BAU Teknolojileri Dergisi 4. Sayı (Temmuz-Ağustos 2022)

63 BAU TEKNOLOJİLERİ • Temmuz-Ağustos / 2022 MAKALE • HVAC sistemlerinin kullanıcılar tarafından kontrol edilebilmesi, • Isı pompası sistemleri kurulumu, • Trijenerasyon sistemleri entegrasyonu, • Bina otomasyon sistemleri, enerji ölçüm izleme, yapay zeka uygulamaları yapılması (güncel gelişme daha çok buradadır), • Bina kütlesinde pasif veya mekanik yöntemlerle ısı depolanması (HVAC sistemlerinin kapasiteleri küçülür, ilk yatırım ve işletme maliyetleri azalır), • Mümkün olduğunca doğal havalandırmadan yararlanılması, • Güneş PV sistemleri kullanımı, • Sıcak su güneş kollektörleri, güneş hava kollektörleri kullanılması, • Isı geri kazanım sistemleri tesis edilmesi, • Elektrikle aydınlatma yerine doğal aydınlatma, dış gölgelendime elemanları ve çift cam cephe gibi sistemlerin incelenmesi, • İç mekan hava kalitesi sağlanırken verimli havalandırma stratejilerinin uygulanması (demand controlled ventilation, ısı geri kazanım, yüksek verimli EC fanlar ve elektrik motorları kullanımı gibi), • Yüksek verimli, değişken devirli kompresörlü chillerler tesis edilmesi, • Yoğuşmalı ve yüksek verimli doğalgaz kazan sistemleri kurulumu, • Kazanlarda ve chillerlerde kaskad (master) kontrol panel sistemler kullanımı ve enerji optimizasyon algoritmaları kullanılması, • Yüksek verimli ve frekans invertörlü pompalar ve elektrik motorları kullanımı (otomasyona bağlı fan coil kontrol vanaları ve termostatlar, termostatik radyatör vanaları, oransal klima santralleri kontrol vanaları, değişken devirli chiller/ısı pompası sistemleri ile entegre biçimde), • Sıcak iklimlerde direkt/indirekt evaporatif soğutma sistemleri kullanılması (örneğin Ege ve Akdeniz iklimlerde konut dışı yeni veya mevcut binalarda havalandırma sistemlerinde indiekt sistemler verimli biçimde kullanılabilir), • Yeni binalarda düşük sıcaklıklı ısıtma, yüksek sıcaklıklı soğutma sistemleri (döşemeden, tavandan, duvardan ısıtma/soğutma) tesisi ve bunların ısı pompaları ile entegrasyonu, • Su tüketimini azaltacak önlemler alınması (verimli/ az su tüketen cihaz kullanımı, yağmur suyundan yararlanma, gri suların arıtılarak tekrar kullanımı, soğutma kulesi, klima santralları ve fan coil cihazlarındaki yoğuşma ile ortaya çıkan suların kullanılması vb.), • Sezonluk güneş enerjisi ve termal ısı depolama sistemleri kurulumu ve bunların ısı pompaları ile entegrasyonu, • İklime bağlı olarak havalandırma sistemlerinde freecooling ve night cooling gibi olanaklardan yararlanma (Otomasyon sistemi ile control), • Mahal sıcaklıklarının kışın maksimum 21-22ºC, yazın minimum 24-25ºC gibi sıcaklıklarla sınırlandırılması ve bunların Otomasyon sistemine bağlı termostatlarla (bu termostatlar fan coil control vanalarına, vrf iç üniteleri kontrol eder), klima santrali control vanaları ile kontrol altına alınması), bu bağlamda bima çalışanlarının eğitilmesi ve bilinçlendirme yapılması ve bu bağlamda iç mekan kalitesinin bütçe olanakları çerçevesinde izlenerek HVAC ve aydınlatma sistemlerinin buna göre control edilmesi, • Aydınlatmada LED gibi verimli armatürler kullanılması, zonlama, varlık sensörleri, aydındınlatma otomasyonu gibi enerji tüketimini azaltıcı sistemler kullanılması, • Doğal aydınlatmadan yararlanılması (soğutma yükünü artırmadan), gün ışığı bacaları kullanılması, • Mevcut binalarda mevcut HVAC sistemlerinin (kazan, chiller, pompa, klima santrali, motor vb) yeni ve verimli sistemlerle değiştirilmesi, • Mevcut binalarda sabit debili fan coil ve havalandırma sistemlerinin değişken debili hale dönüştürülmesi, • Mevcut binalarda kazanlarda baca gazı ekonomizeri kullanılması, • Elektrik depolama sistemleri, elektrikli araç şarj istasyonları kurulumu, • Sıcak kullanım suyu sistemlerinde enerji verimliliği çalışmaları yapılması (ısı yalıtımı, boyler sıcaklık kontrolü, güneş enerjisi desteği vb.), • Asansörlerde rejeneratif sistemlerle elektrik geri kazanımı yapılması, • Projenin başından itibaren “commissioning ve Test Ayar Dengeleme“ program uygulanması, • Bina hizmete açıldıktan sonra özellikle ilk 5 yıl içinde personel memmuniyeti, enerji tüketimi vb. noktaların izlenerek tasarım ve uygulamanın ne denli başarılı olduğunun kontrol edilmesi vb., • Binanın durumuna göre yetkin işletme personeli istihdamı ve iyileştirmeler için bütçe ayrılması vb.