YerelYönetimlerinDenetiminde • inşa Edilen Yapıları Bekleyen KorozyonDepremive lstanbulOrnegi Yrd.Doç.Dr.Turgay ÇOŞGUN İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü ÖZET •• Ulkemiz nüfusu her geçen gün artmaktadır. Buna paralel olarak sanayileşmenin getirdiği sosyo-ekonomik değişim hızlı ve kontrolsüz kentleşme süreci ile modernleşme çabaları sonucu özellikle büyük kentlerimizde önemli boyutta yaşamsal sorunlar ortaya çıkmıştır. Kentlerin, fiziksel,ekonomik ve aynı zamanda sosyal açılardan bozulmasına neden olan bu çarpık büyüme sürecini önlemede yerel yönetimler yeterince başarılı olamamışlardır. Bu kentlerden birisi olan İstanbul'da 15 farklı ilçede 17 Ağustos Gölcük ve 12 Kasım 1999 Düzce depremleri sonrası incelemelerde, yapılarda zamanla oluşan, taşıyıcı sistemin zayıflamasına ve yapının göçmesine neden olabilecek korozyon hasarları belirlenmiştir. Sunulan çalışmada, İstanbul'da yerel yönetimlerin denetiminde inşaa edilen yapılarda meydana gelen korozyon hasarlarının mevcut durumu, oluşum nedenleri ve yerel yönetimler-üniversite işbirliği ile sağlanabilecek çözümler öneriler halinde sunulmaktadır. 44 YALITIM • ŞUBAT 2006 ı. GİRİŞ Doğal afetler yer kürenin yapısından ve özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Dünyamızda bulunan ülkelerin bazıları coğrafik özellikleri nedeniyle deprem riskine maruz kalmamakta buna karşın diğer afetlerin yıkıcı etkisine tabi olabilmektedir. Ayrıca doğal afetler yanında, insanlardan kaynaklanan yapım hataları nedeniyle meydana gelebilecek birçok durum da söz konusu olabilmektedir. Bu tür yapım hataları ülkelerin sosyal, ekonomik ve mekansal yapılarında önemli derecede yıkıcı etkiler oluşturabilmektedir. Ülkemizde özellikle İstanbul da hızlı nüfus artışının yanında yanlış ve kontrolsüz arazi kullanımı ve plansızlık, hatalı ve denetimsiz inşaat yapım süreçleri, yetersiz altyapı hizmetleriyle birlikte çevrenin bozulması sonucu kent, önemli bir deprem riskiyle karşı karşıya bırakılmıştır. Ancak yaşanan son Marmara depremleri sonrası kentte yapılan hasar tespit çalışmalarında yapılarımızı bekleyen başkaca sorunlarında bulunduğu belirlenmiştir. Sunulan çalışmada yapılarımızın taşıma kapasitesinin azalmasına ve zamanla yapının göçmesine neden olabilecek korozyon hasarlarının giderilmesi için yerel yönetimlerce yapılması gerekenler ve bu aşamada üniversite ile işbirliği sonucu sağlanabilecek çözümler öneriler halinde verilmektedir. 2. KOROZVONHASARLARININ OLUŞUM NEDENLERİ Gelişen teknolojiye rağmen günümüz dünyasında bütün malzemeler mükemmel bir dayanıklılık gösterememektedir. Betonarme yapılarda çevresinin etkisinde ilk şeklini, niteliklerini ve hizmet görme yeteneğini uzun süre kaybetmeyen malzemelerden inşaa edilmelidir.Ancakgenelde inşaatlarda kullanılan beton malzemesi, servis ömrünün sonunda kullanımı güvenli veya ekonomik olmaktan çıkmaktadır. Mühendislik alanlarında en yaygın biçimde kullanılan bir diğer malzeme ise çeliktir. Mekanik özellikleri yönünden çok nitelikli olan bu malzemenin en zayıf noktası ise diğer malzemelerde olduğu gibi korozyona karşı dayanıklılığının yetersiz olmasıdır. Betonarme yapılar dış etkiler, asit ve tuz gibi zararlı ortamlara maruz kalmaları sonucunda bünyesindeki donatısında korozyon oluşmaktadır. Bu dış etkiler nedeniyle ayrıca betonun
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=