bilimsel TABLO 3. ABD'de Yalıtım Tipi Cam Elyafı Üretiminde 1990/2000 Yıllarında Tüketilen Bor Bileşikleri Miktarları (ton B203 ) Yıllar BorikAsit Diğer Bor Bileşikleri Toplam 1990 1. 682 93. 377 95. 059 1991 1. 935 80. 460 82. 395 1992 2. 758 122. 192 1249. 50 1993 106. 000 1060. 00 1994 97. 000 97. 000 1996 162. 000 1620. 00 1997 160. 000 1600. 00 1999 1930. 00 2000 1700. 00 Kaynak: The Economics of Boron (Roskill, 2002) TABLO 4. Yalıtım Tipi Cam Elyafı Pazarının 2002 Yılı Parasal Büyüklüğü (Milyon Euro) Yalıtım Malzemesi Camyünü ABD 2. 988 Batı Avrupa 1. 200 Doğu Avrupa TOrkiye TOPLAM 194 25 4. 407 Kaynak: Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, Dr. A. Mergen, M. Y. Ünsalgil, İzolasyon sektöründe Bor Tüketimi Raporu bul görmüştür. Bor, selülozik yalıtım malzemelerinde alev yavaşlatıcı olarak kullanılmaktadır. Aslında 1960'lı yıllarda geliştirilmiş olmasına rağmen, selülozik yalıtım malzemeleri 1970'lerin sonlarına kadar yaygın olarak kullanılmamıştır. Bu malzemenin 1970'lerin sonlarında ABD'de yaygın olarak kullanılmaya başlanmasının başlıca nedenleri şunlardır. Petrol krizi ve fiyatlarının binalarda enerji tasarrufunu zorunlu hale getirmesi Yalıtım tipi cam elyafı üretiminin talebi karşılayamaması ve bunun yerine selülozik yalıtım malzemesinin kullanılması Yalıtım tipi cam elyafı üretimindeki yetersizlik kısa sürmüş ve imalatçılar ilave cam yünü kapasiteleri kurarak talebi karşılamaya başlamışlardır. Bunun sonucunda, 1980 yılından itibaren selülozik yalıtım malzemesinin tüketimi hızla azalmaya başlamış ve buna paralel olarak bu mal84 YALITIM• EKiM 2005 zemede alev yavaşlatıcı olarak kullanılan B203 tüketimi de azalmaya başlamıştır. Bu azalma 1987 yılında durmuş ve ondan sonra yıllık tüketim 12.000 ton B203 civarında sabit kalmıştır. Selülozik Yalıtımın Gelecekteki Kullanım Tahmini: 1970'li yılların sonlarında ABD'de selülozik yalıtım malzemesi adıyla bilinen yeni bir yalıtım malzemesi piyasaya sürülmüş ve bu malzeme binaların yalıtımında geniş çapta kabul görmüştür. ABD'de eski konutlarda çift cidarlı duvarların yalıtılmasında selülozik yalıtım malzemelerinin kullanımı önemini sürdürmektedir. Yalıtım tipi cam elyafı sadece binanın duvarı inşa edilirken uygulanabilmektedir. Fakat selülozik yalıtım malzemesi ise önceden inşa edilmiş bir duvarın içindeki küçük çaplı deliklere pompalanarak doldurulabilmektedir. Diğer taraftan üre-formaldehit köpükler bina yalıtımında selülozik malzemeler ile başarılı bir şekilde rekabet etmiş olmasına rağmen, son zamanlarda gerek inşaat sırasında ve gerekse inşaat tamamlandıktan sonra bu köpüklerin ortama kanserojen maddeler yaydıklarından şüphe edilmiş ve bunların kullanımı kısıtlanmıştır. Selülozik Yalıtım Malzemesinin Üretim Tekniği: Selülozik yalıtım malzemesi aslında kimyasal işleme tabi tutulmuş hurda gazete kağıdıdır. ABD yangın tüzükleri tarafından gerekli görülen alev yavaşlatma özelliğini sağlamak için hurda kağıt, borax pentahidrat ve borik asit ile karıştırılır. Hazırlanan karışımın içinde bu maddelerin birim miktarları sırayla; 40: 7: 2'dir. Bu karışım bir merdanede (veya değirmende) kaba tüy şekline dönüştürülerek kağıt yünü elde edilir. Bu malzeme binalarda çatı katlarına ve boşluklu duvarlara enjekte edilerek yalıtım sağlanmaktadır. 1. 2. 3. Enerji Tasarrufu Sağlayan Diğer Bor Kullanımları Bir bor bileşiği olan Bor nitrür, yüksek sıcaklıklarda elektrik ve ısı yalıtımının sağlanması amacıyla da kullanılmaktadır. Hekzagonal bor nitrür 3500 · C ısıya dayanır, ıslanmaz, dielektrik sabiti alüminyumun 4 katıdır. Demir, bor, karbon ve silisyum ile yapılan deneme amaçlı camsı metal üretimlerinde başarılı olunmuştur. Bu metaller transformatörlerdeki enerji kaybını 1/3 oranında azaltmaktadırlar. a2SO4, su ve boraks dekahidrattan oluşan karışım, oda döşemesine entegre edildiğinde gündüz saatlerinde pencereden giren güneş enerjisini absorbe etmekte, geceleyin bu enerjiyi açığa çıkararak odayı kendiliğinden ısıtmaktadır. Tekstil tipi cam elyafından üretilen kompozit malzemeler diğer malzemelere göre daha hafif olduğundan nakliyat esnasında yakıttan tasarruf sağlamaktadır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=