tanıtım göre aşama aşama yapılabilmeli, istenilen finisyonla bitirilebilmeli(maliyeti ayarlanabilmeli). 9. Temeldenyeni yapı olarak, ya da önceden yapılmış subasman üzerine olduğu kadar mevcut bir yapının üstüne -daha fazla ağırlaştırmadan- ek kat çıkmak için de uygulanabilmeli. 10. Hertürlü projeye (iki-üçkata kadar) hiçbir özel imalat gerektirmeden kolayca uyarlanabilmeli. 11. Tümüyle dönüştürülebilen malzemelerden oluşmalı, yapı herhangi bir nedenle ortadan kaldırılacak olursa hiçbir atık kalıntı bırakmamalı. 12. Nakliyesiözel taşıtlar gerektirmemeli, yükleme-indirmeve montajı kol gücüyle rahatça yapılabilmeli. 13. Dayanıklılık süresi kısıtlı olmamalı (istenildiği kadar uzun yıllar kullanılabilmeli). 14. Moloz oluşturmadan tadilata, 5 2 YALITIM • HAZiRAN 2001 büyütme/küçültmeye olanak vermeli. 15. İnsan sağlığı açısından hiçbir olumsuz bileşen içermemeli. 16. Sağlamlık açısından zamanla ortaya çkacak zayıf yönü bulunmamalı. 17. Konut, okul, hastane, ofis, dükkan, atölye... sınırsız alanda kullanılabilmeli; özel iklimya da kullanım koşullarına uyum sağlayabilmeli. (Örn: döküm işliği de yapılabilmeli, soğuk hava deposu da); 18. Özetle: beton, kagir, ahşap, kaynaklı çelik, gazbeton, prefabrik ya da endüstriyel yapı sistemlerinin hepsinin ayrı ayrı olumlu yönlerini kendinde toplamalı ama eksik ya da olumsuzluklarının hiçbirini bünyesinde barındırmamalı. 19. Betonarme yapıya alternatif oluşturmaya çalışırken, bu alanda yerleşik işgücünü yani, mimar, mühendis, usta ve işçileri yeni sistemde de olduğu gibi istihdam edebilmeli. 20. Yaygın olarak kullanılan betonarme fiyatının üstünde olmamalı. Eskiden, bizimki gibi "deprem ülkelerinde" ahşap yapı teknikleri geliştirilerek yıkımlardan korunmak mümkün olmuş. Atalarımız da beş yüz yıl önce bu yolu seçmişlerdir. bugün ise şu soruyu sormak gerekir: "Geçmişin dülgerleri bugünün hafif çelik yapı elemanlarına, profil borulara, bulonlara, epoksi koruyucu boyalarına sahip olsalardı yapıların iskeletlerini ağaçlara kıyarak ahşaptan mı yaparlardı yoksa çeliktenmi?" Bizce o duyarlı sanatkarlar, yanmayan, yeniden dönüştürülebilen, sağlam çeliği tercih ederlerdi. Bu noktadan hareketle sistemimiz belirlenmiş oldu: Ahşap karkas sistemini dülgerlik esasına göre hafif çeliğe ayarlamak yani "TS 647 Ahşap Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları"na uyan eşdeğerde çelik elemanlarla ahşabın işlevini yerine getirmek. "Mecanorm", ülkemizin başta deprem olmak üzere toplumsal, teknolojik düzey, yapı sektöründeki yaygın işgücü gibi özellikleri gözönünde tutularak geliştirildi: Örneğin kaynaklı bağlantılardan uzak durduk, bütün bağlantılarda çelik bulon kullandık, çünkü: 1. Her yerde elektrik enerjisi bulmak mümkün değil. Güçlü jeneratörlere gereksinim duymak bizi başlangıç ilkelerinden uzaklaştırır. 2. Enerji bulunsa bile şantiye koşullarında yapılacak kaynak işine ne denli güvenilebilir? Niteliksiz kişilerin yaptığı kaynak köpürebilir, kopar, çapak temizlenmeden üstünkörü atılan bir antipas kısa süre sonra cürufla birlikte düşerek kaynak bölgesi paslanmaya açık hale gelir. 3. Bütün bu işlemler en iyi şekilde yapılsa bile bu kez nitelikli bir uzman kadroya gerek var demektir ki bu da yaygın ve ekonomik kullanıma engeldir; Standartlaşmış ve şantiyeye tam ölçülerinde geliştirilmiş çelik malzemenin atölye koşullarında anti-korozyon önlemlerinin alınmış olması, görerek hemen kapılıveren montaj tekniği bütün bu olumsuzlukları saf dışı bırakmaktadır. Bu koşullarda; -deprem gerçeği karşısında- kendinizi endişelerinizden, inşaat ekibinizi ise betondan kurtarmanın zamanı geldiğini düşünmez misiniz? El Mimar Orhan BALTACIGİL Gelişimci Mimarlar
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=