Yalıtım Dergisi 30. Sayı (Mayıs-Haziran 2001)

bilimsel -------------- 800 750 700 Ü <oo >- w z 600 w o 550 1 500 450 500 ' ' ' ' ' 7 -~-------~------- ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' -------r-------•-------J _______ _ 1 I 1 1 1 1 : 550 600 650 700 750 HESAP [C] Şekil 4.4. Deney ve hesap somıçlarmm kritik sıcaklıkfar (izerine karşılaştırılması. NARİNLİK NARİNLİK NARİNLiK Şekil 5.1. Yangına maruz çelik taşıyıcı kolonfarda narin/iğe verölatifeksantrisite Ç "' e/d'ye bağlı olarakburkulma gerilmesinin değişimi. 3 2 YALITIM• HAZiRAN2001 ısınma hız-ları yüksek olduğundan, yan-gın dirençleri yerine kritik sıcaklıkla-rın karşılaştrıl-ması daha uygun olmaktadır. Deney sonuç-larının, hesap sonuçları ile karşılaştırılması, bu ne-denle göçme sırasında ölçülmüş Tu sıcaklıkları üzerine ya-pılacaktır. So-nuçlar Şekil 4.4'de verilmektedir. Yapılan deneylerde gözlenen Tu kritik sıcaklıkları 550 C ile 700 •C arasında bulunurken ko-lonların yangın dirençleri 11-20.5 dakika arasında kalmaktadır. Profil faktörüne (U/A) bağlı olarak ısınma hızlan 30 •C/dak - 50 •C /<lak arasında elde edilmektedir. Bu nedenle kritik sıcaklıklar, yangın direnci yanında daha fazla önem kazanmaktadır. Kolon yüklerinin 2, 4 ve 5 no lu deneylerde % 70 düzeyinde bulunmasına rağmen yangın dirençleri 11F30" sınıfına gir-me-mektedir. Şekil 4.4 den görüleceği gibi deneyler ile hesap sonuçları arasında iyi bir uyum bu-lunmakta, deney ile hesaplanan kritik sıcaklıklar arasında max 15 ·c ile 30 'C arasında fark-lılık göze çarpmaktadır. Yine Şekil 4.4 den belli olduğu gibi, deney ve hesap ile elde edilen kritik sıcaklıklar, 7 nolu deney dışında, %5 lik tolerans bölgesi içine düşmektedir. Bu deneydeki uyumsuzluğun nedeni saptanamamıştır. Gelişfüilmiş olan hesap programı özellikle, merkezi yüklü simetrik çelik kolonların yan-gın diren-cini nümerik olarak saptamada güvenilir olmaktadır. Bu nedenle, taşıyıcı kolonların eksantrisiteleri, DiN 4114 e göre istenmeyen eksantrisite içinde kalmalı veya bağıntı (4.10) ile verilen değer ile uyumlu olmalıdır. Tablo 4.1 deki verilere göre 2 no'lu deneyde tatbik edi-len yükün eksantrisitesi, istenmeyen eksantrisiteden daha büyük olduğundan, hesap sonucunun deney ile olan uyumluluğu %5 lik sınırda ancak kalmaktadır. Tablo 4.1 deki 1 nolu deney nümerik olarak analiz edilmemiştir. Bu deneyde uygulanan yangın sıcaklıklarının ISO 834 eğrisinin altında kaldığı belirtilmektedir. 5. Nümerik-ParametriAknaliz: Geliştirilmiş olan hesap programı, özellikle, merkezi yüklenmiş simetrik çelik kolonların deney sonuçlarını yeterli bir duyarlılıkla önceden belirleyebilmektedir. Hesap programı il. Mertebe teorisinin sonuçlarını doğrudan doğruya bulduğundan, sonuca ulaşması ve kritik sıcaklığı belirlemesi,çok kısa bir hesap sürecin• de elde edilmektedir. Göçme durumu, her zaman adımında, kolon yÜ• künün göçme yükü ile karşılaştırılması ile yapılmaktadır. Mevcut kolon yükünün kritik yükü aştığı yangın süreci, kolonun yangın dayanımını vermektedir. Yalıtımsız kolonların yangın direnci düşük ol-duğundan, zaman adımlarını yarım dakika aralıkla seçmek, yangın direncinin saptanma-sında yeterli bir duyarlılık sağlamaktadır. Bu çalışmada, yalıtımsız simetrik çelik taşıyıcı kolonlara ait yangın dirençlerini veren bir abak hazırlanmıştır. Bu abakta, kolonların merkezi yüklendiği öngörülmüş, sadece "eu" istenmeyen eksantrisitesinin varlığı kabul edil-miştir. Narinliğin değişmesi durumunda, kritik gerilmenin nasıl değiştiği sıcaklık parametresine bağlı olarak verilmiştir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=