BAU Teknolojileri Dergisi 8. Sayı (Mart-Nisan 2023)

15 BAU TEKNOLOJİLERİ • Mart-Nisan / 2023 genelinde yaşanan finansman krizine karşı kendini koruma altına alıyor ve kendi iç dinamiklerini yaratıyor. Yeşil Mutabakat çerçevesinde AB ülkelerine desteklerin artırılması, süreçlerin kolay- laştırılması, çeşitlendirmesi, artırılması ve uzatılması gibi bir dizi muafiyete olanak tanıyor. Rekabetçiliğimizi zayıflatacak bir mekanizma ile karşı karşıyayız Günün sonunda hem ihracat yaptı- ğımız pazarlardan hem ithalat yaparken yarı mamul aldığımız pazarlarda tedari- ğimizi ya AB’den yapmak durumunda kalacağız ya da yarı mamul aldığımız ülkelerin de AB Yeşil Mutabakatı şartlarını yerine getirmesi gerekecek. Kısacası rekabetçiliğimizi zayıflatacak bir mekanizma ile karşı karşıyayız. İkili ticaretin önüne konulan engeller, ticaret savaşları kümelenmesi ve koru- macılık önlemleriyle uzun zamandır güncelleme bekleyen Gümrük Birliği anlaşmamız ciddi anlamda zedelenmiş- ken Yeşil Mutabakat Sanayi Planının yeni bir ticaret savaşına dönüşmemesi için devlet nezdinde yeni stratejilerin geliştirilmesi, AB standartlarına göre uyumlandırması gerekiyor. AB Yeşil Mutabakat’ı çerçevesinde mevzuat değişiklikleri yapılmalı Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği’ni Serbest Ticaret Anlaşması’na dönüştürecek güncel bir modeli dev- reye sokmak için acilen masaya otur- malıyız. İthalat yaptığımız ülkelerde de kontrolü sağlamamız lazım. AB Yeşil Mutabakat’ı çerçevesinde mevzuat değişikliklerinin yapılması gerekiyor. Öncelikli olarak acil dönüşüme ihti- yacı olan karbon-yoğun sektörlerden başlayarak, AB ile ticaretimizde yüksek payı olan diğer sektörlerin desteklen- mesi gerekiyor. Ticaret Bakanlığımıza konuyla ilgili şimdiden görüşlerimizi bildirdiğimiz bir yazı yazdık ve sür- dürülebilirlikle ilgili güncel bir destek paketi açıklanmasını umuyoruz. AB Yeşil Mutabakat’a uygun düzenlemelere ihtiyacımız var. Avrupa Parlamentosu Uluslararası Ticaret Komisyonunun (INTA) 1 Mart 2023 tarihinde gerçekleştirilen toplan- tısında Yeşil Mutabakat Sanayi Planı- nın ticari boyutu ile ilgili toplantıda şu konular ele alınmıştı; - Yeşil Mutabakat Sanayi Planının genel amacının AB’nin daha reka- betçi ve iklim nötr bir ekonomi haline getirilmesi olduğu, - Bu doğrultuda çok sayıda politika aracına ihtiyaç duyulduğu ve tica- ret politikasının Plan kapsamında ortaya konulan dört unsurdan biri olduğu (diğerleri: düzenleyici çer- çeve, finansmana erişim ve beceriler), - Ticaret politikasının verimliliği artırdığı, ölçek ekonomisi yarat- tığı, gerekli hammaddelere erişimi kolaylaştırdığı, tedarik zincirlerini çeşitlendirerek AB’yi daha daya- naklı hale getirdiği, iç pazarın gelişi- mini desteklediği ve AB’nin ticaret ortaklarının iklim nötr ekonomiye geçişine katkıda bulunduğu, - Plan kapsamında ticaret politikası ile; (i) başta Dünya Ticaret Örgütü olmak üzere kural bazlı ticaret sis- teminin tesis edilmesine büyük önem verildiği; (ii) ikili düzeyde aktif Serbest Ticaret Anlaşması (STA) çalışmalarına devam edi- leceği; (iii) STA’lara ilave olarak, Ticaret ve Teknoloji Konseyi, sür- dürülebilir yatırım anlaşmaları ve kritik hammaddeler kulübü tesis edilmesi gibi alternatif işbirliği mekanizmalarının üzerinde duru- lacağı; (iv) AB’nin kendi ticari ve ekonomik çıkarlarının korunması için üçüncü ülkelerce uygulanan haksız ticaret politikalarına karşı ticari savunma araçlarının ve eko- nomik baskı ile mücadele aracı gibi tek taraflı enstrümanların etkin bir şekilde kullanılacağı belirtilmiştir. Parlamentoda söz alan temsil- ciler tarafından genel olarak, iklim nötr ve rekabetçi bir ekonomiye sahip olunmasının iddialı, açık ve gerektiği durumlarda haksız rekabet ile mücadele edebilecek aktif bir ticaret politikası ve ticaretin çeşitlendirilmesiyle mümkün olabileceği; bu kapsamda Yeşil Muta- bakat Sanayi Planı’nın ticaret boyu- tunu içermesinin memnuniyet verici olduğu; ancak DTÖ bünyesinde kural bazlı sistem ve üçüncü ülkelerin de bu yönde politikalara katılımının arzu edi- len hedeflere ulaşılabilmesi için kritik önemde olduğu ifade edilmiştir. n GÖRÜŞ