bilimsel dımıyla hesaplanabilir. 3. 11 eşitliğindeki ps.iiç ortam sıcaklığındaki doymuş havanın su buharı basıncı, ps,d ise dış ortam sıcaklığındaki doymuş havanın su buharı basıncıdır ve tablolarT n p =ab+-✓ 5 100 .J dan veya 3.12 eşitliği yardımıyla bulunabilir[3].Katsayılar aşağıda verilmiştir. 3.10 eşitliğinin paydasındaki değerleri irdeleyecekolursak;permeabilite(buhar geçirgenliği) mp yerine yapı malzemesi buhar geçirgenlikdirenci d (mmSSm h/kg) kullanılır (S=1/mp). Yapı malzemelerininbuhar geçirgenliği ileilgilitablolardagenelliklem, yapı malzemesinin havayagöre dirençfaktörüm = S/ dH şeklinde tanımlanır. dH havanın difüzyon direncidir(mmSSm h/kg). d yerinem x dH yazılabilir. dH değeri 10 ·c daki hava için yaklaşık olarak 1.5 x 1 O' mmSSm h/kg olarak alınabilir [ 2]. Aynca bu değerin -20 ile + 30 •C'da su buharı difüzyonproseslerinde kullanılabileceği belirtilmiştir. Bu yaklaşımlardan sonra3.10 eşitliği, şeklinde yazılabilir veya yapı malzemesi t:. = dµ1.5x10 5 3.14 - P; -pd Wtoplam - 3 5 t:.ı +t:.1 +t:.2 +t:.3 +t:,.d •1 özgülbuhardirenci tı kullanılarak şeklinde ifadeedilir. İç yüzeybuhargeçirgenlik katsayısı bi = 0.0015kg/m h mmSS[1],iç yüzeybuhar geçirgenlikdirenci tı i=670mmSSm h/kg, dış yüzeybuhargeçirgenlik atsayısı bd = 0.0033kg/m h mmSS [4], dış yüzeybuhargeçirgenlikdirenci tıd= 300 mmSSm h/kg olarak verilmiştir. Bu değerlerin yapı malzemesbi uhargeçirgenlik dirençlerinin yanında çok küçük olması nedeniylepratik hesaplardaihmal edilmektedir.Böyleceiç yüzey kısmi buhar basıncının iç ortamın kısmi buhar basıncına ( Pi = Pi), dış yüzey kısmi buhar basıncının dış ortamın kısmi buhar basıncına ( Pd = p4 ) eşit olduğu kabul edilir. Bu kabuller çerçevesinde Şekil 2'deki yapı malzemesindeksi u buharı akısı, - P1 -p, şeklinde yazılabilir, toplamözgülbuhar difüzyondirenciise, olarakifadeedilir. 4. Bileşik Duvarda Yoğuşma: Gözeneklbi ir yapı malzemesinde eğer iç ortam ile dış ortam arasında su buharı kısmi basınç farkı oluşursa, su buharı, kısmi basıncın yüksek olduğu taraftan alçak olduğu tarafa doğru yapı elemanı içindendifüzyonyolu ile geçer. Basınç farkı nedeniyle sınır tabakayı aşan buhar, çiğ noktası sıcaklığının altında bir yüzeyile temasederse, yapı malzemesi yüzeyindebir miktar yoğuşarak terleme meydanagetirir, kalan su buharı yapı malzemesiçinedifüzeder. Eğer su buharı, yapı malzemesiyüzeyinde yoğuşmazsa,terlemeolmadan yapı malzemesi içine girer. Yapı malzemesi çine difüz eden su buharının kısmi basıncı iç katmanlardaherhangibir noktadao sıcaklıktaki su buharı doyma basıncına eşit olduğu anda yoğuşma başlar. Yoğuşma olan bölgede sıcaklık O • C'ın altında ise yoğuşan su buharı buz fazına geçer.Yoğuşmayan su buharı ise yapı malzemesinin dış yüzeyinden çıkar ve dış havaya O< T < 30 ·c için a - 28.87mmSS b - 1.098 n = 8.02 -20 < T < O ·c için a - 0.47mmSS b - 1.48 n - 12.30 5 2 YALITIM• NiSAN 2002 3.13 karışır. Gözenekli yapı malzemeleriçindekidifüzyon olayını deneysel,analitik veya grafikyöntemlerleincelemekmümkündür. Yapı elemanında buhar difüzyonve yoğuşma kontroluiçin geliştirilen hesap yöntemi aşağıda tanımlanmıştır. Dış ortam sıcaklıkları önceki yılların ortalaması olarak meteorolojideni,ç ortam sıcaklıkları, iç ortamve dış ortam taşınım katsayıları, yapı malzemelerinin 1 (ısı iletim katsayısı) değerleri tablolardan alınır toplam ısı akısı hesaplanır ve buradanyola çıkarak yapı elemanı katmanlarındaki yüzey sıcaklıkları (T ı, T 1 ...) hesaplanır. İç ortam ve dış ortam su buharı kısmi basınçları verilen sıcaklıklara karşılık gelendoyma basınçları ve bağıl nemler yardımıyla hesaplanır. Doyma basınç değerleri tablolardanveya3.12 eşitliği yardımıyla bulunur.Dahaönce belirtildiği gibi, T 1 iç yüzey sıcaklığındaki su buharı kısmi basıncı Pl - Pi, Tn dış yüzey sıcaklığındaki su buharı kısmi basıncı Pn - Pd olduğu kabul edilir. Yapı malzemesininher tabakasındaki yüzey sıcaklıklarına (Tl, T2, ...) karşılık gelen su buharı doyma basınçları ve kısmi basınçları bulunur. Kısmi buhar basınçlarının doymuş buhar basıncının altında kalması bize yapı elemanında yoğuşma olmadığını gösterir. Kısmi buhar basıncının doymuş buhar basıncına eşit olması halinde yoğuşma başlar. Yoğuşma noktasının yeri grafik
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=