BAU Teknolojileri Dergisi 7. Sayı (Ocak-Şubat 2023)

48 BAU TEKNOLOJİLERİ • Ocak-Şubat / 2023 MAKALE Türkiye’de Şehir Hastanelerinin Yeşil Bina Kriterleri Açısından İncelenmesi (*) ÖZET H astane binaları günün her saatinde aktif olan, enerji tüketen ve atık üreten yapılardır. Bu yapıların sürdürülebilir olması, çevre dostu yapı malzemeleriyle oluşturulması, tükettiği enerji miktarının en aza indirgenmesi ve atık yönetimi planlamasına dikkat edilerek tasarlanması gerekmektedir. Yeşil hastane kavramı bu aşamada önem kazanmakta- dır. Yapılan çalışmada yeşil hastane kriterlerinin mimari tasarım, HVAC tasarımı, su yönetimi, atık yönetimi, aydınlatma ve enerji yönetimi çerçevesinde incelenmesi, yeşil hastane sertifika sistemlerinin karşılaştırılması ve şehir hastanelerindeki uygulamaların bu kriterler çerçevesinde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Literatürde yer alan yeşil hastane kavramıyla ilgili yapılan çalışmalar araştır- manın materyalini oluşturmaktadır. Yapılan çalışma üç aşamada ele alınmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında yeşil hastane kavramı ve kriterleri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında ise yeşil bina sertifika sistemleri araştırıl- mış ve bu sertifika sistemleri karşılaştırılmıştır. Çalışmanın son aşamasında Bursa, Adana ve Elazığ’da bulunan şehir hastanelerindeki yeşil uygulamaların belirlenen kriterlere göre değerlendirmesi yapılmıştır. Çevreci yaklaşım- larla tasarlanan yeşil hastanelerde verimliliği artıran çözümlerin bulunması, kalite koşullarına dikkat edilmesi, maddi açıdan tasarruf sağlanması, uzun süreli kullanım düşünülerek tasarım yapılması gerekmektedir. Yapılan uygulamaların örnek teşkil etmesi, yeşil hastanelerle ilgili farkındalığın artmasına da katkı sağlayacaktır. Bu süreçte entegre bir tasarım anlayışının benimsenmesiyle birlikte sürdürülebilir ve enerji verimliliği sağlayan yapılar ortaya çıkmaktadır. Binaların çevresel etkilerinin incelenebil- mesi ve enerji tüketimini en aza indirmeye teşvik etmek amacıyla yeşil bina sertifika sistemleri geliştirilmiştir. Dikkate alınan kriterlerin değişiklik gösterdiği LEED, GGHC, ASHE, HCWH ve Practise Greenhealth sertifika sistemleri oluşturulmuştur. Bu sistemlerin ortak ve farklı yönleri bulunmaktadır. Hastanelerdeki uygulamaların ve öne çıkan kriterlerin incelenebilmesi için Bursa, Adana ve Elâzığ illerindeki şehir hastaneleri tercih edilmiştir. Mevcut durumda bulunan yeşil hastane uygulamaları ve hastanelerin sahip olduğu sertifika sistemleri değerlendi- rilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda enerji verimliliği sağlayabilmek, çevre dostu malzemelerin kullanımını yay- gınlaştırmak, atık ve su yönetimine teşvik etmek, hastalara daha konforlu ve kaliteli mekanlar sunabilmek amacıyla yeşil hastane uygulamalarının kullanımının yaygınlaşması gerektiği düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, Yeşil Hastane, Sertifika Sistemleri, Enerji Verimliliği. 1. GİRİŞ 1.1. Yeşil Hastane Kavramı İklim değişikliği sonucu artan küresel ısınma, yeni- KÜBRA KOÇ Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü PROF. DR. İDİL AYÇAM Gazi Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü (*) Bu makale daha önce Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi’nde yayınlanmıştır.