Binalarda Enerji Verimliliğinde Ülkemizdeki Durum ve Yeni TS 825'in Katkısı DOÇ. DR. ŞÜKRAN DİLMAÇ / T.Ü. ÇORLU MÜHENDiSLiK FAKÜLTESi Özet: E nerji tasarrufu ifadesinin tercih edildiği ülkemizde, enerji verimliliğinin gerekleri gözardı edilmektedir. Böylece hedef ülke kalkınması olması gerekirken, zaman zaman ülkenin kalkınmasına engel olmak pahasına enerji tüketimi kısıtlanmaktadır. Bu çalışmada enerji verimliliği binalar açısından ele alınmış ve bu anlamda yeni TS 825'den beklentilerle birlikte, bu standardaki eksikler ve bu standardın ilerisinde yapılması gerekenler uluslararası uygulamalarla karşılaştırılarak ifade edilmiştir. 1. Giriş: Enerji tasarrufu deyince genel olarak ilk akla gelen enerjinin kullanılmaması olmaktadır. Halbuki ülkenin kalkınabilmesi ve gelişmiş teknolojilerden faydalanılması ancak enerji tüketimi ile mümkündür. Dar bir açıdan bakıldığında enerji tasarrufu ifadesi, ülkenin kalkınmasına ve toplumunrefahdüzeyi- • nin iyileştirilmesine konan bir engel halini almaktadır. Böylece bir yaklaşım ancak, enerji sorunun ilk ortaya çıktığı 2 6 YALITIM• NiSAN2000 sınırlı bir zaman diliminde kısa vadeli bir çözüm olabilir. Birincil enerji kaynaklarının, tükenme senaryolarının ifade edildiği, çevre kirliliğinin uluslararası zirvelerde tartışıldığı günümüzde enerjinin çok duyarlı bir şekilde kullanılması gerektiği açıktır. Ülkelerin kalkınmasına ve toplumun refah düzeyinin iyileştirilmesine engel oluşturmayacak şekilde enerjinin duyarlı kullanılması "enerji verimliliği" kavramı ile ifade edilmektedir. Enerji verimlililği kavramında, hedeften vazgeçilmez, ancak hedefe daha az enerji tüketerek, çevreye daha az zarar vererek ve daha düşük maliyetle ulaşılmaktadır. Enerji verimliliği, enerjinin kullanılırken tasarruf edilmesidir, birdiğer ifade ile de, hedefe ulaşmak için enerjinin akılcı ve duyarlı kullanılmasıdır. Kullanıcıların sağlığı ve verimliliği açısından gerekli olmasına rağmen, üç lambadan birini söndürmek enerji tasarrufu olabilir ama enerji verimliliği değildir. Üç lambanın sağladığı aydınlatma düzeyini, üç lambanın tükettiğinden daha az enerji tüketerek sağlayan bir lamba üretmek ve kullanmak enerji verimliliğidir. 2. Binalarda Enerji Verimliliği: Binalarda enerji verimliliği denildiği zaman, binalarda ısıtma-soğutma-havalandırma-aydınlatma amaçlı enerji tüketimlerinin toplamının, kullanıcılarınsağlıklı ve üretken olabilmeleri için gerekli fiziksel şartları sağlayarak minimum olması kastedilmektedir. Bunun sağlanabilmesi için, tasarımın ilk aşamalarından itibaren yapı fiziği projelerinin de hazırlanması gerekir.Mimari projenin, statik projenin ve yapı fiziği projelerinin disiplinler arası bir çalışma anlayışı ile ve bir bütün olarak değerlendirilmesi gerekir. Mimari proje bittikten sonra, statik ve yapı fiziği problemlerinin çözülmeye çalışılması, tamiri imkansız sorunlara sebep olabilmektedir. Binalarda enerji verimliliğinin artırılması için: a. Binanın enerjigereksiniminin azaltılması. b. Enerji ihtiyacının doğal kaynaklardan sağlanması esastır. Binanın enerji gereksiniminin azaltılması ancak, binalarda yüksek ısı yalıtım düzeyinin sağlanması ile; enerji ihtiyacının doğal kaynaklardan sağlan-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=