ElektrokromikPencereTeknolojisi ve KontrolStratejileri Y.Doç.Dr. Aslıhan TAVİL İ. T. Ü. Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü Yapı Bilgisi Anabilim Dalı ı. GİRİŞ Cephe sistemlerindeki teknolojik gelişmeler özellikle cam cepheli binaların 21. yüzyılda yeni roller üstleneceğini göstermekte ve gelişmiş pencere sistemlerinin enerji etkin uygulamalardaki önemini işaret etmektedir. Geçtiğimiz yüzyılın son 25 yılında, pencerelerin saydamlık özelliğinden kaynaklanan olumsuz etkilerinin giderilmesi amacına yönelik olarak güneş kontrolü ve ısı yalıtımı sağlayan yeni teknolojiler geliştirilmiştir. Berrak, yansıtıcı ve renkli camların, düşük yayınımlı film kaplamalar (low-E) ve argon, krypton gibi düşük iletkenlik değerine sahip gazlarla bütünleştirilmesi ile oluşturulan yalıtımlı cam üniteleri, binanın toplam enerji performansının iyileşmesinde önemli katkı sağlamaktadır. Yalıtımlı cam ünitelerinin dış katmanlarındaki renkli veya yansıtıcı camlar güneş kontrolü de sağlayarak bina tipi ve iklim koşullarına bağlı olarak yaz aylarında binaların soğutma enerjisini azaltarak toplam enerji tüketimini düşürmektedirler. Ancak bu camlar, kış aylarında düşük açılı kış güneşinden faydalanılamamasına bağlı olarak ısıtma enerjisinin artmasına ve düşük gün ışığı geçirgenlik değerleri nede7 4 YALITIM• ARALIK 2004 niyle dış ortam görüntüsünde azalma ve yapay aydınlatma enerjisinde artışa neden olmaktadırlar. Yüksek performanslı pencere teknolojilerinden beklenen birinci hedef pencerelerin soğutma enerjisini azaltmaya yönelik olarak güneş ışınım kazancını azaltırken gün ışığından maksimum düzeyde yararlanabilmektir. Güneş ışınımını yansıtan ve gün ışığının iç ortama geçmesine izin veren spektral seçici özellikteki film kaplamalı cam teknolojileri ile bu hedef gerçekleştirilmiş· ve zaman zaman çelişen güneş kontrolü, ısı yalıtımı ve doğal aydınlatma ile ilgili performans gereksinmeleri bu cam teknolojileriyle aynı anda sağlanabilmektedir. Low-E camların teknolojik olarak ikinci adımı olan spektral seçici düşük yayınımlı camlar (SS-lowE) görünür bölge dışındaki güneş ışınımının iç ortama girmesini engellerken görünür bölgedeki ışığın geçmesine izin vererek iç ortam gün ışığı seviyesini düzenlemektedir. Ancak bu teknolojiler gün içinde güneş ve bulut değişimlerine tepki gösterememektedirler. Son dönemde cam teknolojilerinde gelinen nokta camların gün içinde güneş ve bulut durumlarında meydana gelen değişikliklere tepki gösterebilmeleri yani dinamik davranabilmeleridir. Spektral seçici film kaplamalı camlar birinci hedefi sağlamakla birlikte dinamik özellik gösterememektedir. Dinamik özellik gösteren pencere teknolojilerinin başında gelecekte yaygın kullanıma sahip olması hedeflenen "elektrokromik (EC) pencere teknolojileri" gelmektedir [l]. 2. AKiLLiCAMLAR Yüksek performanslı cephe sistemlerinde dinamik kontrol olanağı sağlayan cam sistemleri genel olarak "akıllı camlar" olarak tanımlanmaktadır. "Akıllı" sözcüğü cam sistemlerinin değişen çevresel koşullar karşısında kontrol edilebilme yeteneğini göstermektedir. Akıllı camlar genel olarak Üzerlerindeki ısı, ışık yoğunluğu veya elektriksel alana bağlı olarak berrak durumdan renkli duruma geçerek optik özelliklerini değiştirebilen camlardır ve pasif ve aktif kontrollü camlar olarak iki gruba ayrılmaktadırlar: l. Pasif kontrollü camlar: Fotokromik ve termokromik camlar 2. Aktif kontrollü camlar: Elektrokromik camlar Fotokromik camlar gün ışığına duyarlıdır ve geçirgenlikleri gün ışığındaki değişikliklere göre değişmektedir. Isıya duyarlı termokromik cam-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=