enerJı ___________ _ yalıtılmamış borulardan veya armatürlerden kaybolan enerjinin yanı sıra, çalışan insanların, yalıtımsız tesisat elemanlarına dokunmaları sonucu meydana gelecek olan yaralanmalar ve ortamın fazla ısınmasından doğan sistem arızaları da istenmeyen durumlardır. Yalıtım malzemeleri, genelde bina yalıtımı, teknik tesisat yalıtımı ve sanayi tesisat yalıtımlarında kullanılmaktadır. lsı yalıtımı nerede yapılırsa yapılsın, faydalarından maksimum yararlanabilmek için, hangi yalıtım malzemesini nerede ve hangi kalınlıkta kullanmak gerektiği çok iyi analiz edilmelidir. Yalıtım malzemeleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilmektedir. Mineral lifli malzemeler Camyünü, Taşyünü, Seramikyünü Sert Plastik Köpükler Expanded Polistiren (EPS), Extruded Polistiren (XPS), Fenol Köpüğü, Poliüretan Yumuşak Köpükler Flex Malzemeler Elastomerik Kauçuk Köpüğü, Polietilen Köpük Cam Köpüğü, Kalsiyum Silikat türü malzemeler Bir ısı yalıtım malzemesinden istenilen başlıca özellikler şunlardır: ısı yalıtım malzemeleri, ısı kayıp veya kazançlarını azaltmak amacıyla kullanılır. ısı yalıtım malzemeleri kullanılırken birçok özelliği de bünyesinde bulundurması istenmektedir. En çok aranan özellikler kısaca aşağıda açıklanmıştır. ısı iletim Katsayısı (1ı,): Yalıtım malzemelerinde aranan en önemli özelliktir. ısı iletim katsayısı 1ı, değeri ne kadar küçükse, malzeme ısıyı o kadar az geçirir, yalıtım özelliği de o kadar iyidir. Neme Karşı Duyarlılık: Sudan direkt olarak etkilenmemeli ve higroskopiklik veya kapilarite yoluyla dolaylı olarak ıslanıp 1ı, değeri yükselmemelidir (kötüleşmemelidir). Sağlığa Etkileri: Üretim, uygulama ve kullanım sırasında sağlığa zarar vermemelidir. Buhar Difüzyon Direnç Katsayısı (µ): Malzemenin buhar difüzyonuna gösterdiği direnci ifade eden buhar difüzyon direnç katsayısı yüksek olmalıdır. Çeşitli Kuvvetlere Dayanıklılığı: Kullanım yerine göre basınca, çekmeye, gerilmeye mukavemeti, elastikiyeti, kırılganlığı ve sarsıntıya dayanıklılığı verilmelidir. Direnci: Korozyon, çürüme, küflenme, haşarat barındırma gibi etkenlere karşı direnci olmalıdır. Şekil Değiştirmezliği: Fiziksel etkiler ve ısı değişiklikleri sonucu boyut ve şekil değiştirmemesi, küçülmemesi ve büyümemesi istenir. Aksi halde değişiklik değerleri verilmelidir. Ayrıca ıslanma sonucu boyut değiştirmesi istenmez. Sıcaklığa Dayanma ve Yanma Durumu: lsı yalıtım malzemesinin hangi sıcaklıklar arasında kullanılacağı belirtilmeli, alev ve yanmaya karşı dayanıklı olmalıdır. Yanması sonucu boğucu ve zehirleyici gaz çıkartmamalıdır. Kullanılabilirliği: Boyutları taşınmaya ve uygulamaya müsait, işçiliği kolay olmalıdır. Gözenek Yapısı: Açık veya kapalı gözenekli olduğu belirtilmelidir. Yoğunluğu: Kullanım yerine göre olabildiğince az yoğunlukta olmalıdır. Genel Özellikler: içerdiği malzemeler, hücre yapısı, yoğunluğu, piyasaya arz şekli ve boyutları verilmiş olmalıdır. Ekonomikliği: Yalıtım malzemesi, benzerleriyle karşılaştırıldığında ekonomik bir fiyata sahip olmalıdır. Ayrıca, atmosfer şartlarına ve asitlere karşı dayanıklı olmalıdır. Tesisat yalıtımı yapılırken genellikle vana ve armatürlerin de yalıtılması gerektiği göz ardı edilir. Zannedildiğinin aksine, yalıtılmamış olan vana ve armatürler, çok büyük enerji kayıplarına sebep olurlar. Bu yüzden de mutlaka yalıtılmaları gerekir. Sadece yalıtım yapmakla sağlanacak olan enerji tasarrufu ve çevre kirliliğinde meydana gelecek olan azalma, çok önemli mertebelerdedir. Bu yüzden de mevcut yapı ve tesisatların da ısı yalıtım önlemleri alınmalı, yeni yapılacak olan yapılarda ve tesisatlarda gerçek anlamda ısı yalıtımı yapılması sağlanmalı, ısı yalıtım yönetmeliklerinin uygulanması için kontrol mekanizması sıkı tutulup, yönetmelikler revize edilerek güncelleştirilmeli, tüm ülkede ısı yalıtımı bilinci oluşturulmalıdır. Enerjinin verimli kullanımı: Ekonomik kazanç Temiz bir çevre Konforlu bir hayat Kaynaklar: 1. ALTIN, V. Dostumuz mu Düşmanımız mı?, Bilim Teknik Dergisi 2. KARAKOÇ, T.H.· BINYILDIZ, E.-TURAN, O. Binalarda ve Tesisatlarda lsı Yalıtımı, ODE Teknik Yayınları No: G 20, Eylül 1999 3. EURIMA (European lnsulation Manufacturers Association) Yayınları. ı:.ı YALITIM• ŞUBAT 2001 31
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=