Yalıtım Dergisi 53. Sayı (Mart-Nisan 2005)

portre/röportaj de yol almak zor oluyor. Vakfı çok güçlü ve uzun ömürlü kılmak için yepyeni bir yerleşim gerçekleştirmek istedim. Bu kez Erkeksu Çiftliği'ni yaklaşık 700 hektar üzerine Ankara için yeni bir uydu oluşturmakla uğraşıyorum. 1988'de de İhracatçılar Birliği Dinlenme ve Toplantı Merkezi'ni yaptım. Amaç, yabancı ticaret heyetleriyle görüşmelerin bir özel tatil mekanı koşullarında yürütülmesiydi. Halbuki önce Çiller, sonra da Necmettin Hoca'nın zamanında av köşkü gibi kullanılması beni üzmüştü. Ne İhracatçılar Birliği ne de Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan Cezayirli yöneticilerin tebrik ve teşekkür ederek gösterdikleri uygarlığı ve duyarlılığı gördüm. Anlaşılan, ücretimizi vermekten öte kültürel bir alışverişin bilincini, isteğini daha çok bekleyeceğiz. Sadelik,modern mimarinin temel kriterlerinden birisi... Sadelik, modern mimarinin temel kriterlerinden birisi. Klasizm, süse düşkün bir görünüşle asırlarca dayandı... Fakat hayat değişti. İnsanların artık Dolmabahçe Sarayı ya da Paris Operası gibi binalarla ilgilenecek hali yok. Ayrıntıları seyredecek rahatlık kalmadı artık. İnsanlar hızlı yaşıyor. Onun için insanlar, her şey daha pratik, rasyonel, fonksiyonel olsun ama bir taraftan da özel olsun, anonim olmasın istiyorlar. Bunları 60 YALITIM• NiSAN 2005 mimar görmek zorunda. Sade ve az malzeme, kolay ve az detay ama coşkulu bir ana forma yönelmek, gerek tasarıma yaklaşımımızın gerekse yaşamdaki davranışlarımızın anlamı olabilir. Ayrıntıdan, yaşamda ve tasarımda korkarım; veya bir ölçüden sonra ayrıntı öze zarar verir endişesi taşıyorum. Sadeliğin erdemine olan inancım, büyük olasılık modernizmin ilkelerinden geliyor. Satmanın, yapmanın önüne geçtiği bir dönemde şarlatanlık da yeteneği aşmaya çalışacaktır İnşaatçılar mimariyi anlamak istemiyorlar. Tekstilcisi de, otomobilcisi de herkes batıyı taklit etme peşinde. Bu şekilde bir kişilik sahibi olamayız. Mesela bir gün bir kurumun başkanına binasını beğendiğimi söylemiştim. O ise iftihar ederek "Tabii, biz mimara emir verdik. Paris'e gitti ve falanca binanın santimine kadar ölçülerini aldı ve geldi burada uyguladı" demişti. Satmanın, yapmanın önüne geçtiği bir dönemde şarlatanlık da yeteneği aşmaya çalışacaktır. Mimarlar, yapılandan çok dergilerden öğreniyorlar. Öğrenmekle kopya çekmek veya bir tür çizim ile çözüm taşımak birbirine karışıyor. 1950'li yıllarda DSİ, bir baraj gölü kenarında yapacağı rekreasyon tesislerini yarışmaya çıkarmıştı. Kazanan projenin tamamen bir İsrail projesi olduğunu anlayan Doğan Hasol iki projeyi birlikte yayınlamıştı. HepgüDr. Şevki Vanlı Kimdir? !er, Hasol'u mahkemeye vermiş ve Hasol'u tazminata mahkum ettirmişti. Hakimlerin telif, müellif, sanat ve tasarım konusunda ne düşündükleri anlaşılamadı. Mimari, bütün sanatlar gibi şiirselliği amaçlar; diğerlerinden farkı olan "fayda" unsuru bu amacı değiştirmez; zorlaştırır. Her sanatta "dil" temel kurucudur. Mimarinin de dili, dilleri vardır. Nasıl düşüncemizi onunla üretiyorsak mimariye yaklaşmak, onunla anlaşmak için de o dili bilmek gerekir. Okullarda tasarımın nasıl yapılacağı öğretilemez, mimarlığın dili ve birçok yaklaşımın bilgisi verilmeye çalışılır. Genç insan duyarlı ve yetenekliyse dili keşfeder, dilini seçer, büyük yetenekler özel dil oluşturanlardır. Yunus Emre altı yıl odun taşıdıktan sonra bir gün konuşmaya, o nefis şiirleri söylemeye başlamışsa, tasarım fenomenini keşfeden kişi de yeni bir dünya ile tanışır. Bu geçişi yapamayanlar her dalda ömür boyu odun taşımayı sürdürürler. Türkiye, büyük bir şehirleşmeye ve inşaat eylemine hazırlıksız yakalandı. Gelişmiş ülkeler, zamanında ve az uygulamayla az hata yaptılar. Biz mimarı, mühendisi, kalfası, müteahhiti ve mal sahibini yetiştiremeden dev gereksinimler yaşadık, geçici yerleşim olarak gecekonduyu yönlendirmeyi başaramadık. Kendimizi her açıdan niteliksiz bir yapılaşmanın içinde bulduk. El 1926'daKonya'da doğdu. Orta öğrenimini GalatasaraLyisesi'nde, mimarlık eğitimini ve doktorasını iseFloransaÜniversitesi'nde tamamladı. Çalışmalarından ötürüMimarlar Odası tarafından ödüllendirileinlkmimarlardaonldu.1970'Ii yıllarda Ankara'dakiliközeluydu yerleşimi olanOr-anprojesini yaptı ve yönetti. Yurtiçi ve yurtdışında aralarında CezayirUlusalMerkezi'ninde bulunduğu yüze yakın proje gerçekleştirdi. 1992 yılında Mimarlar Odası tarafından BüyükSinan Ödülü'ne layık görüldü.Kendi adını taşıyan Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı'nı ise 1989'dakurdu.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=