----------------------------------------- --- - portre/röportaj olduğu için böyle; kötü bir adam olduğu için değil. Anlamadığı ve bilmediği için ahlaksız. Ahlaktan ille hırsızlık ya da gündelik dilde kullanılan namus anlaşılmasın. Topluma karşı sorumluluk hissi kendiliğinden var olmayan ve kültürle oluşan bir niteliktir. Gelişmemiş toplumlar kendi kendilerini aldatırlar. Türkiye'yikurtaracaktek şey "akıl" ve "bilim"dlr Atatürk'ü reddeden profesörler de yetiştirdik. AmaAtatürk 20. yüzyılın yetiştirdiği en büyük devlet adamıydı. Geçenlerde Cumhuriyet Gazetesi'nde de yazdım; Atatürk 1933'te, "Benim tek mirasım akıl ve bilimsel düşüncedir" demiş. Bundan daha açık ve seçik konuşan bir devlet adamı yoktur. Hiçbir devlet adamı ve devlet kurucusu böyle bir şey söylememiş. Son zamanlarda bilimi reddeden akımlar moda oldu. Bilimin yeterli olmadığını savunuyorlar. Kanser bilim olmadan çözülebilir mi, enerji sorunu laboratuvarda çalışan bilimadamı olmadan çözülebilir mi? Bilime karşı çıkmak bir safsata. Bilimgerekli ihtiyaçlara karşı çözüm arayan bir şey. Akıldan başka bir şey yok. Duygu var ama duyguyu anlat66 YALITIM• ARALIK 2006 mak için de akıl lazım. Duyulan hissedilenler de ancak akıl ve mantık yoluyla dile getirilebilir. Yoksa şempanzeye dönersin. Türkiye'yi kurtaracak tek şey akıl ve bilimdir. Bunun dini inançla çatışması da gerekmiyor.Laiklikde bundan ibaret. Aksi halde bu politik kavga içinde Türkiye'nin başına bir sürü bela gelecek. İnsanlar yüksek yapılardan vazgeçecek Son dönemde bütün konutlar yüksek kutuya benziyor. Ben böyle bir evde hiç yaşamadım. Aklım da ermiyor. Bir insanın kutu gibi bir evde 18. katta oturmasını anlayamıyorum. New York ya da Tokyo'da bu olabilir. Oralarda zaten başka şansın yok. Bu yapılar pis bir toprak spekülasyonu ortamında ortaya çıkıyor. Amerika üç tane bomba icat etti. Birisi atom bombası, biri otomobil, birisi de gökdelen. Bunlar oldukça insanlar mutlu; şehirler de şehir olamazlar. Yüksek binalar, insanların mutlu yaşaması için değil; teknolojinin insan hayatına soktuğu ve arkasında para kazanma mekanizmasının yattığı bir sistemin ürünü. Yağma sürecinde oluşmuş bir durum. İnsanlar bundan er geç vazgeçecek- !er. İnsanları mutlu eden bir durum değil bu. Zenginler gökdelenlerde yaşamıyor. Bugünkü teknoloji ve iletişim olanaklarıyla dağ başında da işlerini devam ettirebilirsin. Tabiattan kopmuş bir insanın mutlu olacağına inanmıyorum. Bugünkü iletişim koşullarında, 19. yüzyıldan kalan aptal sanayi yoğunlaşmasının içinde yaşamak saçma bir şey. Yüksek yapıya karşı olduğum kadar otomobile de karşıyım. Otomobilbence dünyadaki en akılsız araç. Sokaklarda üst üste yığılmış arabaları gördüğüm zaman insanların akıllı yaratıklar olduğuna inanmıyorum. "Beton" ve "iletişim" olanakları farklılaşmayı ortadan kaldırdı Anadolu'yu eskiden severdim ama şimdi gitmeye korkuyorum. On beş bin kişilik şehirler beş yüz bin nüfusa ulaşmış. Her yer birbirine benzemeye başladı. Tarihi miras yok oldu. Denizli de aynı, Ümraniye de aynı. Farklı bir şey yok. Beton ve iletişim farklılaşmayı ortadan kaldırdı. Eskiden bir yere gidip "Ne kadar güzel" derdik. Görmekten hoşlandığım yerler de oluyordu. Şimdi ise bir çok yer beni ilgilendirmiyor. Elazığ, Erzurum ve Mersin yok olmuş. Diyarbakır hapı yutmuş. Ankara'ya ayağımı bile basmak istemiyorum. Türkiye'de eleştiri kavramı gelişmedi Bazen güzel şeyler de ortaya çıkıyor. Binlerce bina yapılıyor. Doğal olarak içlerinde de bir iki tane güzel bina olabilir. İyi restorasyon örnekleri hala var. Fakat Türkiye'de felsefeolmadığı için maalesef eleştiri kavramı ve kavramsal düşünce pek gelişmedi. Az gelişmiş bir toplumda eleştiri yaptığın zaman küfür etmiş sayılıyorsun. Eleştiriyi henüz Türk toplumu ne anlıyor ne de hazmediyor. Eleştiri olmayınca ne bir yapının ne de herhangi bir şeyin insanla ilişkisini anlamak olası değil. 13
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=