Yalıtım Dergisi 35. Sayı (Mart-Nisan 2002)

Yapı MalzemelerindeBuhar Difüzyonuve Yoğuşma Hasan A.HEPERKAN (*) M.Murat BİRCAN (**) M.Kemal SEVİNDİR (***) Su buharı difüzyonusonucu oluşan yoğuşma, yapı malzemelerineve yapı malzemelerindemeydanagelen ısı geçişine olumsuzyöndeetkieder. Yapı malzemelerinde kışın ortaya çıkan yoğuşma ya da terleme olayı; hava ile temas eden yapı malzemesyi üzey sıcaklığının, havanın çiğ noktası sıcaklığının altına düşmesiyle oluşur. Eğer su buharı, yapı malzemesiyüzeyinde yoğuşmazsa, terlemeolmadan yapı malzemesiçine girer. Yapı malzemesiiçine difüz eden su buharının kısmi basıncı iç katmanlardaherhangibir noktadao sıcaklıktaki su buharı doyma basıncına eşit olduğu anda yoğuşma başlar. Malzeme içinde yoğuşan su malzemeninnemini arttırır. Yoğuşan suyun miktarı, malzemenin absorbe edebileceği doyma nemindenfazlaise serbest kalır ve muhtelif şekillerde malzeme içinde hareket eder. Yoğuşma yapı malzemesinin yapısını bozacağı gibimalzemenintoplam ısı transferi katsayısını yükseltir, ısı kayıplarını da arttırır. Buhardifüzyonuve yoğuşma hesaplarını kolaylaştıran, yapı malzemesiçerisinde yoğuşmanın meydana geldiği noktayı tespit eden bir bilgisayar programı geliştirilmiştir. Program, sekiz farklı malzemeden oluşan bir yapı içinde ısı ve buhar geçişini hesaplamakta, sıcaklık ve buhar basıncı değişimini çizerek yoğuş5 o YALITIM• NiSAN2002 ma noktasını bulmaktadır. Programda sık kullanılan malzemelereait bilgileri içerenbir kütüphanede mevcuttur. 1. Giriş: 20. yüzyılın başlarından itibarenhemendüstrinin gelişmesi hem de modernmimaridekitaleplerin artması ile, modern konstrüksiyon metodlarının hızla kullanılmaya başlanması; yapı malzemelerinin, taşıyıcılık görevlerinin azalmasını, incelmesinvi e ısı geçirgenlikdirencinin önemlimiktarda düşmesini sağlamıştır. Isı geçirgenlikdirencinin düşmesi yapı malzemesiyüzeyinde yoğuşmaya sebep olabilmektedır. Isı geçirgenlikdirencinin yükseltilmesi, dolayısıyla ısı ekonomisinin sağlanması ve yapı malzemesyi üzeyindeki yoğuşmanın önlenmesiçin inşa edilen yapılardaki duvarlardabirdenfazla yapı elemanı kullanılmasını ortaya çıkarmıştır. Ekonomive konfor gereği olarak yapı elemanlarında kullanılan ısı yalıtım malzemeleribünyelerindesu veyanem bulundurmadıkları müddetçe hesaplama esnasında kabuledilenön şart özelliklerini koruyabilirler.Ancaksu veyanem, bilindiği gibioldukçaiyi ısı geçirgenliği olan bir maddeolup, yalıtım malzemeleri içindeki kılcal hava kanallarını veya gözeneklerini doldurduğu takdirde yalıtım malzemesinin ısı geçirgenlikdirencini düşürmektedir. Ayrıca su veyanemin ısı yalıtım malzemesiçinde kışın donması veya yazın buharlaşması bu malzemenindeformasyonunsaebep olmaktadır. Yapı malzemelerinde kullanım şartlarına göre yazın veya kışın ortaya çıkan yoğuşma ya da terleme olayı; hava ile temas eden yapı malzemesiyüzey sıcaklığının, havanın çiğ noktası sıcaklığının altında olması durumunda gerçekleşir. Kışın yapı malzemeleriç yüzeyindegörülen (pencere,izolasyonsuzkolon ve kirişlerde, çatı içyüzeylerindeb)u olaybazı özeldurumlarda yapı malzemelerinin içindede meydanagelebilmektedir.Bu çalışmada, yapı malzemelerindebuhar difüzyonunuincelemeküzerebirbilgisayar programı geliştirilmiştir. 2. Sürekli Rejimde Tek Boyutlu lsı İletimi ve Su Buharı Difüzyonu Fourier tarafından ortaya atılmış olan süreklirejimdetek boyutlu ısı akışı için diferansiyedl enklem, dT q =-Ax dx şeklinde tanımlanmıştır [l]. Eşitlikteki, qx : x yönünde,birimzamanda, 2.1

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=