İnşaat Sürecinde ••Toplam Kalite'' Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Deprem Mühendisliği Anabilimdalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Nuray Aydınoğlu'nun bu yazısı 19 Kasım 1999 tarihli Milliyet Gazetesi Entel/ektüel Bakış sayfasından alınmıştır. Sorun: "Proje•proje denetimi-inşaatinşaat denetimi" dörtlü mekanizmasının olmaması. Çözüm: Türkiye'nin sorunu, mesleki yeterliliği olan "kaliteli insanlar"ın ve ancak o tür insanların ortak çabaları ile oluşturulabilecek "proje•proje denetimi-inşaat-inşaat denetimi" dörtlü mekanizmasının bu ülkedeki inşaat sürecindeyerini alamamış olmasıdır. Sorunun çözümü de ancak, inşaat sürecinde"toplam kalite" hedefi doğrultusunda, aşağıda tanımladığımız "yeni kurumlar"ın oluşturulması ile sağlanabilir. Yozlaşan müteahhitlik karne sistemi ile özdeşleşen ve halkın gözünde itibarını tümden yitiren "kamu müteahhitliği kurumu" ortadan kaldırılmalıdır. ÖnceliklehalenTicaret Odaları'nda bir alt meslekgrubu olarak yer alan müteahhitlere, kendi bağımsız meslekörgütlerini, yani "inşaat Müteahhitleri Odası"nı kurabilme olanağı yasal olarak mutlaka tanınmalıdır. Türkiye'de de yapılması gereken temel reform, mühendislik hizmetlerini görecek olan mühendisin niteliklerinin yeniden tanımlanması ve "Mühendislikte MeslekiYeterlilik" sisteminin getirilmesidir. Hazırladığım bir "Yetkin MühendislikYasa Tasarısı" ile "Yetkin inşaat Mühendisliği Uygulama Yönetmeliği" mühendislik camiasına sunulmuştur. Yeni mezunların bir tasırım bürosundabelirli bir süre başarı ile çalışmasından sonra, bir ulusal jüri tarafından yapılacak çok ciddi bir sınav sonucundaverilecekbir meslekiyeterlilik-teknikdüzeni şarttır. Çok önemsiz yapılar dışında tüm binaların projelerinin,sadeceve sadece "Yapı Mühendisliği" dalında uzmanlaşmış yetkin inşaat mühendisleri tarafından yapılması şartı yeni imar Yasası'nda kesin hükme bağlanmalıdır. Projenin ayrıca, yetkin mühendisler arasından seçilerek"Yetkin Proje Denetim Mühendisleri" tarafından denetlenmesive onaylanması zorunludur. Projeyiyapanve denetleyenyetkin mühendisler,yapabilecekleri hatalar nedeni ile cezaive mali tüm sorumlulukları üstlenmeli ve bu nedenle "mesleki sorumluluk sigortası" yaptırmalıdır. Belediyelerbu şekilde onaylanmış olarak kendilerineteslim edilen projeleri,sadeceimar mevzuatına uygunluk bakımından irdeleyecek ve imar ruhsatını verecektir. Böylece.esasenyerine getirmedikleri bir sorumluluk olan proje onay sorumluluğu, belediyelerinüstünden alınmış olacakve belediyelerbu amaçlateknik eleman istihdam etmeyükündende kurtulacaklardır. inşaat denetimi, yine yetkin inşaat mühendisleriveya onların birleşerek oluşturacakları denetim firmaları tarafından "kamu adına" yapılmalıdır. Proje hizmetinde olduğu gibi, denetim işi ile ilgili denetim mühendislerimali hususlarda iş sahibi ile muhatap olmamalıdır. Görevlendirme inşaat Mühendisleri Odası' nda görevli yeminli bir kurul tarafından yapılmalı ve hizmet bedeli de iş sahibi tarafından Oda'ya yatırılmalıdır. Müteahhit yanlış uygulamayapar ve uyarılara rağmen yanlışlığını sür dürürse, yetkin mühendisinveya denetim firmasının inşaatı durdurma yetkisi olmalıdır. il YALITIM• NiSAN2000 2 3
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=