Yalıtım Dergisi 68. Sayı (Eylül-Ekim 2007)

sınır ötesi Sadece yangııı durdurucu dolgu uygulanmış yuvarlak kesitli kanal, köşebentler gerekli değildir lntwnescent yangııı durdurucu conta içeren belirlibir yangııı dayanıklılık sııııfıııa dahil köşebentler Dikdörtgen kesitli kanala karşı yuvarlak kesitli kanal Bir yangın sırasında oluşan genleşme geometriyi nasıl değiştirir Dikdörtgenveya kare kesitlikanallar: Genleşen metal boyuna doğrultuda genleşmek ister ama genleşemez, bu nedenle içe doğru sehim yapar ve kanal çevresinde bir boşluk yaratır. t Yuvarlakkesitli kanal: Geometrisi nedeniyle güçlü, kanal içe doğru çökme yapmaz ve bu nedenle genleşmeye eğimlidir. Yangııı koşul/arma maruz kalan bir kanalııı gösterdiği davranış bir genişlikte boşluk tasarlanmasını ister. Diğerleri ise, bu boşluğun bazı malzemelerile doldurulmasının damperin çalışma hareketini engelleyeceğini iddia eder. Damper içeren kanalın kullanılması söz konusu olduğunda dikkate alınması gereken daha bir çok konu vardır. Bütün bu konuların ele alınması yerine damper üreticisinin rehberliğini kabul etmek daha iyi bir çözümdür. Yalıtımlı iklimlendirmeve havalandırma tesisat kanalları 2000 tarihli UL Fire Resistance Directory kaynağı incelendiğinde, bu kaynakta düşük yoğunluklu camyünü şilteyle yalıtılmış kanal için sadece dört adet sisteminmevcut olduğu 3 8 YALITIM • EYLÜL/ EKiM 2007 görülür. Günümüzde ise düşük yoğunluklu camyünü şilteyle yalıtılmış çelik levhadan üretilmiş kanal için çok daha fazla sayıda sistem bulunmaktadır. Yalıtımlı çelik kanal, yalıtımsız kanala nispeten biraz daha fazlameydanokuyan bir durum oluşturur; bunun nedeni, camyününün 649 °C sıcaklıkta erimeye başlamasıdır; bu sıcaklık değerine bir yangın deneyinin ilk 10 dakikasında erişilir. Yalıtım malzemesinin yumuşak olma özelliğinden dolayı da bazen yangın durdurucu dolgunun oldukça büyük bir boşluğu doldurabilecek şekilde şişebilmesi gerekir. Köşebentlerin kullanılmadığı, sadece bir intumescent yangın durdurucu dolgu veya yangın durdurucu bant kullanıldığı sistemler de geliştirilmiştir. Ancak, kanal boyutlarının büyük olduğu durumda köşebentlerin kullanılması kesin bir zorunluluktur. Köşebentlerin kullanılacağı durumda, yalıtımlı kanalda yangın durdurucu sistem iki yöntemle uygulanabilir. Birinci yöntem, yalıtım malzemesi üreticileri, uygulayıcıları ve mühendisler arasında bir tartışma konusudur. Bu yöntemde, yalıtımlı kanal ile düşey yangın bölmesindeki boşluk iç yüzeyi arasına bir yangın durdurucu dolgu uygulanır. Daha sonra köşebentler, doğrudan çelik kanal yüzeylerine tespit edilir.Bu durum, yalıtım malzemesinde yarık açılmasına neden olur. Bazıları bu durumun terleme sorununa yol açacağını iddia eder. Daha tercih edilen ikinci yol ise, köşebentleri doğrudan çelik kanal yüzeylerinetespit etmeden ve su buharı geçirimsizmalzemeninbütün1 üğünü bozmadan, uygulama sırasında kanal yalıtımını sıkıştırmaktır. Bununla beraber, önemli olan, UL sisteminin belirli bir çelik köşebent uygulamasına izin verdiğinin doğrulanmasıdır. Bazı iklimlendirmeve havalandırma tesisat kanalları, yangın damperleri kullanılmadan, yangının bir kompartımandan diğerine yayılmasını engellemek için özel yalıtım malzemeleri ile yalıtılır. Bu sistemlerde sistemin bütünlüğü, yalıtımı ve stabilitesi sağlanmıştır ve ULDirectoryile Intertek / OPL Directory kaynaklarının her ikisinde de kendi sınıfları bulunmaktadır. Sistemde aksi belirtilmedikçe, köşebent kullanımı gerekli değildir. Havalandırma kanalının düşey yangın bölmeleri içinden geçişinde yangın durduruculuk sağlanmıştır. UL Directory ile Intertek / OPL Directory kaynaklarında bu sistemlerinnasıl uygulandığı verilmiştir. Çoğu durumda, bir yangın durdurucu sistem, bir yangın durdurucu dolgu, fitil veya sadece bir yangın durdurucu dolgudan oluşur. 11

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=