43 YALITIM • Mayıs / 2024 MAKALE ğinde, daha zayıf ve hasara karşı daha duyarlı hale gelirler. Bu, özellikle yüksek sismik aktiviteye sahip bölgelerde bulunan binalar için geçerlidir. Örneğin, temel yapısı hasarlanan bir binanın çok hafif şiddetteki depremlerde bile çökme olasılığı oldukça yüksektir. İnşaat mühendisleri olarak depreme dayanıklı binalar tasarlamak ve inşa etmek önemlidir. Ek olarak, mukavemetlerini ve stabilitelerini sağlamak için binaları uygun şekilde korumak önemlidir. Uygun Olmayan Yapı Malzemesi Kullanımı: Binanın sağlamlığı, inşası sırasında kullanılan malzemelere bağlıdır. Çoğu durumda, standart altı malzemelerin ve inşaat yöntemlerinin kullanılması da bir deprem sırasında bir yapının çökmesine katkıda bulunabilir [2, 3]. Genel olarak, ahşap malzemelerden oluşan binalar, beton binalara göre çökmeye karşı daha az hassastır. Bunun nedeni, beton binaların oldukça rijit olmasıdır. SONUÇ Aslında binaların hasarlanmasına neden olan deprem değil, hatalı zemin, hatalı projelendirme, kalitesiz malzeme kullanımı ve niteliksiz uygulamalardır. Ülkenin şiddetli deprem geçmişine rağmen milyonlarca insanın yoğun nüfuslu yüksek binalarda yaşadığı Japonya gibi ülkeler, inşaat düzenlemelerinin insanları afetlerde güvende tutmaya nasıl yardımcı olabileceğini göstermektedir. İnşaat güvenliği gereksinimleri, bir binanın kullanımına ve deprem riski en yüksek alanlara yakınlığına bağlı olarak değişir. Günümüzde bina inşaatında, basit güçlendirmeden, bina boyunca hareket damperlerine, tüm yapıyı zeminin hareketinden izole etmek için dev bir amortisörün üzerine yerleştirmeye kadar çok çeşitli yöntemler uygulanmaktadır [13]. En önemli konu, binanın sismik güvenliğinin ilk günden itibaren korunabilmesidir. Bu da ancak, doğru projelendirme, doğru zemin etüdü, doğru malzeme seçimi, doğru detay çözümleri ve yalıtım uygulamaları ve nitelikli işçilikle sağlanabilir. Bunlardan birinin hatalı yapılması halinde binanın büyük risk altında olacağı unutulmamalıdır. n KAYNAKLAR [1] Url-1 <http://watanabe-koumuten.jp/blog/31152.html>, Reason for deterioration of seismic performance 1, 29.05.2023, erişim tarihi 14.02.2024. [2] Url-2 <https://www.structuralguide.com/collapse-due-to-earthquake/>, What Causes Structures to Collapse due to Earthquake, erişim tarihi 14.02.2024. [3] Url-3 <https://www.quora.com/Why-do-some-buildings-not-collapse-during-an-earthquake>, Why Do Buildings Fail In An Earthquake?, 12.04.2019, erişim tarihi 14.02.2024 [4] Akan, A. E., Bingöl, K., Örmecioğlu H. T., Er, A., Örmecioğlu, T. O., (2024) Görüntü sınıflandırma yöntemi ile depreme dayanıklı bir mimari tasarıma doğru, Asya Mimarlık ve Yapı Mühendisliği Dergisi, 23:1, 157-170, DOI: 10.1080/13467581.2023.2213299 [5] Url-4 <https://www.researchgate.net/figure/Current-understanding-of-pile-failure_fig1_225647765>, A critical review of methods for pile design in seismically liquefiable soils, Ağustos 2008, DOI:10.1007/s10518-008-9068-3,erişim tarihi 15.02.2024. [6] Url-5 <https://www.tensar.co.uk/resources/articles/understanding-settlement-in-geotechnical-engineering>, Geotechnical Settlement: Types and How They Work, Lees, A., 21.11.2019, erişim tarihi 15.02.2024. [7] Url-6 <https://www.jlconline.com/how-to/exteriors/using-adhesives-to-beef-up-houses_o>, Using Adhesives to Beef Up Houses, Cushman, T., 01.07.2009, erişim tarihi 15.02.2024. [8] Su, R.K.L., (2014) Shear and Flexural Stiffnesses of Reinforced Concrete Shear Walls Subjected to Cyclic Loading Article in The Open Construction and Building Technology Journal · July 2014 DOI: 10.2174/1874836801408010104 [9] Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, (2018), Resmi Gazete, 18 Mart 2018, Sayı. 30364, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, [10] Erdoğdu, Ş., (2003) Betonda Donatı Korozyonu: Ölçümü ve irdelenmesinde yaygın olarak kullanılan yöntemler ve teknikler. 5. Ulusal Beton Kongresi. İstanbul, Türkiye. 01-03 Ekim 2003. [11] Gürses, A., (2019) Bina Temellerinde Su Yalıtımı Sunumu, İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi, İstanbul. [12] İ.M.O. - İnşaat Mühendisleri Odası, (2010) Türkiye’nin Deprem Gerçeği Değerlendirmeleri Raporu , Ankara. [13] Url-7 <https://www.bbc.com/news/64568826>, Turkey earthquake: Why did so many buildings collapse?, erişim tarihi 15.02.2024 Şekil 5. Korozyon etkisindeki donatıda kesit kaybı [11].
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=