Konut İnşaatında Yaygınlaşan Teknoloji: Hafif Çelik METALÜRJİ MÜH. ALİ İDİL/ ALGA MÜHENDiSLiKLTD. ŞTI. H afif çelik'. kiriş ve kolonların ışlevlerının çelık sactan bukülmüş profillere yüklendiği inşaat sistemidir. Tek veya az katlı yapılarda çelikten ekonomik ve endüstriyel olarak yararlanmak üzere geliştirilmiştir. 1990'11 yılların başından beri yaygın olarak uygulanmaktadır. "Doğum yerleri" deprem ülkeleri olan ABD ve Avustralya olmakla birlikte deprem kuşağında olsun-olmasın, Japonya, Kanada, Fransa ve lsveç gibi başka bir dizi gelişmiş ülkede de rağbet bulmuştur. Adı geçen ülkelerin belli başlı üniversiteleri ve inşaat firmaları çeşitli enstitüler oluşturarak bu tekniğin gelişmesi için katkılarda bulunmuşlardır. Bu ülkelerin inşaat sektörlerinin pazar yapısını değiştiren bu teknik hızla gelişmekte ve yayılmaktadır. Geçtiğimiz yıl söz konusu ülkelerden ABD'nde Hafif Çelik konut inşaatı pazar payında % 30'Iara ulaşmıştır. oran diğer ülkelerde de her yıl hızla yukarı çıkmaktadır. Bu ülkelerden yalnızca deprem kuşağı dışındakilerde değil, ABD gibi kimilerinde de Hafif Çeliğin ekonomik ve kullanışlı oluşuna en az depreme dayanıklılığı kadar önem veriliyor. Taşıyıcı Olarak Çelik Çeliğin betonarmeye göre çok sayıda avantajndan ülkemizde en güncel olanı kuşkusuz sağlamlığıdır. Çelik betonarmeye göre çok daha esnek ve dayanıklıdır. iki malzemeyi sarsıntı halinde kıyaslamak bile yetersizdir. Hacim olarak çok daha az miktarda çelik betonarme yerine • kullanıldığında sarsıntıya karşı hem daha esnek hem de taşıma gücü daha yüksek bir yapı elde edilir. Bu özellikler zaten çok eskiden beri biliniyordu. Boğaz köprüleri ve dünyadaki benzerleri, ülkemizdeki ve dünyadaki başlıca devasa yapılar, hangar, fabrika, spor salonu gibi sağlamlığı ve güvenirliliği birinci derecede önemli yapılar vb. bu nedenlerle çelikten yapılmışlardır. Sismik hareketlere dayanıklılıktan başka bu yöntemin öncüsü olan ülkelerdeki diğer yaygınlaştırıcı etmenler malzemenin yüksek kalitesi ve çevresel kaygılar (aşırı çimento üretimi ve kum tüketimi gibi) olmuştur. Adı geçen türdeki büyük yapıların ül- ,. kemizde hala betonarmeden inşa edilenleri bulunsa da gelişmiş birçok ülkede artık betonarme köprü, viyadük vb. yapılmıyor. Ya çelik+beton, ya da sırf çelik konstrüksiyon kullanılıyor. Üstelik bunların arasında deprem kuşağında olmayanlar da var. Stratejik yapılarda (maalesef diğerlerinde değil) belirleyici olan öncelikle sağlamlıktır. Kısa vadeli ekonomi bunlarda ikinci planda gelir. Yapıda Ağırlık inşaat "hafif" olmalıdır. Ne kadar ağır olursa o kadar şiddetli sarsılır. Çünkü YALITIM• ŞUBAT 2000 2 9
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=