çelik levhadan imal edilen kanal kullanılır. Çelik, yapısı gereği yangına karşı dayanıklıdır; bu nedenle, çelik levha kullanımı yangın dayanımı açısından bakıldığında olumlu bir durumdur. Yukarıda verilen malzemelerden imal edilen kanal sistemi,yangının bölmenin içinden diğer mekana geçmesine neden olacak şekilde yanabilir,çökebilirveyaeriyebilir. Kanal sistemini çelik levhadan imal etmek, yangını durdurmanın kolay olacağı anlamına gelmez. Katıların bir çoğu ısındıklarında genleşir, soğuduklarında büzülür. Yangın koşullarına maruz kalan metal levha ısındığında, yangın durdurucu sistemin performansı üzerinde büyük bir etki oluşturacak şekilde genleşir. Kare veya dikdörtgen kesitli kanal, yangın koşullarına maruz kaldığında, içe doğru sehim yapabilir veya şekil değiştirebilir. Bu durum, yangın durdurucu sistemde boşlukların oluşmasına ve dolayısıyla bu boşluklardan yangın ile dumanın kontrolsüz geçişine neden olabilir. Geometrisinedeniyle yuvarlak kesitli kanal daha dayanıklıdır, içe doğru çökmez. Yangın koşullarına maruz kalan metalin ısıl genleşme yapması nedeniyle kare veya dikdörtgen kesitli kanalın içe doğru sehim yapmave çökme eğilimi dikkate alınırsa, bu tür şekil değişimlerin önlenmesi için tüm yangın durdurucu sistemlerde çelik köşebentlerin yer alması gerekir. L şeklindeki köşebentler kanalın boyutlarına bağlı olarak kesilir ve kanalın düz yüzeylerineçelik tespit elemanlarıyla tespit edilir veya kaynak ile birleştirilir. Kare veya dikdörtgen kesitli, nispeten küçük boyutlu kanal kullanıldığı durumda, bazı yangın durdurucu sistemlerde köşebent kullanımı isteğe bağlıdır. Bu tür sistemler, ısındığında genleşen ve kanal kenarları içe doğru hafif sehim yaptığında oluşan boşlukları dolduran intumescent yangın durdurucu ürünlerin kullanımını ön plana çıkarır. Ancak, büyük Dikdörtgen kesitli bir kanal iistüne köşebent tespiti boyutlu kanal kullanıldığı ve sistemde köşebentlerin yer almadığı durumda, bu tür yangın durdurucu ürünler kanal kenarlarının içe doğru sehim yapması sonucunda oluşan büyük boyutlu boşlukları tamamıyla doldurmakta yetersiz kalır. Gelenekselyöntemler Yuvarlak kesitli kanal içe doğru sehim yapmadığından, bu tür kanalda sadece bir yangın durdurucu ürün kullanılarak sızdırmazlık sağlanır. Yangın damperi olmayan, kare veya dikdörtgen kesitli kanal için daha fazlası gerekir. Genellikle ilk adım olarak, düşey yangın bölmesindeki boşluğunun iç yüzeyi fitil, mineral yün gibi malzemelerle bohçalanır. Bazı yangın durdurucu sistemlerde mineral yün kullanılır; bunun nedeni, bir yangın durdurucu dolgu ile birlikte kullanıldığında mineral yünün yangın dayanımına bir dereceye kadar katkı sağlamasıdır. Diğer sistemlerde, özellikle geniş açıklık boyunca, yangın durdurucu dolgunun uygulanmasında kolaylık sağlaması için köpük fitil kullanılır. Bir sonraki adım olarak, yangın durdurucu dolgu gerekli derinliğe kadar uygulanır. Son adım ise köşebentleri kanalın düz yüzeylerine tespit etmektir. Uygulayıcının Underwriters Laboratories Inc. (UL)sistemini dikkate alması gerekse de genel bir kural olarak, köşebentler kanal dış yüzeyi üzerine 2 inç (1 inç - 2,54--cmv)e düşey yangın bölmesi dış yüzeyi üzerine 1 inç geYangın durdurucu dolgu ve bant uygulanmış yalıtımlı kanal nişliğinde oturmalıdır. Örneğin, kanal dış yüzeyi ile düşey yangın bölmesi iç yüzeyi arasında 1 inç genişliğinde bir boşluk olduğu durumda, 2 x 2 inç boyutlarında köşebent gerekli olacaktır. Bu yöntem yeterince açık olmasına rağmen, adım adım uygulanabilen bir süreci içermez. Köşebentlerin tespit edilmesi,kanal dış yüzeyi - düşey yangın bölmesindeki boşluk iç yüzeyi arasındaki boşluğu ve dolayısıyla bakıldığında kolay tespit edilebilsin diye kırmızı renkte olan yangın durdurucu dolguyuörter. Bu durum, denetleme süreci sırasında sorun yaratabilir. Bu nedenle, denetleme süreci iki aşamadan oluşur. İlk aşamada, yangın durdurucu ürünün, ikinci aşamada ise köşebentlerin yerlerine uygulandığı belirlenir. Bu tür bir denetleme süreci, yapım sürecinde gecikmelere neden olabilir. Yangın ve dumandamperleri Bir çok kanal, yangın koşullarında harekete geçmesi ve kanal içinde yangın ve/veya dumanın yayılmasını engellemesi için tasarlanan damper içerir. Bir çok projede, damper içeren kanalın düşey yangın bölmesi içinden geçişinde nasıl bir yangın tutucu sistemin uygulanacağı sorusu ile karşılaşılır. Bu oldukça tartışmalı bir konudur. Bazı damper üreticileri, damper ile düşey yangın bölmesindeki boşluk iç yüzeyi arasında, normal işletme koşullarında metalin genleşme ve büzülmesine izin veren belirli YALITIM • EYLÜL/ EKiM 3 7
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=