindeki çeliğin korozyona uğrayabilmesi için beton içine oksijen gazının difüzyonu zorunludur. Bu nedenle korozyon hızı da moleküler oksijenin difüzyonunun kontrolü altında olacaktır. Atmosferden çelik yüzeyine oksijen taşınımı iki yolla mümkün olabilmektedir. Kuru betonda beton gözenekleri hava ile dolu olduğundan, oksijen gazının taşınım hızı da oldukça yüksek olmaktadır. Fakat korozyon mekanizmasının oluşabilmesi için sadece oksijene değil, aynı zamanda bir elektrokimyasal çözelti ortamına ihtiyaç vardır. Kuru betonarme yapılar içindeki çeliklerde bu nedenden dolayı korozyon reaksiyonu oluşma olasılığı daha düşüktür. Denize yakın bölgelerde değişik atmosferik olayların meydana gelmesiyleperiyodik olarak ıslanan ve kuruyan beton içindeki çeliklerin, etkili şekilde korozyona uğradıkları gözlenmiştir. Hava, bol
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=