Ses Yalıtım MalzemelerininYutma Katsayısını EtkileyenParametreler Y. Doç. Dr. HürayCAN Balıkesir Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Makina Bölümü Öğretim Üyesi ÖZET Bu çalışmada lifli malzemelerin ses yutma karakteristikleri incelenmiştir. Lifli malzemelerin yutma katsayısını belirlemek için sabit parametreler yanında deneysel parametreler de araştırılmıştır. Bunun sonucunda akış direnci ve yutma katsayısı önemli parametreler olarak saptanmıştır. Sonuç olarak, gözenekli malzemenin karakteristik empedansından normal empedans ve ses yutma katsayısı elde edilmiştir. ı. GİRİŞ Gürültü kontrolü için genellikle gözenekli malzemelerliflive foam (köpük) olarak sınıflandırılır. Gözenekli köpükler, birçok farklı malzemelerden yapılır. Bu nedenle köpüklerin sistematik çalışmasını yapmak kolay değildir. Lifli malzeme, genellikle yüksek akustik yutma kapasitesine ve yanmaz özelliklere sahip cam ve taşyünü olarak ele alınır. Bu malzemeler gürültü kontrolü mühendisliğinde yaygın olarak kullanılır. Gözenekli malzemenin akustik özellilerinin belirlenmesi çeşitli uygulamalardan dolayı önemlidir. Bununla 8 o YALITIM• EYLÜL/ EKiM 2007 birlikte gözenekli malzemelerin yapısı karışık ve analitik çözümünü yapmak kolay değildir. Zwikkerve Kosten [l] ve Biot [2] 60 yıl önce gözenekli malzeme için teorik model ileri sürdü. Son zamanlarda, Attenborough [3], Allerd et al. [4], Stinson ve Champoux [5, 6] ve diğerleri daha uygun metot geliştirdi. Bu metotlara daha karışık durumları elverişli kılmak için genel çözümde bazı parametrelerin uyarlanması gerekti. Wilson [7] birkaç parametre içeren bir model geliştirdi ve herhangi bir gözenekli malzeme için uygulanabileceğini gösterdi. Teorik modellere ek olarak Delany ve Bazley [8]; lifli malzemelerin yutma katsayısı ve karakteristik empedansı hesaplamak için deneysel bir formül önerdi. Bu formül çok düşük ve çok yüksek frekanslar için uygun olmamasına rağmen lifli malzemelerde ses yayınımını tanımlamak için yaygın bir şekilde kullanılır. 2. TEORİ Lifli ve açık hücreli gözenekli malzemede sesin etkilenmesi büyük ölçüde malzemenin akış direnci ile belirlenir. Akış direncinin en yaygın olarak kullanılan metodunda, bir sabit akışkan akışı, malzemenin bir ucundan diğer ucuna sürdürülür ve malzeme tabakasının diğer tarafında basınç kaybına göre akış direnci bulunur. Malzemenin akış direnci R, şu şekilde ifade edilir: Burada ~P = Malzemedeki basınç farkı V =Hız L = Malzemenin kalınlığı (1) Akustik durumda, harmonik zamana bağımlı ses alanında basınç kaybı ile akış hızın kompleks amplitüdlerini veren bu büyüklüklerin oranı, akustik akış direncinin reel kısmı ile kompleks akış empedansıdır. Gözenek yapısına bağlı akışkan hareketi için hız verilir. Aynca malzemenin kalınlığı, dalga boyundan daha küçüktür. Böylece hız amplitüdü, malzemede baştan başa sabit olması farz edilebilir. Lifli malzemeler genellikle anizotro-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=