SeramikFiberleri 1. Bölüm Ömer KARA Sanifoam Sünger San. ve Tic A. Ş. Genel Müdür Yrd. (Üretim) ı. GİRİŞ Dünyanın enerji kaynaklarının sınırlı olmasına rağmen, günümüzde toplumların refah seviyelerinin yükselmesine paralel olarak enerji gereksinimleri sürekli artmaktadır. Artan enerji talebini karşılamak üzere bazı alternatif enerji kaynaklarını kullanmak teorik olarak mümkün olsa da günümüz teknolojisi ile bunların büyük ölçekliuygulanması pratik değildir. Bu sebeple eldeki mevcut enerji kaynaklarının en verimli bir şekilde kullanılması gereklidir. Kullandığımız birçok malzemenin üretim sürecinde bir çeşit ısıl işlem mevcut olduğundan, toplam enerji tüketiminde fırınlar büyük bir paya sahiptir. Fırınların ısıl verimini artırmak üzere tasarlanmış ve kullanılmakta olan bazı sistemler mevcuttur. Bunların başında da atık ısı geri kazanım sistemleri gelmektedir. Bu sistemlerde genel olarak egzoz gazları kullanılarak taze yanma havası veya ısıtılacak kütle ön ısıtmaya tabii tutulmaktadır. Ancak bu sistemlerin or5 8 YALITIM • EYLÜL/ EKiM 2007 ta ve küçük kapasiteli fırınlara uygulanması ekonomik olmamaktadır. Bu sebeple yanma ürünlerinin enerjisinden mümkün olduğunca fırın içerisinde faydalanılması yoluna gidilmelidir. Bu da imalat aşamasında fırınlara yapılan iç ve dış yalıtımlar ile mümkün olmaktadır. Yine enerjinin faz dönüşümünün olduğu, tüm makine ve araçlarda bu ve buna benzer geri kazanım yalıtımları düşünülmesi kaçınılmazdır. Yüksek sıcaklıkların (800°Cve üzeri) söz konusu olduğu ısı ve ses yalıtımlarında artık seramik fiberleri oldukça yüksek bir kullanım alanı bulmaktadır. Önceleri camsı fiberler oldukça düşük sıcaklık olan l000°C'a kadar kullanılırdı. Petrol krizi nedeniyle, kesikli çalışan fırınlara, bohçalama, yalıtımlara giderek, artan oranlarda seramik fiber uygulanmaya başlandı. Bunun sonucu olarak ısı tasarrufu, ekipmanlarda da ağırlık azalması sağlandı. Geniş bir uygulama alanında, seramik fiber uygulamaları popüler olmaya devam etmektedir. Seramik fiberlerin yaklaşık % 62'si çelik '\ endüstrisinde kullanılmaktadır. Kristal seramik fiber, endüstride camsı seramik fiber kadar uygulama alanı bulmaktadır. Camsı fiber seramiklerde yüksek sıcaklıkta küçülme ve hasar meydana gelir. Kristal seramik fiber daha yavaş tane büyümesi gösterir ve camsı seramik fiberlerden çok daha az pişme küçülmesi ve hasar gösterir. Seramik fiberler düşük ısıl iletkenlik,.. düşük ısı depolama, hafiflik,kolay ve çabuk yerleştirme ve tamir, termal şoklara dayanıklılık gibi anahtar faktörler nedeniyle ticari malzemelerden farklı olarak dikkat çekerler. Seramik fiberler ilk defa 1950 yılında Amerika'da uzay araştırmalarında kullanılmak üzere geliştirildi. Üretim teknolojisi sıvı seramiği, merkezkaç kuvvet etkisinde ince deliklerden püskürtmekten ibarettir. Bileşimleri, ergime sıcaklıkları, maksimum kullanım sıcaklıkları birbirinden çok farklı fiberler vardır; fakat seramik fiber denildiği zaman, maksimum 1260°C olan fiberler akla gelmektedir. Camyünü, kayayünü vb. fiberler bu grup-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=