MELİH KAMİL Onduline Avrasya A.Ş. Proje Müdürü Türkiye'nin Avrupa Birliği'nin ürün standartlarını kabul ettiğini biliyoruz. Avrupa Birliği'nin ortak kuruluşu CEN tarafından üretilerek üye ülkelerin ulusal standartlarının yerini alan "EN" standartları, TSE tarafından kelimesi kelimesine Türkçe'ye çevrildikten sonra "TSEN" adı altında ve Avrupa'da kullanılan standart numarasıyla ülkemizdede yürürlük kazanıyor. 2007 yılının başından itibaren kullanıma gireceği kesinlik kazanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği de tamamen AB'deki uygulamayı yansıtıyor. Buna göre konularında uyumlaştırılmış (harmonize) bir EN standardı mevcut olan yapı malzemelerini üretenler, mallarını piyasaya sürmek için CE belgesi almak zorunda olacaklar ve özel CE amblemiylebirlikte ürünün tabi olduğu TSEN standardının numarasını ve bu standart tarafından tarif edilen ürünle ilgili bazı teknik özellikleri,ürünün üzerine iliştirilen bir etikette belirtecekler. Aslında bu esaslar bize çok da yabancı sayılmıyor. Bugüne kadar kullanılan TSE kalite belgesinde de buna benzer etiketler vardı. Örneğin eritme kaynağı ile birleştirilen bitümlü su yalıtım örtüleri için geçerli olan TS 11758-1 standardında tarif edilen tür ve sınıflar, TSE ambleminin yer aldığı ürün etiketinde de belirtilmekteydi.Buna karşın CE uygulamasına geçildiğinde bazı malzemeler için birtakım sorunlar çıkacak gibi görülüyor. Yapı sektöründe ve özellikle su ve 3 4 YALITIM • ARALIK 2006 EN Standartlarının Bitümlü Su Yalıtım Örtülerinde Oluşturacağı Karmaşa Hatalı Kullanıma ve Haksız RekabeteYolAçabilirmi? ısı yalıtımında kullanılan Türk Standartları, hem ürünün hangi özelliklerinin, hangi yöntemler kullanılarak test edileceğini hem de bu testler sonunda ürünün kabul edilebilmesi için karşılamak zorunda olduğu sınır değerleri belirtmektedir. Dahası bazı TS standartlarında ürünler arasında farklı türler ve sınıflar oluşturulmakta, bunların her birinin sağlaması gereken performans ayrı ayn gösterilmektedir. CEN tarafından hazırlanan standartlarda da ürünlerin kalitelerini tarif edenler, tip ve sınıflar oluşturanlar vardır. Ancak bu husus, standardı hazırlayan teknik grubun tutumuna ve seçimlerine bağlıdır. Diğer bir deyimle, bazı standartlarda sadece testlerin nasıl yapılacağı tarif edilmekte, ona karşılık hangi test değerlerinin ürünün kalitesi için kabul edilebilir olduğu belirtilmemekte, malzemeler arasında kalite sınıfları meydana getirilmemekte, test sonuçlarının üretici tarafından beyan edilmesi yeterli görülmektedir. Yani, standart tarafından tespit edilmiş bazı test değerlerini ürün etiketine yazmak suretiyle her kalitede ürünü CE belgesiyle piyasayasürmek mümkündür. Bu bağlamda kısa bir süre sonra, TS 11758-1'in yerini alarak ülkemizde de bitümlü su yalıtım örtüleri için kullanılmaya başlanacak EN serisi bir dizi standart ne yazık ki ürünlere hiçbir kalite sınırı getirmemekte, her cins ve kalitede malzemenin piyasada CE belgesiyle birlikte boy göstermesine imkan tanımaktadır. Burada TS 11758-1 kapsamında tek bir standart içinde bulunan bitümlü su yalıtım örtülerinin, gelecekte ayn ayn standartlarda yer alacağını vurgulamakda gerekir.Buna göre, - EN 13707 Çatıların su yalıtımında kullanılan bitümlü örtüler için - EN 13969 Temellerin ve yeraltı duvarlarının su yalıtımında kullanılanlar için - EN 13970 Buhar kontrolünde kullanılan bitümlü örtüler için - EN 14695 Karayolları köprülerinde kullanılan bitümlü örtüler için - EN 14967 Yer üstü yapı bölümlerinin neme karşı yalıtımında kullanılan bitümlü örtüler için, peyderpey TS özelliği kazanacak ve yürürlüğe girecektir. Ancak ne var ki bu standartların hepsi sadece testleri tarif etmektedir. Üstelik testlerin tamamına yakını üretici tarafından kendi laboratuvarında yapılacak ve CE etiketinde "üreticinin beyanı" olarak yer alacaktır. Kuşkusuz birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de çağdaş üretim tesislerinden ve kontrol laboratuvarlarından yoksun üreticiler ve sorumsuz ithalatçılar olabilir. Bunların ürünlerinin kaliteleriyle, Üzerlerinde beyan edilen test değerleri arasında ciddi farklar çıkabilir; ancak bu gibi hususlar birer "polisiye vaka" olarak
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=