Yapılarda lsı Artırımının •• Onemi,UygulamadaOrtaya Çıkan Eksiklikler,Öneriler Şükrü YETGİN, Ahmet ÇAVDAR K.T.Ü. Gümüşhane Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Bu çalışmada yapılarda ısı yitimi tanıtılmakta ve gerek eğitimsizlik gereksedenetim yetersizliği nedeniyle yapılan ihmallergöz önüneserilmektedir. Bu bağlamda ısı yalıtımının önemi vurgulanarakg,erekülke kaynaklarının ne ölçüdeyitime uğratıldığı, gerekse sağlıklı yaşam koşulları ile birlikte yapının sağlamlığının da tehlikeye girmiş olduğu altı çizilerek vurgulanmaktadır. Geçerli bilim kuralları ışığı altında gösterilen çözüm yolları tartışılmakta, sayısal örneklemelerle yer yer % 400'e varabilen ısı artırımının (tasarruf)eldeedilmesineyönelik kolay anlaşılabilir yöntemler sergilenmektedir. İpucu sözcükler: lsı artırımı, ısı yitimi, ısı köprüsü, ısı yalıtımı, yapının dış kabuğu. 82 YAUTIM• AGUSTOS2003 ı. GİRİŞ Bugün Türkiye'de yapılan binaların, çok büyük oranda (== % 90) iskelet yapı tarzı ile gerçekleştirildiği düşünülürse, buna bağlı olarak fenni, iktisadi yetersizliklerin ısı korunumunun gereklerini yerine getirmeye yönelik fazla olanak tanımadığı görülmektedir. Isı erkesinin önemli ölçüde (== % 40) (1) duvarlar aracılığı ile yitime uğradığı göz önünde bulundurulursa bu yapı öğelerine gerekli özelliği kazandırmanın güçlüğünden söz edilmesinin dayanağı bulunmamaktadır. Türkiye'de de artık ileri ülkelere eşdeğer ölçünler (TS 825 id.) yürürlüğe konulmuştur. Diğer yandan ısı yalıtım gereçlerinin maliyeti, yapı sahibine fazla yük getirmediği gibi, bir iki yıl gibi kısa bir sürede sağlanan ısı artırımı (tasarruf) ile rahatlıkla karşılanmış olmaktadır (2). Öyleyse yeterli kalınlıkta yalıtım malzemesi, mineral yün, polistrol sert köpük vb., yapıyı çevreleyen dış kabuğun dışından ya da arasında niçin uygulanmamaktadır? Bu soruya verilecek yanıt açıktır; o da eğitimsizlik, bilgisizlik, deneyimsizliktir. Ancak diğer yandan erke (enerji) yitimi sorunu gerçek boyutuyla yeterince anlaşılmadığı için çarelere yönelik yaptırım da uygulamamaktadır: 1. İlgili denetim birimlerinde sorun bir görev anlayışı olarak buyruklar zincirine bağlanmış değildir; daha çok bir ilgisizlik hakimdir. 2. Tasarım aşamasında da benzer şekilde, ısı artırımı önlemleri düşünülmemektedir, dolayısıyla yapım aşamasında erke yitimini azaltmak amacıyla uygulamalara başvurulmamaktadır. Ülkenin güney kesiminde her ne kadar iklim koşulları iç bölgeler ya da doğu kesiminde olduğu gibi sertlik arz etmese de, ortalama konut başına üç ton taş kömürünün konut içi ısı erkesi elde edilmesi için yakıldığı varsayılabilir. 2000 yılında yaklaşık 2.8-107 ton petrole eşdeğer birincil erke üretimine karşılık 8.2-107 tonluk erke tüketildiği (8), bunun da %
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=