çevı rı 5 yıl arasındadır. 5 yıl sonra poliüretanlar ( bir örnek hacimce % 17 oranında su emmiştir) ortalama hacimce %5 oranında su emmiştir. Bu ortalama değer, 200 donma-çözülme döngüsü sonucunda laboratuvarda elde edilen test sonuçlarıyla uyuşmaktadır (Şekil-6 !-Eğrisi). Gerçek uygulamalardan elde edilen değerlerin, donma-çözülme laboratuvar test sonuçlarıyla uyuşup uyuşmadığına dair daha fazla veri toplanmalıdır. Poliüretanların 5 yıl servis sonrasında ısı dirençlerinde ortalama % 38 bir düşüş hesaplanmıştır (bir örnekde % 106 oranlarındadır). Genelde ters teras çatı sistemlerinde kullanılan taş kaplamlar; suya batmama direnci (Buoyancydirenci), yangına ve ultraviyole ışınlara karşı koruyuculuk sağlar. Bununla birlikte son kat kaplamalar uzun vadede ısı direncini olumsuz etkileyebilir. Yalıtım malzemesinin üzerine direk konan beton blok kaplamalar, su buharı difüzyonunu özellikle kış aylarında engelleyebilirve soğuk hava ile karşılaşıp yoğuşan su buharının yalıtım içinde kalmasına sebep olur. Bloğun kütlesine ve kalınlığına, suyun blok üzerindeki yüzey gerilmelerine bağlı olarak blok bir buhar kesici olarak hareket edebilir ve buharın yalıtımun üzerinden kaçışını önleyebilir. Kullanılan yalıtımun tipine, kalınlığına ve çatı uygulamasındaki detay çözümüne bağlı olarak ortaya çıkacak sonuç ısı direncindeki kayıplardır. Isı direnç kayıplarına karşı tavsiye edilen yol, beton bloklar ile yalıtımun arasına bir çakıl tabakasının serilmesidir. TOPRAKTEMASLDI UVARUYGULAMALAR! Otoyol koşullarına maruz kalan çeşitli yalıtım malzemelerinin ısı performansları, son 15 yıldan beri gözlenmektedir. Laboratuvar çalışmalarında su emme ve donma-çözünme performanslarından dolayı bu verilerin çoğu ekstrüde polistren köpük içindir. Diğer tip yalıtımlar için çok az uygulama örneği vardır. Bu veriler Tablo 4'de verilmiştir. Toprak temaslı malzemelerin ve toprak altı temel perde yalıtımları için elde edilen veriler Tablo 4'de verilmiştir. Değişik yalıtım malzemelerininsaha uygulamalarından elde edilen su emmeye karşı nispi hassasiyet sonuçları, daha önceki bölümlerde laboratuvar sonuçlarıyla karşılaştırılmış ve tartışılmıştır. Saha uygulamalarından elde edilen yalıtım malzemesi numunelerinin su emme değerlerinin ısı direnci üzerindeki etkisi, laboratuvar çalışmalarından elde edilen sonuçlarla aynı eğilimi takip ettiği gözlenmiştir. Toprak altındaki uygulamalarda kullanılan malzemelerin su emme değerleri, ters teras çatı uygulamalarından daha azdır. Ekstrude polistren köpük, kalıp ekspande polistren ve zırhsız poliüretanlara göre toprak altı uygulamalarında, ısı direncinin korunması ve su emme direnci bakımından daha iyi bir performans göstermektedir. SONUÇLAR 1) Yalıtım malzemesinin bünyesindeki su miktarı arttıkça, ısı direnci düşer. Yalıtım malzemelerinin genel performansı kullanılan yalıtım çeşidine bağlıdır. Diğer yalıtım malzemeleri ile karşılaştırıldığında, su emmeye karşı dirençli olması bakımından ekstrüde polistrenler ısı performansını mükemmel bir şekilde sürdürmekte ve tartışılan bu uygulamalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Genelde ters teras çatı uygulamalarında yaygın olarak kullanılan çeşitli yalıtım malzemelerinin uzun dönem performansları Tablo 3'de gösterilmektedir. Bu çalışmada sözü edilen su emmenin ısı dirence üzerindeki etkisinin incelendiği laboratuvar çalışmaları, yalıtım malzemelerinin uygulamadaki performansları ile karşılıklı uyuşmaktadır. Kalınlık, yoğunluk, boşluk büyüklüğü, boşluk sayısı ve suyun yalıtım malzemesi,içerisindeki lokasyonu gibi faktörleri kapsayarak daha iyi bir karşılıklı ilişki elde edilebilir. 2) Suyun mevcut olduğu uygulamalarda kullanılacak yalıtım malzemeleri için minimum kriter olarak uzmanlar, bu yalıtım malzemelerinin 10 yıllık bir dönem için ısı dirençlerinin en azından % 80'ini muhafaza etmesini tavsiye etmektedir. 3) Isı farkı oluşturularak yaratılan ortam farklılığı olmadan yapılan su emme testleri (ASTMMetod D 2842-69), 504 saat gibi uzun bir süre sürmesine rağmen, yalıtım malzemeleri suyla temas eden ortam uygulamalarındaki durumunu incelemek için yeterli değildir. Isı yalıtımu görüntülemek için en iyi su emme testi, su buharının yalıtım malzemesinin içinden geçmeye zorlandığı testtir (allttan yukarı doğru). Bu test, hem bir sıcaklık gradiantı (min. 10 •C/cm) ve suya doygun bir ortama sahip olmalı hemde 28 gün sürmelidir. Bu şekilde yapılan bir test sonucunda su emme için iyi limit, 21 gün sonunda hacimce %5 olmalıdır. Eğer yalıtım malzemesidaha yüksek bir su emme değerine sahip ise, bu yalıtım suyla temas eden ortamlar da kullanılmamalıdır (toprak temaslı uygulamalar, karayolları uygulamaları ve ters teras çatı uygulamaları). 4) Suyla temas eden ortamlarda kullanılan yalıtım malzemelerinin laboratuvar ortamında donma-çözünme testleri, kullanılacak bölgenin cografik yapısına göre düşünülmelidir. Göz önünde bulundurulması gereken sadece belli bir coğrafik bölgedeki donma-çözünmedöngülerinin sayısı değildir. Aynı zamanda donma siddeti, donma süresi ve yalıtım malzemesinin içindeki sıcaklık gradiantıdır. Kuzey Amerika'nın birçok alanları için laboratuvar ortamında donma-çözünmetestinin minimum kriteri, haYALITIM• SUBAT2004 8 5
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=