teknik --------çeşitli-rahatsızlıklara-maruz kalacaklardır. Bu tip ortamlarda gürültüye neden olan cihaz veya cihazlarise, öncelikle kaynakta önlem alınması tercih edilmelidir. Bu önlemleri şu şekilde sıralayabiliriz: a. Gürültü kaynağından titreşim yolu ile yayılan sesin önlenmesi: Yüzer döşeme uygulamaları yapılması, Yay,amortisör, ped gibi titreşim önleyiciler kullanılması. b) Gürültü kaynağının hava yolu ile yayılan sesinin önlenmesi: Gürültü kaynağının kaportasında önlem alınması, Gürültü kaynağının kabin içine alınması, Gürültü kaynağı civarında gölgeleyiciseperatörler kullanılması. Bu çalışmaların yapılamaması ya da yetersiz kalması durumunda,mekanın tümüne yönelik uygulamalaryapılmalıdır. Bu tür çalışmalarda ise uygun tip ve özelliklerdeses yutucu malzeme kullanılmasına özen gösterilmelidir. Çalışmalar sırasında işyeri güvenliği, çalışma güvenliği, çalışan sağlığı öncelikleönemsenmelive gürültü düzeyi ile ilgili iyileştirmeler yapılırken çeşitli olumsuzluklarayol açılmamalıdır. Ortamdaki gürültünün nedeni ortamı kullananinsanlarise; bu tür mekanlarda öncelikle tavan, duvar ze- --min-yüzeylerindeses yansıtıcılığı düşük malzemeler tercih edilmelidir. Sorunun çözülmemesi durumunda ise uygun yüzeylerde ses yutucu malzemeler ve seperatörlerin kullanımına gidilmelidir. En doğru çözümse projelendirme esnasında konunun irdelenmesvi e gerekliönlem-_ !erin baştan alınmasıdır. Ses Geçiş Kaybı Sağlamaya Yönelik Çalışmalar: Bu tür çalışmalar kapalı bir mekandaki sesin komşu mekana veya dış kana dış ortamdan veya komşu mekandan gelen sesin geçişini azaltmayı öngören çalışmalardır. Bazı hallerde ise her iki özelliğin birlikte istenmesi gerekebilmektedir.Gerçekte her iki amaçta da yapılması gereken çalışma benzeş olmaklabirlikte, farklı detayların kullanılması gerekmektedir. Ses geçiş kaybı sağlamaya yönelik çalışmalarda tek bir malzemeninsürülerek, püskürtülerek, yapıştırılarak olumlu sonuçların alınması beklenmemelidir.Bu konuda en sık yapılan hata ise; ses yutucu bazı malzemelerin uygulanması ile ses geçiş kaybı sağlanması beklenen çalışmalardır. Unutmamak gerekir ki, bir malzemeninses yutma performansı - özellikle bazı frekanslarda-ne kadar iyi olursa olsun, bu özellik o malzemenin ses geçiş kaybının iyi olduğu anlamına gelmemektedir. Ses geçiş kaybı amaçlayan çalışmalarda önemlietken kütledir. Kullanılan malzemeveyamalzemeleryüzey ağırlıkları ile sesi oluşturan basınç dalgalarına direnebilmelive titreşerek ses kaynağı haline de geçmemelidirler. Bir yüzeyin ses geçiş kaybı değerini ağırlık, kalınlık, elastiklik modülü gibi kriterler etkilemektedir. Ayrıca ses şiddeti logaritmikbir büyüklük olduğundan, yüzey ağırlığının arttırılması durumunda elde edilen iyileşmelerde logaritmik olacaktır. Bu nedenle çift yüzey oluşturulması tercih edilmelidir. Genelolarak ses geçiş kaybı çalışmalarında ağırlık, boşluk ve ses yutucu malzeme kullanımı bir arada ele alınmalı ve kullanılan malzemelerin özellikleribilinerek detaylar oluşturulmalıdır. Bu çalışmalarda önemli bir etkense; uygulamanın titiz ve eğitimli insanlarca yapılması, denetlenmesidir. SESLE İLGİLİ ÇALIŞMALARDA KULLANILAÜNRÜNLER 1. Hava sesi için kullanılanlar: • Yüzey ağırlığı fazla olanlar • Kompozitolanlar b. Ses sönümleyiciürünler • Çıplak bırakılabilenler • Çıplak bırakılamayanlar 2. Titreşim sesi için kullanılanlar: a. Basmayüküne karşı kullanılanlar Yüzer döşeme amaçlı kullanılanlar Yaylarve amortisörler b. Çekmeyüküne karşı kullanılanlar - Yaylarve amortisörler 3. Akustikdüzenleme için kullanılanlar a. Ses yönlendiriciler b. Ses sönümleyiciolup reberverasyonsüresi kontrolü için kullanılanlar. Sonuç: Ses konulu çalışmalarda öncelikle şunlara dikkat edilmelidir: Konu projelendirme aşamasında ele alınmalıdır, Problemler doğru saptanmalıdır, Çalışmaya konu mekan veya ortam koşulları belirlenmelidir, Elde edilmesigereken sonuç belirlenmelidir, Doğru detaylar oluşturulmalıdır, Kullanılacak malzemeözellikleri bilinerek seçim yapılmalıdır, Tercih edilen malzemeve detayların kullanımında sesle ilgili iyileştirmeler sağlanırken, başka sorunlara yol açılmamasına özen gösterilmelidir, Uygulama eğitimli kişiler tarafından ve titizlikle yapılmalıdır. Kaynaklar: Selma Kurra; 3. Ulusal Akustık Kongresi Bildirisi Murat Eric; Yapı Fiziği ve Malzemesi MuzafferÖzer; Yapı Akustiği ve Ses Yalıtımı 2D Yapı Çalışmaları D YALITIM• NiSAN2001 2 5
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=