Yalıtım Dergisi 24. Sayı (Mayıs-Haziran 2000)

dosya TMMOB Eskişehir Makina Mühendisleri Odası: ŞUBE SEKRETERiERHANKUTLU. Şubemizin görüşleri aşağıdaki üç maddede toplanmıştır; Madde: 3 Proje Müellifi: Mimarlık, mühendislik tasarım hizmetlerini iştigal konusu olarak seçmiş, yapının etüt ve projelerini hazırlayan gerçek ve tüzel kişileri. * Proje Müellifi (Değişiklik Önerimiz): Mimarlık, mühendislik tasarım hizmetlerini iştigal konusu olarak seçmiş, yapının etüt ve projelerini hazırlayan TMMOB'ne bağlı Odalarca belgelendirilmiş gerçek ve tüzel kişileri. Şantiye Şefi: Yapım işlerini yapım müteahhidi adına yöneten ve uygulayan mühendis ve mimarları. * Şantiye Şefi (Değişiklik Önerimiz): Yapım işlerini yapım müteahhidi adına yöneten ve uygulayan TMMOB'ne bağlı Odalar tarfından uzmanlıkları belgelendirilmiş mühendis veya mimarları. Madde: 6 il Yapı Denetim Komisyonu: il bayındırlık ve iskan müdürlüğünün koordinatörlüğünde valilik, bayındırlık ve iskan müdürlüğü, merkez belediyesi, büyük şehirlerde büyük şehir belediyesi ve ilgili meslek odaları temsilcilerinden oluşur. * il Yapı Denetim Komisyonu (Değişiklik Önerimiz): il bayındırlık ve iskan müdürlüğünün koordinatörlüğünde valilik, bayındırlık ve iskan müdürlüğü, merkez belediyesi, büyük şehirlerde büyük şehir belediyesi ve TMMOB'ne bağlı Odaların temsilcilerinden oluşur. ilçe ve Yapı Denetim Komisyonu: Kaymakamlığın koordinatörlüğünde; kaymakamlık, bayındırlık ve iskan müdürlüğü, ilçe belediyesi ve ilgili meslek odaları temsilcilerinden oluşur. * ilçe Yapı Denetim Komisyonu (Değişiklik Önerimiz): Kaymakamlığın koordinatörlüğünde; kaymakamlık, bayındırlık ve iskan müdürlüğü, ilçe belediyesi ve TMMOB'ne bağlı Odaların temsilcilerinden oluşur. * Geçici Madde 4'ün kaldırılması. TMMOB Balıkesir il Koordinasyon Kurulu Sekreterliği: Ülkemizde "depreme dayanıklı yapılaşmanın sağlanması" parlak cümleleriyle Kanun Hükmünde Kararname yayınlayanlar, şunu akıllarından çıkarmamalıdırlar. Depremi felekate dönüştüren temel nedenler bellidir. Bunlar; • Yapılaşmada plansız ya da bilime aykırı hazırlanan imar planlarıyla oluşturan "yanlış yer seçimi" keyfi yapılan imar değişikliği vb. ile planların anlamsızlaştırılması. • Kaçak, projesiz ve "yasa dışı" yapılaşma. • Ruhsatlı ancak "denetimsiz" yapılaşma. • Müteahhit, kalfa ve usta gibi yapım sürecinde yer alan kesimlerden aranacak niteliklerin belirlenmemiş oluşu nedeniyle, oluşan "hatalı ve yanlış" yapılaşma. • Yapılarda standart dışı malzemelerin çok yaygın kullanımından dolayı oluşan "kalitesiz" yapılaşma. • Alım gücü ve genel kültür seviyesi düşürülen toplumun, malzeme ve işçilikte "ucuz-kalitesiz" olana yönelmesi. • Yapılaşmadaki aykırılıkların giderilmesinde "yasal yaptırım" eksikliği. • Mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin, inşaat sahiplerinin "işverenlik" ilişkisine ve insafına terk edilip, özellikle yapı denetiminde "denetleyenin denetlenene bağlı" kılınmasıdır. Bu hastalıkları üreten gerçek neden; yapılaşma, kentleşmeyi ilgilendiren temel kararlarda siyasilerimizin tek başına yetkili kılınmasıdır. Bilim adamları, mimarlar, şehir plancıları ve mühendislerin tümünün meslek odaları, sürecin dışında tutulmuştur. Artık ciddi bir yol ayrımındayız. Ülkemizde yaşanan deprem facialarından gerekli dersi çıkarmada kararlı mıyız? Evet deniliyorsa yapılacak şey özetle şudur; yapılaşmayı ve kentleşmeyi ilgilendiren kararlar yalnızca "siyasiler-idarecilerle" değil, meslek odalarının da katılımıyla birlikte alınmalıdır. Yapı denetiminde "mesleki ve bilimsel denetimin, meslek odalarının disiplini altında ve mimar-mühendis inşaat sahibinin (ayrıca yapı denetim firmalarının da) ücretli elemanı yapmayacağı bir kamusal hizmet statüsü içinde görev yapmalarını sağlayacak" düzenlemelere acilen gidilmelidir. Yoksa bugün hükümetin yaptığı gibi depremi felekate dönüştüren "temel nedenlerde" hiçbir iyileştirme yapılmayacak! Ama 1O Nisan 2000 tarihli 595 sayılı Kararnameyle "depreme dayanıklı yapı üretimi" iddiasıyla, "yapı denetim kuruluşları" oluşumuna imkan tanınacak. Büyük bir ihtimalle kara para sahiplerinin ve yabancıların kuracağı şirketlere; inşaat yaptıranlardan resmi maliyetin yaklaşık 1/10'u kadar bir bedeli "denetim harcı" adı altında toplamalarına imkan tanınacak. Yapılardan ciddi anlamda sorumlu tutulmayacaklar. Cumhuriyet'in kuruluşundan beri kendi mimar-mühendislerine TUS hizmetini "Kürt Mehmet nöbete" kurnazlığı ile "yetkisiz-parasız-her şeyden sorumlu" gördürüp; şimdi de bu hizmeti "yabancılara" bu kadar "para ve yetki" vererek, hem de milliyetçi bakan eliyle yaptırmak (!) Ruhsat verilişlerini de mantıklı bir nedene dayandırmadan 3 YALITIM• HAZiRAN 2000 31

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=