Karbon Fiber Metodu ve inşaat Sektörü MİMAR AKİF BARALI TEKNOMEDMÜHENDiSLiK Krbon lifleri dünyada bilinen en sağlam malzemelerden biridir. ipek görünüş ve ineliğinde olan karbon lifleri gerilmeye karşı çelikten 14 kat daha mukavim olmasına rağmen ağırlığı çeliğin beşte biri civarındadır. Bu olağanüstü sağlamlığı nedeni ile karbon lifleri ve karbon liflerinden dokunmuş kumaşlar endüstrinin çeşitli kademelerinde kullanılagelmektedir. Uzay ve havacılık sanayisi bu malzemeyi dünyada en çok tüketen, en eski uygulama alanlarından biridir. Olağanüstü sağlamlık ve hafifliği nedeni ile uçak kanatları ve gövde aksamı karbon liflerden imal edilmektedir. Normalde iplik yumuşaklığında olan lifler kolayca istenilen şekle getirilmekte ve özel epoksi reçinesi ile muamele edilince çelikleşmektedir. Bugün uçakların bazı parçalarının standart olarak imal edilmesinde bu yöntem kullanılmaktadır. Yüksek performans isteyen ve yüksek hızlarda aerodinamik yüklere maruz kalan yarış otomobillerinin kaporta aksamı, sürat teknelerinin gövdeleri de karbon liflerden imal edilmekte ve araçların performansını artırmaktadır. Karbon liflerinin su ve nemden etkilenmemesi ve korozyon probleminin olmaması da ayrıca artı bir değer oluşturmaktadır. Hafifliği ve gücü nedeni ile bisiklet, tenis raketi gibi pek çok değişik alanda kullanılan karbon liflerinin kullan·ım sahası her geçen gün artmaktadır. Karbon liflerinin değişik bir uygulama alanı da inşaat sektörüdür. inşaat sektörü karbon liflerin en son uygulama alanlarından biri olup olağanüstü başarılı sonuçlar vermiştir. Her ne kadar inşaat sektörünün yüksek miktarlarda ve ekonomik maliyetli malzeme gereksinimi var ise de, karbon liflerinin kullanımının artması ile beraber maliyetler makul seviyelere inmiş ve inşaat sektöründe kullanılabilecek hale gelmiştir. Özellikle deprem ve korozyon hasarlı binaların ekonomik ve hızlı onarımlarında çığır açacak neticeler vermiştir. Tamirdeki pratiklik, binaya ekstra yük getirmemesi ve eşyaların boşaltılmadan binanın tamir ve takviye edilebilir olması ve çelikten 14 misli güçlü.olmanın verdiği olağanüstü sağlamlık bu tekniğin en belirgin avantajlarındandır. Bugün inşaat sektöründe karbon liflerin belli başlı kullanım sahaları şöyle sıralanabilir. • Orta ve hafif deprem hasarlı binaların tamiratı. • Hasarsız binaların sağlamlık derecelerinin artırılması. • Yeni inşaatların deprem dayanıklılığı ve buna bağlı olarak satış değerlerinin artırılması. • Korozyon hasarlı, köprü, viyadük, apartman kolon ve kirişler ve duvarların tamiratı. • Tarihi eser, cami kubbe ve minarelerin tamiratı. • Ahşap yapıların restorasyonu ve güçlendirilmesi. Karbon lifleri ile tamir metodunun en bariz avantajı yapının içerisinde ancak birkaç milimetrelik bir kalınlık eklemesine rağmen klasik metodlarla elde edilecek sağlamlığın kat kat fazlasını elde edebilmesidir. Karbon !itleri her ne kadar çok yaygın olarak birçok uygulamada kullanıyor ise de, inşaat sektörüne uygulanması kendine has patentli bir teknoloji gerektirmektedir. inşaat tamiratı için kullanılan karbon liflerinin özel bir şekilde örülmesi ve normal karbon liflerden daha dayanıklı olması gerekmektedir. inşaat sektörü uygulamaları için geliştirilen reçineler özel olarak formüle edilmiş olup normal reçineler kullanıldığında istenilen neticeler alınamamaktadır. YALITIM• ŞUBAT 2000 2 3
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=