BAU Teknolojileri Dergisi 4. Sayı (Temmuz-Ağustos 2022)

57 BAU TEKNOLOJİLERİ • Temmuz-Ağustos / 2022 MAKALE çevresel açıdan sağlam teknolojilerin ve endüstriyel süreçlerin daha fazla benimsenmesini içerebilir. SKA 13, iklim eylemlerine odaklanıyor. SKA 12, 2030 yılına kadar kamu ve özel sektörde önleme, azaltma, geri dönü- şüm ve yeniden kullanım yoluyla atık oluşumunu önemli ölçüde azaltmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, firmaların, özellikle büyük ve çok uluslu işlet- melerin, sürdürülebilir uygulamaları benimsemelerini ve sürdürülebilirlik performansını buna göre raporlama- larını gerektirecektir. Yapılacak tüm işler SKA’larla uyumlu olmalıdır. Yukarıda bahsettiğim yerleşkelerin için yapılacaklar küresel ve yerel değer zincirleri boyunca şöyle sıralanabilir. • Ürünü ortadan kaldırın/ değiştirin (mesela tek kullanımlık plastiklerin kullanılmaması, suların cam içinde tedarik edilip cam sürahilerde sunulması) • Tasarım aşamasında: - Kullanılan malzeme miktarını azaltmak - Tehlikeli kimyasalları ortadan kaldırmak/değiştirmek - Dayanıklılığı / Yeniden Kullanılabilirliği / Yükseltilebilirliği / Onarılabilirliği / Geri Dönüştürülebilirliği Artırmak - Ürünlerdeki geri dönüştürülmüş içeriği artırmak - Enerjiyi ve diğer kaynakları verimli kullanan ürünler tavsiye etmek • Üretimde kaynak verimliliğini en üst düzeye çıkarmak • Ürünlerin kullanımını optimize etmek/yoğunlaştırmak • Yeniden üretimi mümkün kılmak • Biyokütleyi yenilemek, malzemeleri geri dönüştürmek • Diğer her yerde döngüselliği en üst düzeye çıkardıktan sonra, kalan atıklardan enerjiyi geri kazanmak Ürünleri, parçaları ve malzeme- leri birkaç kez kullanıma geri verebil- mek gerekir. Bunun için: • Ürünler uzun süre dayanacak şekilde tasarlanmalı • Değer mümkün olduğunca uzun süre korunmalı • Atık ve kirlilik oluşumu en aza indirilmeli • Yenilenebilir enerji, değer zincirleri boyunca mümkün olduğunca kullanılmalıYukarda saydığım tüm kurumlar iş yaparken Sosyal-Ekonomik- Çevresel-Yönetimsel dengeyi Şekil 1’de göründüğü üzere iş yapış şekillerinin bir parçası haline getirmeliler. Ulusal ve uluslararası yeşil iş sertifikaları (ENVISION, BREEAM, EDGE, YES-TR ve benzerleri) binalar ve altyapı ölçeğinde performans hedefleri konulmasına yardımcı olacaktır. Örneğin, OSB’lerin YEŞİL OSB/YEŞİL BAYRAK Sertifikası alabilmesi için Çevresel, Ekonomik, Sosyal ve Yönetimsel olarak yapması gereken eylemler ile Yeşil Dönüşü- münü gerçekleştirmesi gerekmekte- dir. Özetle gereklilikler; • Yeşil Performans Göstergelerinin İzlenmesi • Yeşil Dönüşüm Master Planının Hazırlanması • Enerji Yönetim Sistemi, Çevre Yönetim Sistemi veya İş Sağlığı ve Güvenliği Sisteminden Asgari Birinin Kurulması • Yeşil Altyapı Tesisleri ve Endüstriyel Simbiyoz için Planlama • OSB’deki Yenilenebilir Enerji kullanımıyla ilgili olarak plan, proje veya bir tesisin mevcut olması • Yeşil Performans hakkındaki bilgileri içeren Yıllık Raporlar yayınlamak üzere bir sistem oluşturulması Yeşil kriterlerin Organize Sanayi Bölgeleri, Teknoparklar, Askeri Böl- geler ve Üniversite kampüsleri gibi çok nüfuslu ve çoklu binalarda uygu- lanması ile: • Hammadde, su, enerji ve kimyasalların daha az kullanımı • Kaynak döngüselliği sayesinde azaltılmış atık • En aza indirilmiş sera gazı emisyonları ve kirleticilerin salımı • Azaltılmış çevresel, ekonomik ve sosyal riskler • Geliştirilmiş rekabet gücü ve karlılık • Kaliteli işlerin yaratılması İşçi sağlığı ve güvenliğinin iyileştirilmesi Topluluklar için artan yaşam kalitesi • Yeni teknolojilere ve finansmana daha iyi erişim sağlanacaktır. Kaynak verimliliği, döngüsellik ve rekabet gücü sağlamak için yenilikçi teknolojiler ve dijitalleşme yukarda sıraladığım çok nüfuslu ve çoklu bina- Şekil 1. Sürdürülebilirlik teknopark/ kampüs gibi kurumların yönetimleriyle iç içe